radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

'Artsen en verpleegkundigen zullen wegrennen': waarom minder spoedeisende hulpafdelingen een slecht idee is

'Artsen en verpleegkundigen zullen wegrennen': waarom minder spoedeisende hulpafdelingen een slecht idee is
Suzanne Kruizinga, oud-bestuurder van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Bron: EenVandaag

Zorg die maximaal 45 minuten kan wachten, moet op de schop. Dat staat in de 'Houtskoolschets acute zorg' van het ministerie van Volksgezondheid. Oud-bestuurder Suzanne Kruizinga van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen is kritisch.

De schets, die voormalig minister Martin van Rijn begin juli naar de Kamer stuurde, bevat een toekomstvisie op de acute zorg. Definitief is de visie nog niet, tot november kunnen belanghebbenden uit de zorg erop reageren.

Veranderingen noodzakelijk

Als de toekomstvisie na november in praktijk wordt gebracht, kunnen patiënten met acute gezondheidsproblemen straks onder andere een nieuw, landelijk telefoonnummer bellen. Daarnaast verdwijnt een aantal spoedeisende hulpafdelingen (SEH) in algemene ziekenhuizen. Op de SEH kom je bijvoorbeeld terecht met een hartinfarct of na een ernstig ongeluk.

Volgens Van Rijn zijn veranderingen noodzakelijk omdat het op de ene SEH nu veel te druk is en op de andere juist te rustig. Ook het toenemende tekort aan zorgpersoneel speelt mee.

Lees ook

Minder spoedeisende hulpafdelingen

Niet iedereen is blij met de veranderingen zoals die nu in de houtskoolschets worden beschreven. Omdat er straks minder SEH's zijn, moeten sommige patiënten die acute zorg nodig hebben verder reizen dan nu het geval is.

Volgens Suzanne Kruizinga, die ook spoedeisende hulparts was, zou dat niet nodig hoeven zijn: de SEH's in de algemene ziekenhuizen doen het volgens haar 'hartstikke goed'.

Slecht moment

Op de eerste plaats vindt Kruizinga het 'erg brutaal' dat het ministerie juist nu met de schets komt. "De zorg heeft net de eerste coronagolf achter de rug. Die was echt bijzonder heftig", zegt ze.

"Zorgmedewerkers zijn aan het herstellen, maken zich klaar voor het najaar, want dan krijgen ze nog wat." Ze vraagt zich sterk af welk belang erachter zit, om de houtskoolschets nu te presenteren.

Ook een maatschappelijke functie

Wat Kruizinga stoort, is dat de toekomstvisie vooral focust op kosten en efficiëntie. "Op papier klinkt het redelijk om een SEH te sluiten als daar per nacht twee patiënten binnenkomen. Maar de overige patiënten in het ziekenhuis kunnen net zo goed onverwachts een hartinfarct krijgen. Waar moeten zij dan naartoe?"

Een spoedeisende hulpafdeling heeft ook een maatschappelijke functie, voegt ze toe. "Acuut verwarde personen komen er terecht. Er is veel contact met de politie, geestelijke gezondheidszorg (ggz) en meldpunten in de regio. Iedereen in Nederland verdient goede zorg, het zou niet moeten uitmaken waar je woont."

Lees ook

'Ze zullen wegrennen'

Hoeveel spoedeisende hulpafdelingen er straks overblijven, wordt uit de schets niet duidelijk. Wel staat er dat 'medische kwaliteit belangrijker is dan nabijheid' en dat de SEH's 'verspreid over het land' komen.

Kruizinga noemt het 'een roep om concentratie van de acute zorg'. "Eigenlijk is het een financiële discussie. Als je dusdanig inkrimpt, krijg je afdelingen waar het de hele tijd hartstikke druk is. Ik kan je vertellen dat er dan straks geen SEH-artsen en -verpleegkundigen meer te vinden zijn. Ze zullen wegrennen, die drukte houd je niet langdurig vol."

'Uitgeklede SEH's'

In de plaats van de SEH's die verdwijnen, komen volgens de schets uitgebreidere huisartsenposten. Die krijgen er daardoor veel patiënten bij.

Kruizinga: "Ze noemen het 'opgepluste spoedposten', maar laten we eerlijk zijn: we hebben het niet over opgepluste spoedposten, maar over uitgeklede SEH's."

Hartstikke dood

Wat er volgens Kruizinga moet gebeuren? "Erken de rol van de spoedeisende hulp in de maatschappij. Als mensen verder moeten reizen, wordt de spoedzorg van een mindere kwaliteit", denkt ze.

"Mensen worden steeds ouder, gebruiken bètablokkers om de hartslag laag te houden. Daardoor kan de huisarts niet altijd even goed inschatten hoe het met iemand gaat. Als pas op de spoedpost blijkt dat er iets heel erg mis is, moet de persoon alsnog per ambulance naar een SEH worden vervoerd. De kans dat deze mensen hartstikke doodgaan, is veel groter als er geen SEH in de buurt is."

Ook positief

Overigens ziet Kruizinga ook positieve punten in de schets. "Er staat in dat we meer moeten focussen op preventie. Daar ben ik het helemaal mee eens, want zo kan veel acute zorg voorkomen worden. Wanneer lichte klachten als pijn op de borst eerder worden vastgesteld, kunnen we hartklachten bijvoorbeeld eerder opsporen en daarnaar handelen. Dat lijkt me een goede zaak."

Ook een nieuw spoedtelefoonnummer voor acute zorg, dat uitkomt in een regionale meldkamer, vindt ze een goede zaak. Zorgprofessionals en triagisten krijgen zo snel inzicht in de medische gegevens van een patiënt, en kunnen bepalen waar deze het beste naartoe kan gaan.

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'
Presentator Pieter Jan Hagens tijdens zijn laatste uitzending van EenVandaag
Bron: EenVandaag

Hij was jarenlang een van de vaste gezichten van EenVandaag: Pieter Jan Hagens. Gisteren presenteerde hij het programma voor het laatst. Hij gaat met pensioen na een carrière van meer dan 40 jaar als journalist en presentator, op radio en tv.

Normaal stelt Pieter Jan de vragen, nu mochten jullie die aan hem stellen.

1. Hoe kijk je terug op je carrière?

"Ik vind dat ik een geluksvogel ben. Ik heb 43 jaar in de journalistiek gezeten en ik heb er enorm van genoten. Ik zou niet weten wat ik anders had moeten doen, er is geen vak dat ik zo leuk zou vinden als dit."

"Het leuke van met pensioen gaan is dat de oude doos wordt opengemaakt. Ik heb veel verschillende dingen kunnen doen en meegemaakt, ook buiten de journalistiek. Dat komt allemaal weer naar boven. En het gevoel dat ik steeds opnieuw krijg is: wat heerlijk dat ik dat heb kunnen doen."

2. Hoe heb je de journalistiek zien veranderen?

"De journalistiek is veranderd, maar ik ben zelf ook veranderd. Ik begon bij de VARA in de jaren 80, waar ik met stevig linkse journalisten werkte. Ik dacht: zo hoort het kennelijk. Later heb ik me daar een beetje van gedistantieerd, ik vond het te activistisch. Ik vond dat de feiten meer moesten spreken."

"In deze tijd, waarin grimmige leiders opstaan en democratische vrijheden op het spel staan, denk ik juist weer: journalisten zijn er niet alleen voor de feiten, maar ook om bepaalde ideeën te beschermen. Ideeën die het fundament vormen voor onze liberaal-democratische samenleving."

3. Wat was jouw favoriete onderwerp om te presenteren, en wat het moeilijkste interview?

"Ik heb bij Buitenhof veel bijzondere mensen aan tafel gehad, met wie ik langere gesprekken kon voeren. Ik heb veel bijzondere denkers, schrijvers en politici gesproken. Die hadden vaak iets te vertellen waar ik wel wat van opgestoken heb. Vooral de Israëlische schrijver Amos Oz maakte indruk, dat was zo'n wijze man.

"Hij maakte zulke goede opmerkingen. Dat was in 2015, de aanslagen in Parijs waren toen net geweest. Hij duidde dat terrorisme op zijn manier. Hij had het erover dat terroristen geen gevoel voor humor hebben, en dat klinkt nu heel plat, maar hij vertelde dat zo raak en mooi. En ik weet ook dat veel kijkers van die uitzending hebben genoten."

"Maar ook bij EenVandaag heb ik veel spannende dingen gedaan. Ik denk meteen aan de verkiezingsdebatten. Het debat in 2023, waaruit het huidige kabinet is voortgekomen, is een van de betere debatten die ik heb geleid. Maar tegelijkertijd waren die debatten een van de moeilijkste dingen die ik heb gedaan, dat is een hele opgave."

"Het is fijn dat je dan eindeloos met collega's kan brainstormen over wat de beste opzet is. En dat je de spanning deelt: tijdens het debat hoorde ik dan de eindredacteur in mijn oortje, die net zo zenuwachtig was. Dit delen met collega's ga ik het meeste missen aan het werk. Want ook als je geen beste vrienden bent, maken ze toch een groot deel uit van je sociale leven."

Bekijk ook

4. Welke peiling had de meest verrassende uitslag voor jou?

"Ik heb niet zo'n goed geheugen voor peilingen, moet ik eerlijk zeggen. Het Opiniepanel is natuurlijk een heel goed gereedschap van EenVandaag. Maar als ik in de studio sta, ben ik bezig met het gesprek dat ik voer met de presentator van de paneluitslagen, niet met de uitslagen zelf. Ik kan die niet tegelijkertijd goed onthouden, dus weet ook niet meer welke uitslag mij het meest heeft verbaasd."

5. Hoeveel invloed heb je zelf gehad op de onderwerpen die behandeld werden? En ging dat weleens in tegen je eigen mening?

"Eigenlijk heb ik daar niet zo veel invloed op. EenVandaag is een olietanker die op koers vaart, er werkt een grote redactie. Ik kan wel meepraten en meedenken, maar ik ben geen eindredacteur. Toch heb ik zeker in interviews wel een belangrijke stem. En ook in de politieke debatten kan ik als presentator de richting van het gesprek bijsturen."

"Of de presentatie weleens tegen mijn eigen ideeën of mening in ging? Laat ik zeggen dat ik wel blij ben dat ik mezelf nu meer mag gaan uitspreken. Maar ik ben ook blij dat ik dat als journalist en presentator niet gedaan heb. Ik zou mezelf geen knip voor de neus waard vinden als ik in interviews een bepaalde politieke lijn zou voorstaan. Ik vind dat je als journalist niet te koop moet lopen met je eigen mening."

"Tegelijkertijd vind ik het gek om nu weg te gaan, omdat er zoveel gebeurt op het moment, waarvan je denkt: 'oei, waar gaat dit heen?'. In de Verenigde Staten durven wetenschappers zich niet meer uit te spreken, er zijn bezuinigingen op het hoger onderwijs, ook in Nederland. Het klimaat verandert. Daar maak ik me zorgen om. Het voelt als een grote opluchting dat ik niet geheimzinnig hoef te doen over waar ik mij zorgen om maak. Dat heb ik gemist de afgelopen jaren."

"Ik heb niet de illusie dat ik daar in mijn eentje iets aan kan doen. Maar alles wat journalisten, maar ook burgers doen, is op dit terrein van belang. Wat ik daarom ook ga doen is als burger mezelf meer uitspreken. Dat kan nu ook, in ben journalist af. Misschien sluit ik me wel aan bij een politieke partij. Ik weet nog niet welke, maar ik ga het wel doen. Niet als politicus, maar gewoon als burger."

6. Wat ben je van plan om te gaan doen tijdens je pensioen?

"Ik ga eerst zeilen met mijn vrouw, een paar maanden weg. En daarna wil ik graag dingetjes doen waar ik tot nu toe niet aan toe kwam, zoals een houten bootje maken waar mijn kleinzoon in kan leren zeilen. Dat ben ik zeker van plan."

"Het is sowieso goed om weer eens met een frisse blik de wereld in te kijken, want er komt voor het werk ongetwijfeld iets anders moois in de plaats. Aan de andere kant: ik stop weliswaar met de vaste dingen, maar ik blijf nog steeds graag interviews en debatten leiden, voice-overs inspreken, misschien invallen bij een radio-uitzending. Dus als iemand ergens ziek is, weet me te vinden."

info

EenVandaag Vraagt

Bij EenVandaag heb je de mogelijkheid om vragen en ideeën in te sturen. Dat kan altijd in onze chat, of je kunt meedoen aan de gerichte EenVandaag Vraagt-oproepen die wij zo'n twee keer per week plaatsen in de Peiling-app. De Peiling-app is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.

7. Hoe hoop je dat de journalistiek er de komende jaren uit gaat zien?

"Ik hoop dat de journalistiek zich opstelt als beschermer van de waarden waar wij allemaal op drijven, zoals gelijkheid, vrede, rechtvaardigheid en verdraagzaamheid. Al die dingen zijn zo belangrijk in onze democratische samenleving, en ik hoop dat journalisten daaraan meewerken. Elke journalist is op dit terrein van belang."

"Ik denk dat de meeste journalisten dit ook zo zien, sowieso al mijn collega's hier bij EenVandaag. Ik ben er trots op dat alle collega's zich ervan bewust zijn dat we een rubriek zijn die dicht bij de mens wil staan, waar de onderwerpen die we brengen echt relevant zijn, en waarin tegelijkertijd de feiten heilig zijn. Juist in deze tijd waarin onverdraagzaamheid en angst toenemen, denk ik dat het belangrijk is dat er programma's zoals EenVandaag zijn."

Presentator Pieter Jan Hagens neemt in EenVandaag afscheid van de kijkers

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Door oorlogsdreiging stappen landen uit ontwapeningsverdragen: 'Internationale spelregels staan onder druk'

Wereldwijd liggen er miljoenen landmijnen onder de grond. Hierdoor vallen er jaarlijks honderden slachtoffers. Om dit te stoppen werd in een verdrag afgesproken dat het wapen de wereld uit moest. Maar nu de spanningen toenemen, trekken landen zich terug.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant