radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Hotel Spaander veilt deel kunstcollectie

Onder andere Liza Minelli, koningin Emma, Ravel, Johan Cruyff en Mohammed Ali bezochten het Volendamse hotel. Het hotel is eigenaar van een omvangrijke collectie kunst. De verzameling is op dit moment te groot om regelmatig te laten zien. Daarom veilt Collectie Hotel Spaander aanstaande maandag zo’n zestig werken. Dit weekend zijn de kijkdagen.

Wie het hotel aan de Dijk bezoekt waant zich terug in de tijd. Leendert Spaander opende in zo'n 130 jaar geleden de deuren voor kunstenaars die als Renoir die in ruil voor een schilderij gratis mochten verblijven. De wanden van het oude café hangen dan ook vol met tekeningen en schilderijen, achtergelaten door beroemde kunstenaars.

Lees ook

Hotel Spaander veilt deel kunstcollectie

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Loonkloof tussen CEO en werknemers nog altijd groot: 'Bedrijven moeten kritisch naar zichzelf kijken'

Loonkloof tussen CEO en werknemers nog altijd groot: 'Bedrijven moeten kritisch naar zichzelf kijken'
FNV gebruikt Fat Cat Day om te pleiten voor een wettelijk minimumloon van 16 euro per uur.
Bron: ANP

Vandaag is het 'Fat Cat Day'. Dat is de dag waarop de meest invloedrijke CEO's in Nederland en daarbuiten al een beloning op zak hebben waar iemand met een minimumloon nog het hele jaar voor moet werken.

Vakbond FNV gebruikt deze dag als aanleiding om te pleiten voor een wettelijk minimumloon van 16 euro per uur. Sinds 1 januari is dat 14,06 euro. Tegelijkertijd waarschuwt werkgeversvereniging AWVN dat de lonen in Nederland harder stijgen dan in de rest van de Europa. Daardoor zouden we onszelf uit de markt prijzen, is hun kritiek.

Krappe arbeidsmarkt

Dat de lonen in Nederland harder stijgen dan in veel andere Europese landen klopt, bevestigt econoom en Telegraaf-journalist Martin Visser. "Dat is ook een van de redenen dat de prijzen hier harder stijgen."

Maar het is ook wel logisch, vervolgt hij. "We hebben een hele krappe arbeidsmarkt en een extreem lage werkloosheid. Arbeid is schaars, dus daar staat een prijs tegenover."

Kansen voor bedrijven

Het gevolg van die relatief hoge lonen kan zijn dat Nederland in verhouding een duur land wordt, zegt Visser. "Nederland is heel afhankelijk van export. Een groot deel van onze economie draait daarop."

Toch ziet hij juist ook kansen voor bedrijven. "Je kunt zeggen dat dit het moment is om te gaan investeren in andere productiemethodes. Het zou een enorme stimulans moeten zijn om op een andere manier innovatiever te gaan werken, zodat we met de hoge loon ook meer gaan produceren."

Bekijk ook

'Niet per se slecht'

Of een wettelijk minimumloon van 16 euro per uur een reeële optie is, naar Vissers idee? "Lang werd gedacht, ook door economen, dat het verhogen van het minimumloon heel slecht zou zijn voor de economie. Maar in die theorie zijn inmiddels wel nuanceringen aangebracht", vertelt hij.

"Als je het minimumloon van een heel laag niveau ophoogt naar een beter niveau, waarmee je ervoor zorgt dat mensen een beter bestaan kunnen opbouwen, dan valt het eigenlijk wel mee met die negatieve consequenties."

info

Fat Cat Day

Dit is de dag waarop topbestuurders - de fat cats - in 2025 nu al net zoveel hebben verdiend als waar werknemers met een minimumloon een heel jaar voor moeten werken. Dat is ze dus in 7 dagen gelukt.

Frans Muller, de CEO van Ahold Delhaize, spant dit jaar de kroon. Hij had afgelopen donderdag rond de lunch al net zoveel verdiend als iemand met het minimumloon in een jaar.

Maatschappelijk issue

Wat Visser betreft gaat Fat Cat Day in eerste instantie over een maatschappelijk issue, niet over een economisch probleem. "Volgens mij is de vraag: wat vind je een redelijke en faire verhouding tussen het salaris van een topman en dat van een gemiddelde werknemer in een bedrijf?"

Hij vindt het terecht dat vakbonden dat op tafel leggen. "Dat moeten ze ook blijven doen. Dat kunnen ze gebruiken bij CAO-onderhandelingen en dergelijke."

'Niet goed voor onderlinge verhoudingen'

Het feit is in elk geval dat er sprake is van een groeiende loonkloof, bevestigt Visser. "En dat is denk ik niet goed voor de onderlinge verhoudingen. Hoewel het geen specifiek Nederlands probleem is, zie je in Nederland wel dat het sentiment richting het grote bedrijfsleven sterk verslechterd is in afgelopen jaren", ziet hij.

"Dat ging niet alleen over topsalarissen, maar ook over de dividendbelasting een aantal jaar geleden. Over belastingdeals die gesloten konden worden met de fiscus. Het is niet voor niks dat daar de afgelopen jaren allerlei adviezen over naar buiten zijn gekomen. En codes waaraan bedrijven zich moeten houden. Maar nog steeds zie je dat de loonkloof tussen de top en de basis van het bedrijf heel groot is."

'Zwakke argumentatie'

Visser: "Ik denk dat een bedrijf zijn eigen argumentatie erg verzwakt als een CEO 7 miljoen euro verdient en er elk jaar een paar procent bijkrijgt, als je tegelijkertijd zegt dat het minimumloon beperkt moet blijven. En als je ervoor pleit dat de CAO-loonstijging omlaag moet. Dat is waar de werkgevers via de AWVN nu toe oproepen."

"Als je zegt: 'Het is mooi geweest met al die loonsverhogingen in tijden van inflatie. We moeten pas op de plaats maken.' Dat argument wordt onderuit gehaald zodra dat niet geldt voor de CEO en andere mensen aan de top."

Kritisch kijken

De econoom en journalist vindt het dan ook terecht dat er op dagen als 'Fat Cat Day' aandacht gaat naar het feit dat topbeloningen over de volle linie behoorlijk zijn gestegen de afgelopen jaren. "Het moet wel met elkaar in verhouding blijven. Over de loonkloof wordt al heel lang gesproken. Maar die blijft heel erg groot."

"Het is daarom belangrijk voor bedrijven om heel kritisch te kijken naar wat ze zelf betalen aan de top van hun bedrijf", besluit hij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Shit, hebben we NSB'ers in onze familie?' Koen schrikt van overleden familieleden in oorlogsarchief en wil meer context

'Shit, hebben we NSB'ers in onze familie?' Koen schrikt van overleden familieleden in oorlogsarchief en wil meer context
Koen Simmers vond overleden familieleden in het oorlogsarchief.
Bron: EenVandaag

Nu het oorlogsarchief openbaar is gemaakt, kan iedereen de namenlijst inzien van overleden Nederlanders die verdacht worden van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat roept bij nabestaanden ook veel vragen op. "We missen de context."

Koen Simmers is één van de mensen die in het oorlogsarchief overleden familieleden in de lijst vond, maar hij weet niet waarom.

Helemaal volgeboekt

Als je een naam opzoekt, staat er namelijk niet bij vermeld waar die persoon specifiek van wordt beschuldigd.

In totaal gaat het om zo'n 425.000 namen van verdachten. Er zijn inmiddels al duizenden aanvragen gedaan om dossiers in te kunnen zien. De komende maanden zijn al helemaal volgeboekt.

Emotioneel gesprek met opa

Een paar jaar geleden overleed de opa van Simmers. "Hij was heel erg ziek en ik ben toen met hem in gesprek gegaan over de Tweede Wereldoorlog." Maar dat gesprek verliep niet altijd even makkelijk, vertelt hij. Zijn opa had het er vaak moeilijk mee.

"Hij heeft mij een aantal keer best wel huilend verteld wat er toen gebeurd is. Soms kon hij het ook niet vertellen en heeft hij het naar mij gemaild."

Bekijk ook

Familienaam in oorlogsarchief

Die verhalen gingen bijvoorbeeld over de broer van zijn opa, die terug moest lopen van een werkkamp, gaat Simmers verder. "Maar ook dat een politieagent die in het verzet zat, werd opgehangen en het publiek moest toekijken. Dat waren hele emotionele verhalen."

Simmers is naar aanleiding van de verhalen van zijn opa, in het archief gaan opzoeken of zijn familienaam voorkomt. Dat bleek zo te zijn en daar schrok hij van.

'Foute familieleden'

"'Shit, we hebben NSB'ers in onze familie.' Dat was mijn eerste reactie", vertelt Simmers. Toch zorgt het ontbreken van context ook voor vragen bij hem. "Vervolgens kom je erachter dat ze misschien wel helemaal niet veroordeeld zijn. Dat het misschien wel getuigen of slachtoffers waren. Door het ontbreken van de context, weet je niet wat die mensen hebben gedaan."

Hij vindt het een belediging voor zijn familie als zijn opa toch geen NSB'er blijkt te zijn. "Je kunt het ook niet uitzoeken en dat is het hele probleem."

Gebrek aan context

Op de website van het archief staat inmiddels een waarschuwing voor fouten in de lijst en een oproep om te melden als er mensen op staan die er niet thuishoren. Toch denkt Simmers dat die waarschuwing alleen niet voldoende is.

"Stel je voor dat ik iemand pak die verdacht wordt van woninginbraak. En die heeft het uiteindelijk niet gedaan, maar vervolgens zet ik wel alles van hem online. Dan denken mensen gewoon dat hij de dader is. En dan heb je toch nog een soort van publieke veroordeling. Dat kan gewoon echt niet", zegt Simmers.

Bekijk ook

Familienaam zuiveren in archief

Mensen die de dossiers willen inzien van familieleden, kunnen een aanvraag doen bij het Nationaal Archief in Den Haag om een afspraak in te plannen. Simmers heeft ook een aanvraag ingediend om meer context te krijgen. Maar, als nou blijkt dat er geen sprake is van een veroordeling, dan gaat hij proberen om zijn voorouders uit het archief te krijgen.

"Dan ga ik dat zeker rechtzetten. Ik wil dat het dan aangepast wordt of context wordt toegevoegd. Ik snap dat het bij meer dan 400.000 dossiers niet te doen is, maar plaats het dan met context", roept hij op.

Nabestaanden blijven achter met vragen

"Anders moet je het gewoon niet doen", gaat hij verder. Je beschadigt mensen, families en kinderen van ouders die misschien wel denken dat hun vader een NSB'er was terwijl dat misschien niet zo was."

Bovendien denkt hij dat niet iedereen in staat is om fysiek naar het archief in Den Haag te komen. Daarnaast weten dan alleen mensen die het dossier hebben ingezien hoe het zit. "Nog steeds kan iedereen het voor jou opzoeken, en die hebben die context niet. Dat is gewoon een heel groot probleem."

'Shit, hebben we NSB'ers in onze familie?' Koen schrikt van overleden familieleden in oorlogsarchief en wil meer context

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant