Babyboomers zijn de meest welvarende generatie ooit. De jongeren van nu gaan die luxe niet krijgen, wordt vaak gezegd. Maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn, zegt econoom Peter Hein van Mulligen.

Babyboomers, geboren tussen 1945 en 1955, hebben een gigantische welvaartssprong gemaakt ten opzichte van de generatie voor hen, vertelt hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dat kwam vooral door de vondst van Gronings gas, dat de economie flink stimuleerde. Er was geld, huizen waren er voldoende en, ondanks de hogere rente, relatief goedkoop.

Ouder dus rijker

Vanuit de generaties x, y en z, die na de babyboomers kwamen, klinkt vaak frustratie. 'Boomers' hebben het beter dan zij het ooit zullen hebben, wordt vaak gezegd. En inderdaad: "Boomers zijn als geen andere generatie opgegroeid in een tijd waarin het economisch heel goed ging", zegt Van Mulligen.

Het gevolg daarvan is dat ze er nu - over het algemeen - warmpjes bij zitten. Maar dat heeft er ook mee te maken dat ze ouder zijn, voegt de econoom toe. "Ze hebben lang de tijd gehad om een vermogen op te bouwen. Dat is logisch."

'Millennials hebben het beter'

De leefsituaties van jongeren nu en babyboomers nu zijn eigenlijk niet goed met elkaar te vergelijken, vindt econoom Van Mulligen. "Het zou eerlijk zijn als de huidige 30'ers kijken naar hoe de boomers het hadden toen zij in de 30 waren."

Dan ontstaat er een ander beeld: "Het inkomen van babyboomers was rond hun 30ste een stuk lager dan die van jongeren nu. Dat heeft ermee te maken dat - met name vrouwen - minder hoog waren opgeleid", weet de expert. "Als je die vergelijking maakt, hebben de millennials van nu het een stuk beter dan de babyboomers toen ze jong waren."

Hoge studieschulden

En toch hebben veel jongeren het idee dat ze later een zwaardere last moeten dragen dan hun ouders nu. Dat geldt bijvoorbeeld voor student Chiel Boot, die onderdeel is van wat vaak de 'pechgeneratie' wordt genoemd. Hij heeft een hoge studieschuld door het sociaal leenstelsel en op de huidige woningmarkt is het voor hem moeilijk om een betaalbaar huis te vinden.

Chiel lacht een beetje als er naar de hoogte van zijn studieschuld gevraagd wordt. "Tsja, wat is hoog? Ik denk wel een beetje gemiddeld", antwoordt hij. Of de student niet een preciezer bedrag kan noemen? "Meerdere jaarinkomens."

Lost generation

Afstuderen met een hoge studieschuld, de hoofdprijs betalen voor een kamer, niet kunnen doorstromen, geen energiecompensatie: het ziet er inderdaad niet bepaald rooskleurig uit voor de jongeren van nu.

Maar dat de hele generatie er niet bovenop zal komen, is onzin volgens Van Mulligen. "Dat zal echt wel meevallen. Die armoedeval werd ook verwacht bij de zogenoemde lost generation in de jaren 80. Toen was er ook sprake van veel werkloosheid. Die zitten er nu ook warmpjes bij."

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."