Bijna de helft (45 procent) van de mensen zegt de vrede en vrijheid in Nederland meer te waarderen door de oorlog in Oekraïne. "We zien nu met eigen ogen dat een Europees land ook anno 2022 naar de afgrond kan worden gebombardeerd."

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 21.000 leden van het Opiniepanel. Daarin werden mensen gevraagd hoe zij in 2022 tegen de Nationale Herdenking en Bevrijdingsdag aankijken.

4 en 5 mei belangrijk

77 jaar na de Tweede Wereldoorlog vindt een ruime meerderheid (87 procent) het belangrijk om op 4 mei te herdenken en op 5 mei de vrijheid te vieren (79 procent).

Voor veel mensen draaien de Nationale Herdenking en Bevrijdingsdag in de eerste plaats om de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar heeft ook de oorlog in Oekraïne op beide dagen invloed.

3 op 10 denken specifiek aan slachtoffers Oekraïne

Twee derde (67 procent) van de deelnemers die van plan zijn om tijdens de Dodenherdenking 2 minuten stil te zijn, herdenkt dan slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Bijna een derde (31 procent) denkt om 20.00 uur aan kennissen of familie die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt.

Maar een grote groep herdenkt ook anderen. De helft (51 procent) denkt op 4 mei aan slachtoffers van alle oorlogen. Drie op de tien (31 procent) denken specifiek aan slachtoffers van de oorlog in Oekraïne. "De verhalen van mijn eigen familie van de Tweede Wereldoorlog staan het dichtst bij mij. Maar dit jaar zal ik ongetwijfeld ook aan Oekraïne denken, vooral de mensen in Marioepol."

Aan wie denken mensen die op 4 mei twee minuten stilte houden?

'Ineens anders'

Ook op 5 mei speelt de oorlog in Oekraïne voor veel mensen een rol. De helft (45 procent) zegt de vrede en vrijheid in Nederland door die oorlog meer te waarderen, een derde (34 procent) zegt daardoor dit jaar ook meer bezig te zijn met Bevrijdingsdag.

"Ik vond vrijheid altijd belangrijk maar als ik eerlijk ben, nam ik vrede in Nederland altijd voor lief", schrijft iemand. "Dat is ineens anders." Iemand anders zegt: "Dit is de eerste oorlog die ik van zo dichtbij meemaak en door die beelden uit Oekraïne realiseer ik me beter wat oorlog is."

Als ik eerlijk ben, nam ik vrede in Nederland altijd voor lief. Dat is ineens anders.

Kritisch op link met Oekraïne

Er zijn ook deelnemers die juist kritisch zijn over de link die door anderen tussen de Dodenherdenking en Bevrijdingsdag en de oorlog in Oekraïne wordt gelegd. Voor sommigen gaan 4 en 5 mei alleen over de Tweede Wereldoorlog. Zo schrijft iemand: "Oekraïne heeft hier niks mee te maken, dit gaat over 1940-1945."

Anderen wijzen er juist op dat er naast de Tweede Wereldoorlog en de oorlog in Oekraïne meer oorlogen zijn die de aandacht verdienen: "Ik snap dat het nu in Europa is en vaker op tv komt maar dat maakt de oorlogen elders op de wereld niet minder erg. Vrijheid moeten we altijd waarderen."

info

Over het onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 22 tot en met 26 april 2022. Aan het onderzoek deden 21.909 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. De uitkomsten zijn gewogen op het totaal aantal ondervraagden en representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.