Deze maatregelen zorgen dat we ook in de toekomst nog genoeg drinkwater hebben

Waterleidingbedrijf Vitens wil dat er verplichte maatregelen komen bij nieuwbouw- en renovatieprojecten om te besparen op drinkwater. Een goede zaak, volgens universitair docent Niko Wanders. Maar er moet volgens hem nog veel meer gebeuren.

Onze drinkwatervoorziening komt steeds verder onder druk te staan. Voor drinkwaterbedrijven wordt het moeilijker om voldoende schoon drinkwater te leveren, zeker in periodes van droogte. Als we op korte termijn geen maatregelen nemen, krijgen we vanaf 2030 volgens het RIVM met échte tekorten te maken.

Verplicht regenwater gebruiken

Waterleidingbedrijf Vitens wil daarom nu actie: een verplichting voor nieuwbouwprojecten om regenwater te gebruiken voor de watervoorziening. Al het water dat we in Nederland thuis gebruiken is nu schoon drinkwater, terwijl dat lang niet altijd nodig is.

Bijvoorbeeld in België is het al verplicht dat elk nieuwbouwhuis een regenwaterput van minstens 5000 liter heeft. Niko Wanders is universitair docent hydrologie aan de Universiteit Utrecht en is voorstander van de oproep van Vitens. "Het is sowieso goed om op het watergebruik bij consumenten te besparen. Als we dat kunnen bereiken door bijvoorbeeld regenwater te gebruiken voor onze wc's, lijkt me dat een goed idee."

Moeilijk bij bestaande huizen

Bij nieuwbouwhuizen, zoals Vitens voorstelt, is dat volgens hem ook zeker haalbaar. Bij bestaande huizen ligt dat anders. "Als je een bestaand huis hebt, dan zou je muren moeten openbreken om waterleidingen opnieuw door je huis te trekken. Dat is natuurlijk best wel ingrijpend en dat kost gewoon een hoop moeite, tijd en geld."

"In nieuwbouw zou het wel kunnen, maar er zijn op dit moment dus nog geen regels of verplichtingen om dat te doen."

Hoger watertarief

Naast regenwater gebruiken, zijn er volgens Wanders nog meer maatregelen te bedenken om de druk op ons drinkwater te verlichten. "Waar je aan kunt denken, is het watertarief verhogen, maar dan met name voor de grootverbruikers."

"Dus dat we wel ons dagelijks water hebben om te douchen, eten te koken en te drinken, maar als ik elke dag mijn tuin water zou willen water geven of een groot zwembad wil vullen, dat ik daar dan extra voor zou betalen."

Verbod

Ook kan er volgens de universitair docent gedacht worden aan een verbod op het verbruiken van veel water als er droogte en waterschaarste is. "Op dit moment kan dat in andere landen om ons heen wel. Maar in Nederland kunnen we in principe onze auto's blijven wassen met drinkwater, of ons gazon ermee blijven besproeien."

"Dat is een beetje zonde als je ziet dat er zoveel druk op staat in dat soort droge tijden." Waarom dat verbod er nog niet is, komt volgens Wanders omdat we in ons land gewend zijn veel water te hebben. "Maar ook al zien we overal water om ons heen, lang niet al dat water is geschikt voor drinkwater. En dat maakt het juist zo'n uitdaging."

Andere bronnen

Naast dit soort maatregelen voor consumenten, kunnen er volgens Wanders ook nog andere dingen worden gedaan om drinkwater voor de toekomst veilig te stellen. "Het is vooral zaak te kijken of we vanuit meerdere bronnen dat drinkwater kunnen halen. Nu halen bedrijven als Vitens het vooral uit grondwater, maar als dat heel laag staat ben je kwetsbaar."

Daarom wordt er ook steeds meer gekeken naar het gebruik van bijvoorbeeld oppervlaktewater. "En hetzelfde geldt voor het gebruik van afvalwater, dus water dat uit de waterzuiveringsinstallaties komt. Hoe kun je dat nog gebruiken? Waarschijnlijk niet als drinkwater, maar misschien wel voor boeren om te irrigeren." We zijn daar volgens Wanders nog niet, maar een optie is het wel.

Komende zomer

Moeten we de komende zomer weer problemen met drinkwatertekorten verwachten? Volgens Wanders is dat nog moeilijk te zeggen. "Wordt het heel warm, dan gaan we als Nederlanders veel meer water gebruiken. Dus dan zal er meer druk staan op het watersysteem."

"Het goede nieuws is dat op dit moment de grondwaterstanden heel hoog staan. Ik verwacht dus niet 1, 2, 3 acute problemen, maar als het een extreem droge zomer wordt, kan die voorraad alsnog heel hard naar beneden gaan. Maar met name de structurele problemen op de lange termijn, dat is een van de grootste uitdagingen."