Fransje, Ingeborg en Roefke maken al decennia succesvol carrière, dit kunnen we van ze leren

Een halve eeuw geleden was het voor vrouwen niet vanzelfsprekend om een carrière te hebben. Deze vrouwen hadden die kans wel, en dit zijn hun levenslessen.

'Leer een vak dat je leuk vindt'

Fransje van der Waals (1950) is huisarts sinds 1981. Daarnaast werkte ze bij de afdeling Vrouwenstudies in het Academisch Medisch Centrum, vanaf 1987 als hoofd. Ze ziet grote veranderingen in de medische wereld. "Vroeger werd deze sector door mannen gedomineerd. Als vrouw met een stethoscoop gingen ze ervan uit dat ik bij het consultatiebureau zou gaan werken. Of ze vertelden me 'dat ik een goede secretaresse zou zijn.' Dat is erg veranderd. Nu is tweederde van de studenten geneeskunde een vrouw."

Levenslessen van Van der Waals

1. Leer een goed vak dat je leuk vindt. Maak een cirkel van wat je leuk vindt, maak nog een cirkel met wat je goed kunt. Probeer datgene te doen waar het overlapt.
2. Je hoeft niet altijd met je hersenen te werken. Als je handig bent met je handen ga je daar wat mee doen, het hoeft niet altijd 'brains' te zijn.

'Blijf onafhankelijk'

Actrice Ingeborg Elzevier is 83 jaar, maar staat nog altijd op de planken. Aan stoppen moet ze niet denken. Op dit moment speelt ze in een stuk dat over scheiden gaat. Het is haar op het lijf geschreven. Zelf trouwde én scheidde ze drie keer. Ze vindt het belangrijk om haar eigen broek op te houden en niet financieel afhankelijk te zijn van een man.

Levenslessen van Elzevier

1. Kies nooit de slachtofferrol. Blijf altijd persoonlijk verantwoordelijk voor je leven en maak je nooit afhankelijk van wie dan ook.
2. Blijf op je eigen benen staan, kom voor jezelf op en laat je er op geen enkele manier onder krijgen.

'Buit je talenten uit'

Roefke Carmiggelt-Polak (1942) is al 45 jaar gezins- en relatietherapeut. In al die decennia heeft ze de vrouwen in haar spreekkamer zien veranderen. "Ze komen steeds beter op voor seksuele wensen." Een ontwikkeling die ze toejuicht. "De maatschappij doet ons geloven dat alleen mannen altijd seks willen, maar vrouwen staan ook seksueel áán", zegt ze.

Levenslessen van Carmiggelt-Polak

1. Wees trots op je talenten! Kijk naar je talenten en buit die uit.
2. Vrouwen, regel een eigen plek waar je 'niet beschikbaar' bent. Veel vrouwen in mijn spreekkamer klagen dat ze altijd maar beschikbaar moeten zijn voor iedereen. Je ziet namelijk nog steeds dat mannen vaak hun studeerkamer hebben en vrouwen de keukentafel. Creëer een plek waar je je ongestoord terug kunt trekken. Ik geef ook wel eens de tip om een rood lampje te kopen. Als die aanstaat mag je niet gestoord worden door man en kinderen.

'Werk hard'

Schrijver Els Quaegebeur portretteerde deze én nog elf andere vrouwen voor haar boek 'De kok, de boerin, haar advocaat en dier verpleegster.' Als journalist voor het Parool kwam ze er achter dat 'de oudere vakvrouw' haar favoriete geïnterviewde was. "Wat hen zo bijzonder maakt en hen verbindt, hoe anders hun levens ook zijn, is dat ze tegen de tijdsgeest in besloten carrière te maken."

Levenslessen die Quaegebeur van de geïnterviewde vakvrouwen leerde

1. Je moet heel hard werken. Veel mensen van nu zijn aan het rommelen en switchen veel van carrière. Ook prima, als je dat wilt. Maar wat ik van deze vrouwen leerde is dat je enorm veel vlieguren moet maken om goed te worden in je vak.
2. Al deze vrouwen hebben een soort onverschrokkenheid. Ze doen. Ik heb geleerd dat je niet moet afwachten. Je moet er op af.