radio LIVE
meer NPO start

Een meldplicht en zelfs verplicht verhuren: zo gaan gemeenten de strijd aan met leegstand

Een meldplicht en zelfs verplicht verhuren: zo gaan gemeenten de strijd aan met leegstand
Ondanks de woningcrisis is er in veel gemeenten nog leegstand
Bron: EenVandaag

Ondanks de woningcrisis staan er in Nederland nog duizenden woningen leeg. Gemeente Amsterdam gebruikt als proef de zogeheten 'leegstandsverordening' om het probleem op te lossen. Een methode waar verschillende gemeenten iets in lijken te zien.

Gemeenten kunnen in zo'n leegstandsverordening een meldplicht, een leegstandsoverleg en leegstandsbeschikking vastleggen. Na het voorbeeld van Amsterdam gaat nu ook gemeente Utrecht met de regeling aan de slag.

Meer dan 1.500 woningen

De gemeente Utrecht heeft net zoals in Amsterdam een 'meldplicht'. Dit houdt in dat woningeigenaren na 6 maanden leegstand verplicht zijn om hier een melding van te maken bij de gemeente. "We hebben een overzicht van woningen in de stad en woningen die bewoond zijn. Als een woning niet bewoond is, komt het bij ons binnen via een systeem. Op die manier kunnen we snel handelen", zegt de Utrechtse wethouder Dennis de Vries.

In Utrecht staan meer dan 1.500 woningen al langer dan een jaar leeg. Zorgelijk en onacceptabel, vindt De Vries. "Het is ongelofelijk dat er in deze tijd van woningnood zoveel woningen leeg staan. Dit kunnen we niet accepteren. Los van het feit dat er geen mensen in wonen, doet het ook iets met de leefbaarheid in de wijken."

Druk zetten

Ronald Camstra, onderzoeker bij Companen , vindt de theorie van het Amsterdamse model een voorbeeld van waar het momenteel goed gaat. "De gemeenten die de leegstandsverordening volgen laten woningeigenaren op gesprek komen met de vraag waarom de woning leeg staat. Een behoorlijk aantal van de woningeigenaren gaat daardoor harder lopen. Puur om het feit dat de gemeente druk zet."

Maar ook de Vlaamse wooncode, waarbij de gemeente bij woningeigenaren belasting kan heffen die ieder jaar hoger wordt als een pand leeg staat, is volgens Camstra een mogelijkheid om leegstand te bestrijden. "Het beste is eigenlijk om een combinatie te vinden tussen het Amsterdamse model en het Vlaamse model. Waarbij het gesprek aangaan centraal staat, maar er wel consequenties aan verbonden zitten als de afspraken niet worden nagekomen."

Bekijk ook

Huur opleggen woningeigenaren

Volgens Wethouder de Vries wordt er in de gemeenten voornamelijk afgewogen wat het meeste prioriteit heeft in de stad. Dat kan per gemeente nog eens verschillen: "We kijken in Utrecht vooral naar wat lokaal werkt, maar we hebben wel contacten in Amsterdam om het een en ander te overleggen."

De Vries vervolgt: "Amsterdam en Utrecht maken beiden gebruik van de crisis- en herstelwet. Die wet geeft ons de mogelijkheden als het gaat om bijvoorbeeld het verplichten van de verhuurder om de woning weer te gaan verhuren en dat ook nog eens voor een marktconforme prijs die de gemeente kan opleggen."

Vaarwater woningeigenaren

De vraag is of je als gemeente de woningeigenaar mag verplichten om de woning weer te gaan verhuren tegen een marktconforme prijs. "In Utrecht is wonen gewoon een grondrecht. Op het moment dat de markt daarin faalt dan heb je als overheid een stap naar voren te doen."

Dit is een van de verschillende manier waarop het binnen de gemeenten aangepakt wordt. "We nemen hiermee niet het eigendom af, maar we verplichten alleen dat het wordt gebruikt waarvoor het bedoeld is, en dat is om te wonen", zegt de Vries.

Bekijk ook

'Geen sterk instrument'

In Nederland tellen we 342 gemeenten. Hoeveel gemeenten gebruikmaken van de nieuwe leegstandswet is niet duidelijk, maar naar schatting zijn het er enkele tientallen. Er wordt door gemeenten aangeven dat ze het 'geen sterk instrument' vinden.

Martijn Balster, wethouder van de gemeente Den Haag is bijvoorbeeld niet van plan om de proef op korte termijn uit te voeren. "Den Haag wil eerst de resultaten afwachten. Wij denken dat het effectiever is om leegstand te bestrijden door belasting te heffen bij woningeigenaren die elk jaar hoger wordt. Net zoals het Vlaamse systeem."

Verschillende oorzaken

Daarnaast is het volgens Balster moeilijk om vast te stellen wat precies de oorzaak is van de leegstand in Nederland: "Er zijn een aantal onderdelen aan verbonden. Soms wordt er verbouwd en verhuisd en soms staat er niemand ingeschreven, maar woont er wel iemand."

Hierdoor is het beeld van leegstand anders dan de werkelijkheid. "De feitelijke leegstand is veel kleiner. Er is namelijk zo veel vraag naar woonruimte dat er in de meeste gevallen wel iemand woont, maar er een reden is waarom diegene zich niet inschrijft."

Er is veel leegstand in Nederland

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom er (weer) spoedoverleg is tussen coalitiepartijen: 'Premier had deze problemen kunnen zien aankomen'

Na een urenlang spoedoverleg tussen de coalitiepartijen en premier Dick Schoof gisterenavond, gingen de overleggen vandaag verder. En daarbij worden de ergernissen tussen de partijen steeds groter, ziet ook politiek commentator Joost Vullings.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Komt er een wapenstilstand tussen Oekraïne en Rusland? 'Kans op vrede is klein'

Komt er een wapenstilstand tussen Oekraïne en Rusland? 'Kans op vrede is klein'
De Russische president Vladimir Poetin tijdens een persconferentie.
Bron: AFP

De Russische president Vladimir Poetin is voorstander van een bestand met Oekraïne, mits het leidt tot duurzame vrede. Dat liet hij weten tijdens een persconferentie. Toch houdt Ruslandkenner Helga Salemon een slag om de arm: "Poetin zal blijven stoken".

Eerder deze week bereikte de Verenigde Staten met Oekraïne een akkoord voor een wapenstilstand van dertig dagen. En nu lijkt Rusland voorzichtig de deur open te doen naar onderhandelingen. Maar dat kan alleen als er sprake is van een duurzame vrede. Of dat kan met het Amerikaanse voorstel, is volgens de Russische president nog niet duidelijk.

Staatstelevisie benadrukt Russische successen

Opvallend is dat de Russische staatstelevisie vooral de successen benadrukt, zoals het bezoek van Poetin aan Koersk en de Russische troepen die daar terrein terugwinnen. De vredesonderhandelingen zijn nauwelijks aan bod gekomen.

Volgens Salemon wil Poetin daarmee laten zien: we zijn aan de winnende hand. "Dus daar gaat het de hele week over in de journaals."

Geschiedenisboeken

Bovendien lijkt Poetin niet uit te zijn op vrede als er niet aan zijn eisen wordt voldaan. "Het lijkt alsof hij bedacht heeft dat hij de geschiedenisboeken in wil als de man die Oekraïne weer in de Russische invloedssfeer bracht. Hij is natuurlijk ook al een oude man", vertelt Salemon.

"Als je het volk in dit land rijp wil maken voor een vrede, dan praat je niet zoveel over oorlog. Als het al over onderhandelingen ging, was het vanuit het oogpunt dat Oekraïne zich toch niet aan afspraken zou houden."

Bekijk ook

Oorlogseconomie

Rusland wordt sinds de start van de oorlog met Oekraïne aan allerlei sancties onderworpen, door zowel de Europese Unie als de Amerikanen. "Eigenlijk draait de economie daar nu op oorlog. Dus als die oorlog ophoudt, dan stort de economie in."

Ook daarom acht Salemon de kans op vrede klein. "Poetin weet dat in vredestijd het land economisch niet gezond kan worden. Met een vrede wint hij daarom helemaal niet."

Eisen

Het land lijkt alleen akkoord te willen gaan met vredesonderhandeling of een staakt-het-vuren als aan al haar eisen wordt voldaan. "Ze willen bijvoorbeeld geen gebieden teruggeven. Geen internationale troepen op Oekraïens grondgebied."

En dat dat een flinke eisenlijst is, weten ze. "Poetin weet dat Oekraïne nooit akkoord kan gaan met alle eisen, dat is voor hen een breekijzer. In ieder scenario is voor Poetin oorlog voordeliger dan vrede."

Bekijk ook

Trump

Ook de Amerikaanse president Donald Trump zal daarin weinig verschil maken. "Ook als Trump zou zeggen: de Russen houden zich niet aan afspraken, ik steun Oekraïne weer voluit... Dan heeft Rusland gewoon de oude vijand terug. En dat zie je ook op televisie: in de propaganda wordt rekening gehouden dat de VS zich ook kan afzetten tegen Rusland."

"Wat je dan ook hoort: als de VS weer die vijandige houding aanneemt, is het beter om door te vechten." Bovendien zou ook als er wel een akkoord komt, Poetin niet meer te vertrouwen zijn. "Hij heeft vaker laten zien: aan afspraken houdt hij zich niet. Poetin houdt in feite Trump aan het lijntje."

Komt er een wapenstilstand tussen Oekraïne en Rusland? 'Kans op vrede is klein'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant