radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Merkkleding is in gevangenissen een statussymbool en ruilmiddel, dat is volgens deze oud-bewaarder een probleem

Merkkleding is in gevangenissen een statussymbool en ruilmiddel, dat is volgens deze oud-bewaarder een probleem
Bron: ANP

Binnenkort is het niet meer mogelijk voor gedetineerden om outfits van meer dan 250 euro te dragen. Staatssecretaris Coenradie wil een maximum prijs per outfit om machtsmisbruik onder gevangenen tegen te gaan. Een goed plan, vindt deze oud-bewaarder.

Volgens de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid (PVV) Ingrid Coenradie wordt kleding in gevangennissen nu veelal als statussymbool of ruilmiddel gebruikt, en moet daar een einde aan komen. Ze wil daarom een maximum prijs vaststellen en bepaalde kledingmerken verbieden voor gevangenen. Ze deelde deze plannen afgelopen oktober in de Tweede Kamer.

Afgunst onder gevangenen

Voormalig gevangenisbewaarder Jan de Ruiter ziet de plannen van Coenradie wel zitten. Hij zat 38 jaar in het vak en heeft gezien hoe de opkomst van merkkleding de sfeer tussen gevangenen de afgelopen jaren heeft veranderd.

"De een heeft Tommy Hilfiger aan en daar wordt dan met afgunst naar gekeken door de gevangenen die dat niet kunnen betalen. De jongens die het wel kunnen betalen, lopen samen over de binnenplaats rond, en Jan met de korte achternaam - die het niet heeft - is daar dan de dupe van."

Bekijk ook

'Er was geen onderscheid'

Gevangenen die zelf bepalen wat ze aan doen, is iets nieuws. In de tijd van De Ruiter droegen gevangenen nog een uniform. "Ze liepen dan in een Manchester pak, met een broek, kaki overhemd en kaki stropdas. Dat was vroeger hun uniform. Er was geen onderscheid", vertelt hij.

"Door de jaren was dat wel al aan het veranderen, maar het was nog steeds gewone burgerkleding. Geen merken, die waren toen helemaal niet aan de orde. Dus daar werd geen handel in gedreven", weet De Ruiter nog.

Merkkleding als ruilmiddel

Want naast het vormen van groepjes, kunnen de kledingstukken ook als ruilmiddel worden gebruikt. Wie het niet heeft, kan het wel krijgen maar alleen als je er iets voor doet, vertelt de oud-gevangenisbewaarder. Hij zag dit gedrag al wel bij gevangen toen hij nog werkzaam was, maar toen ging het vooral om drugshandel.

"Gevangenen kregen dat dan via de buitenwereld, of als ze op strafonderbreking waren geweest. Als ze dan terugkwamen boden ze dat aan de gevangenen die verslaafd waren", vertelt hij. "Dan zeiden ze: 'Je kunt het van mij krijgen, maar dan moet je dit wel voor mij bewaren'. Als er dan controles in de cellen waren, werden de verslaafden gepakt en niet de mensen aan de top."

Bekijk ook

'Van het een komt het ander'

"Het is belangrijk om de handel te voorkomen", gaat hij verder. Maar dat betekent niet dat gevangen weer een uniform aan moeten. De Ruiter vindt het juist fijn dat gedetineerden zelf kunnen kiezen wat ze aan doen. "Vroeger hadden ze in de zomer ook zo'n pak aan, maar nu kunnen ze in een trainingspak of een korte broek met een T-shirt lopen. Daar voelen ze zich blij in."

Het gaat er volgens hem, net zoals staatssecretaris Coenradie, dus vooral om dat de gevangenen het 'binnen de perken houden'. "Als je gewoon een shirtje zonder merk aanhebt, dat heeft totaal gaan waarde. Maar zo gauw je dus wel zichtbaar kleding met een label erop hebt, dan is het handelswaar. En van het een komt het ander, dus daar kan gewoon misbruik van worden gemaakt", zegt De Ruiter tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Lessen geleerd van corona? 'Ziekenhuizen kunnen niet genoeg opschalen bij nieuwe pandemie', waarschuwen ic-artsen

Lessen geleerd van corona? 'Ziekenhuizen kunnen niet genoeg opschalen bij nieuwe pandemie', waarschuwen ic-artsen
IC-personeel aan het werk in het Leids Universitair Medisch Centrum in coronatijd
Bron: ANP

Na de coronacrisis was iedereen het eens: bij een volgende virusuitbraak moeten ic's sneller kunnen opschalen. Maar de ziekenhuizen zijn nog steeds onvoldoende voorbereid op een nieuwe pandemie, zegt de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC).

Nederland telt op dit moment zo'n 900 ic-bedden. In het Intergraal Zorgakkoord hebben de overheid en de ziekenhuizen afgesproken dat dit aantal moeten kunnen opgeschaald naar 1.700 bedden in het geval een pandemie of een oorlogssituatie uitbreekt. Maar dat is onmogelijk, waarschuwt NVIC-voorzitter Bart Ramakers.

'Maximaal 1.200 ic-bedden'

"De bedden zijn er wel en de beademingsmachines zijn er ook, dat is niet het probleem", legt Ramakers uit. Het is volgens hem een personeelskwestie, want de apparatuur moet natuurlijk ook bediend worden. Daarom kan in geval van nood slechts worden opgeschaald tot maximaal 1.200 ic-bedden, waarschuwt hij. "En dan 4 tot 6 weken maximaal."

Ter vergelijking: toen het coronavirus begin 2020 ons land bereikte werden de intensive cares wekenlang opgeschaald naar 2.400 bedden. Tijdens de hele coronapandemie zijn in Nederland ruim 19.000 patiënten op de ic's opgenomen. Dat soort opname-aantallen zijn volgens de NVIC met de huidige personeelsbezetting dus onmogelijk.

Nederlandse ziekenhuizen zijn niet voorbereid op een nieuwe pandemie

Minder kunnen opschalen

In het winterseizoen gaan er allerlei virussen rond en worden er meer patiënten op de intensive care opgenomen. Er belanden nog steeds mensen in het ziekenhuis door corona, maar onder normale omstandigheden is vooral de griep de boosdoener. Ziekenhuizen zijn dan ook ingesteld om goed te kunnen draaien op piekmomenten, vertelt Ramakers.

"Je hebt een systeem dat schaalbaar is op het moment dat de zorgvraag toeneemt", legt de ic-arts uit. Op momenten dat het rustiger is - vaak in de zomer - kan het personeel andere taken in het ziekenhuis uitvoeren, maar ze zijn er wel voor als opschalen toch nodig blijkt. Maar omdat er minder personeel is, kan er ook minder worden opgeschaald.

Vertrokken door corona

Tijdens en na de pandemie is een deel van het ic-personeel namelijk vertrokken. Artsen en verpleegkundigen moesten in coronatijd keihard werken onder moeilijke omstandigheden om alle patiënten te kunnen behandelen. En dat heeft een zware wissel op ze getrokken, weet ook voormalig ic-verpleegkundige Thomas Smits.

"Waar je normaal als ic-verpleegkundige je over één patiënt ontfermt, waren dat er ineens drie of vier", blikt hij terug op die hectische periode. "Gelukkig kwamen wel collega's van andere afdelingen je helpen. Het was heel pittig, maar we hebben toch wel gewoon met z'n allen gedaan."

Bekijk ook

Minder werkdruk?

Al in de coronacrisis was er een groep ic-medewerkers die zich zorgen maakten over een dreigende uitstroom van hun collega's. Ze verenigden zich in 'Nurse Minded' en hoopten op die manier een leegloop te voorkomen én de ic-zorg effectiever en toekomstbestendiger te maken.

'Nurse Minded' kwam met een manifest, waarin werd gepleit voor minder stress en werkdruk, meer waardering en vooral meer inspraak in de dagelijkse praktijk. Jaren later is nu duidelijk dat dit niet heeft kunnen voorkomen dat ic-personeel alsnog massaal is uitgestroomd. Sterker nog: een groot deel van de groep heeft de zorg zelf ook verlaten.

'Heeft iets te lang geduurd'

Smits zat bij 'Nurse Minded' en is inmiddels dus geen ic-verpleegkundige meer: "Mensen maken een switch. Soms naar een ander specialisme, maar ook het bedrijfsleven is aantrekkelijk. Het is een pijnlijke constatering om te zien dat een deel is uitgestroomd. Ik had dit graag anders gezien".

Ook NVIC-voorzitter Ramakers kent genoeg verhalen van collega's die zijn gestopt met het vak. "Corona heeft niet geholpen om de uitstroom te beperken", constateert hij. "Er zijn mensen die hebben gezegd dat de coronaperiode wat dat betreft net iets te lang heeft geduurd."

Al snel bleek toen het coronavirus uitbrak: te weinig bedden en apparatuur op de ic's

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Grootste dolfinarium van Europa is definitief gesloten, wat betekent dit voor Harderwijk? 'Publiek wordt steeds kritischer'

Het grootste dolfinarium van Europa, Marineland in Frankrijk, sloot vandaag definitief de deuren. Er is al lang discussie over dit soort parken en de shows die daar opgevoerd worden, omdat ze niet goed zijn voor het welzijn van de dieren.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant