President Vladimir Poetin sprak vanmiddag opnieuw de Russen toe. In een stadion in Moskou riep hij op om de soldaten aan het front te steunen. Nieuwsmedia namen over dat er 200.000 toeschouwers werden verwacht, maar dat blijkt Russische propaganda.
Een speech van Poetin en een groots concert stond vanmiddag gepland in het bekende Olympisch Stadion Loezjniki in Moskou. Het Kremlin verwachtte 200.000 toeschouwers, maar dat bleken er uiteindelijk minder. Want wat blijkt? Zoveel mensen passen niet in dat stadion. We zoeken uit hoe dat zit.
Extra velden nodig
Volgens Berry Visser, oprichter van concertorganisator Mojo is het niet aannemelijk om 200.000 mensen in een stadion te krijgen. "Ik heb concerten georganiseerd met artiesten als Madonna en David Bowie. Toen de laatstgenoemde in De Kuip optrad waren er zo'n 50.000 toeschouwers, ongeveer 40.000 op de tribunes en 10.000 op het veld."
Het Loezjniki-stadion, ooit de thuisbasis van Spartak Moskou, is met bijna 80.000 zitplaatsen wel groter dan de Kuip. Maar dan heb je dus toch een paar extra velden nodig om op 200.000 uit te komen.
Bekijk ook
'100.000 is goed mogelijk'
Atze de Vries, muziekjournalist bij VPRO 3 voor 12, zegt dat er in een concertopstelling in principe net zoveel mensen in een stadion passen als tijdens een voetbalwedstrijd. "Niet alle tribuneplekken kun je gebruiken, de plekken achter het podium vervallen meestal omdat je daar niets kunt zien. Daartegenover staat dat je op het veld wel weer extra bezoekers kwijt kan."
In maart vorig jaar gaf Poetin in hetzelfde stadion een speech, ook daar zouden 200.000 mensen bij aanwezig geweest zijn. Maar na bestudering van de beelden vindt De Vries dat aantal niet waarschijnlijk. "Het Loezjniki heeft ongeveer 80.000 zitplaatsen. Die kunnen ze helemaal gebruiken omdat het podium van Poetin in het midden van het veld staat, in the round, in vaktermen. Afgaande op de beelden van vorig jaar kunnen daar wel ruim 100.0000 mensen bij geweest zijn."
Bekijk ook
'Kan levensgevaarlijke situaties opleveren'
Frank Wijnveld is expert crowd management bij concerten en festivals en heeft berekend hoeveel mensen er maximaal in het Russische stadion passen, om het veilig te houden. "Het Loezjniki stadion heeft 81.000 stoelen en op het veld kunnen 17.850 mensen veilig staan. Als je dat bij elkaar optelt kom je op 98.850 mensen in het gehele stadion. Als zij er 200.000 mensen in willen zetten dan houden ze nog 101.150 mensen over. Als je dat in voetbalvelden uit wil drukken: ze komen vijf en een half voetbalveld te kort."
Bij meer dan 4 of 5 mensen per vierkante meter wordt het volgens Wijnveld risicovol. "Bij 6 of 7 mensen per vierkante meter wordt de massa vloeibaar. Dat houdt in dat mensen dan niet meer zelf kunnen bepalen welke richting ze op lopen. Bij dit soort dichtheden zie je dat er mensen om het leven kunnen komen. Als er 200.000 mensen in het Loezjniki stadion zouden staan, is dat 16 mensen per vierkante meter. Dat is niet alleen fysiek onmogelijk maar ook levensgevaarlijk."
Bekijk ook
'Niet iedereen vrijwillig'
Volgens Helga Salemon, Rusland-deskundige verbonden aan het Haags Centrum voor Strategische Studies komen ook nog eens niet alle Russen vrijwilliger naar dat stadion. Zij zag dat de regering bij het vorige concert met bijbehorende speech van Poetin veel trucs nodig had om het stadion vol te krijgen.
"Toen kwamen berichten naar buiten dat studenten en mensen van allerlei grote bedrijven vrij kregen om naar het concert te komen. En sommige mensen kregen zelfs betaald. Ook viel op dat veel mensen het concert voortijd verlieten, wat erop wijst dat ze er niet vrijwillig waren."
Effecten van de sancties voelbaar
In het begin van de oorlog zagen we Poetin minder dan nu. Aanstaande vrijdag is het een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Salemon benadrukt dat dit soort rallies belangrijk zijn voor Poetin en zijn regering en dat er daarom veel moeite in gestoken wordt.
"De Russen zijn in feite oorlogsmoe, niemand is blij met de oorlog. Ze voelen de effecten van de sancties", vertelt ze. "Daarom is het essentieel voor het Kremlin om de mensen die thuis televisiekijken een enthousiast plaatje te laten zien, als is dat natuurlijk allemaal geënsceneerd."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.