Welke maatregelen kunnen we verwachten? 'Strenge lockdown enige optie'

We moeten er met z'n allen voor zorgen dat de zorg bereikbaar blijft voor iedereen. Daarom is de enige optie een strenge lockdown. Dat zegt hoogleraar Uitbraken van infectiezieken Chantal Bleeker-Rovers.

Het is wachten op de beslissing van het demissionair kabinet, maar hoogleraar Uitbraken van infectieziekten Bleeker-Rovers van het Radboudumc is er duidelijk over: een strenge lockdown is de enige optie om snel een einde te maken aan de alsmaar oplopende besmettingen met het coronavirus. "We komen niet meer weg met een betere naleving van de basismaatregelen en een klein beetje extra."

'Op verkeerde been gezet'

Tot nu toe mochten scholen openblijven. Bleeker-Rovers heeft daar alle begrip voor, maar het kabinet zou serieus moeten overwegen om ook scholen mee te nemen in de nieuwe maatregelen. "Het liefst heel kort, om ze daarna weer op een veiligere manier open te laten gaan."

De hoogleraar snapt dat mensen schrikken van dit soort aankondigingen. De communicatie door het kabinet afgelopen september heeft hen op het verkeerde been gezet, zegt ze: "Het ging allemaal zo goed en we konden alles loslaten, was de boodschap toen. Maar er is te weinig aandacht geweest voor wat er moet gebeuren als de besmettingen weer zouden oplopen, zoals nu. Ik denk dat mensen daar te weinig in zijn meegenomen."

'Dit raakt iedereen'

Wat er gebeurt als er nu niet gekozen wordt voor een lockdown? "Dan komen we snel in de problemen. We gaan dan een punt bereiken dat in de ziekenhuizen minder (ic-)bedden beschikbaar zijn dan dat er mensen zijn die zo'n bed nodig hebben. Dat is een situatie die we in Nederland niet kennen."

En dat kan iedereen raken, benadrukt ze, niet alleen covid-patiënten en ongevaccineerden. Want dan is er voor iedereen een tekort. "Dat leidt tot ongelofelijk veel leed bij patiënten en voor zorgmedewerkers wordt het werk onmogelijk."

Plan voor na de lockdown

Het is volgens Bleeker-Rover niet verantwoorden dat aan de ene kant mensen aan het winkelen zijn, terwijl er aan de andere kant gekozen moet worden. "Dat valt niet met elkaar te rijmen." Een voordeel aan een strenge lockdown is dat we dat korter vol hoeven te houden dan minder strenge maatregelen, zegt de hoogleraar. Als alles dicht is, zullen de besmettingen immer sneller afnemen.

"Maar," benadrukt ze, "alles daarna weer openen kan alleen als er een goed plan klaarligt. Zoals de anderhalve meter afstand behouden, mondkapjes, beter inzetten op ventilatie en kijken waar je nog winst kunt behalen met vaccineren. Dat zijn niet heel ingrijpende maatregelen waardoor je toch best veel door kunt laten gaan."

Code zwartscenario

Of het überhaupt al niet te laat is? "Het kan heel goed dat we over een dag of tien in een code zwartscenario terechtkomen. Maar dat wil niet zeggen dat we niks meer kunnen doen, zegt Bleeker-Rover. "We moeten juist heel snel, heel hard ingrijpen om ervoor te zorgen dat als we in dat scenario terechtkomen, dat zo kort mogelijk duurt."

"En dan hebben we het nog niet eens dat de zorg die niet accuut nodig is, maar binnen een paar weken. Die stopt al eerder. Dat die niet meer geleverd kan worden is voor verschillende ziekenhuizen al de dagelijkse praktijk voor een deel van de patiënten."