Eerste barstjes in imago van sterke leider Poetin door 'afwezigheid' tijdens coronacrisis

Wat de oppositie in geen 20 jaar lukte deed het coronavirus in 4 weken: Vladimir Poetin in verlegenheid brengen. De leider schittert inmiddels door afwezigheid. "Het is voor het eerst dat je barstjes ziet in het imago van Poetin als sterke leider."

Dit hadden hoogtijdagen moeten zijn voor de Russische president Vladimir Poetin. Met een gloednieuw mandaat om onbeperkt door te regeren maakte hij zich op voor een glorieuze hoofdrol bij de militaire parade op 9 mei. Dan wordt de overwinning op Duitsland in WOII gevierd. Het is hét moment voor een leider als Poetin om het volk achter zich te krijgen. Maar door het coronavirus loopt alles anders. De parade gaat niet door, de grondwetswijziging is uitgesteld. En Poetin? Die straalt vooral door afwezigheid.

Bron: rechtenvrij

Niet in paniek maar wel onzichtbaar

Correspondent Joost Bosman vindt het opvallend, een Poetin die nauwelijks zichtbaar was toen duidelijk werd dat ook Rusland getroffen werd door het coronavirus. Er werden zelfs al vergelijkingen getrokken met de dagen na de Duitse inval in Polen. "Toen was Stalin eerst ook 2 weken lang onzichtbaar en onbereikbaar terwijl hij in zijn Datsja voor zich uit zat te staren."

Dat Poetin in paniek is door het virus, is niet waarschijnlijk, denkt Bosman. Wel probeert hij imagoschade te voorkomen. "Hij wil niet geassocieerd worden met slecht nieuws en bemoeit zich daarom niet teveel met deze crisis."

Massaal er op uit

Wat hij wel deed was een toespraak houden waarin hij aankondigde dat er niet gewerkt mocht worden. Beperkende maatregelen noemde hij niet, met als gevolg dat veel Russen het opvatten als een weekje vakantie. En er massaal op uit trokken. "Poetin vermeed het slechte nieuws, waardoor zijn aankondiging van de lockdown door de meeste Russen werd opgevat als een weekje betaalde vakantie", zegt Joost Bosman hierover.

Inmiddels zijn er daarom wel strenge maatregelen getroffen. Door anderen welteverstaan, zoals bijvoorbeeld de burgemeester van Moskou. En in de regio's zijn de gouverneurs aan zet, maar dat zijn niet de meest daadkrachtige bestuurders. Enkelen zijn zelfs eenvoudigweg opgestapt.

Kwaad bloed

Inmiddels duurt de lockdown in Rusland 4 weken. Met name de bedrijven en de zelfstandigen beginnen volgens Bosman te morren. "De ambtenaren krijgen wel betaald, maar er is voor bedrijven nog steeds geen duidelijk plan voor het compenseren van de schade door de de lockdown. Terwijl er wel een noodfonds is waar uit dit betaald zou kunnen worden."

Maar Poetin houdt voorlopig de hand op de knip, weet Bosman. "Misschien ook omdat hij weet dat de olie-inkomsten, de kurk waar heel Rusland op drijft, de komende tijd flink gaan tegenvallen. Intussen liegen de boetes die je kan oplopen als je de lockdownregels overtreedt er niet om. Dat zet natuurlijk kwaad bloed."

Referendum in de ijskast

Een andere tegenvaller voor Poetin is de volksraadpleging die was opgetuigd om de grondwet te wijzigen. Poetin mag zich daardoor in 2024 opnieuw kandidaat stellen als president, en heeft daarmee bijna een oneindig mandaat.

Maar de goedkeuring van het volk via een referendum gepland op 22 april kon -ook al wegens het virus- niet doorgaan. "Dat hele referendum was natuurlijk bij voorbaat een wassen neus maar wel een belangrijk signaal naar de buitenwereld in de zin van: 'Kijk! Het Russische volk wil dit'. En omdat dat nu is uitgesteld moet dat hele plan toch even in de ijskast", vertelt Bosman.

Einde Poetin niet in zicht

Geven deze tegenvallers voor Poetin een sprankje hoop aan de oppositie? "Het is wel voor het eerst dat je barstjes ziet in het imago van Poetin als sterke leider", zegt Bosman. "Maar hij heeft het land, de machtsstructuur en de media nog steeds in een ijzeren greep."

De oppositie vreest volgens Bosman dat dit alles in eerste instantie zal leiden tot nog meer repressie. "Alle kritiek zal hard worden gesmoord. Tegelijkertijd gaat het regime hiermee een soort fuik in, want met harde maatregelen wordt je niet populair. Maar om zelfs maar te denken aan het einde van het tijdperk Poetin, dat zou op dit moment veel te ver gaan."