Hij ontsnapte afgelopen zaterdag ternauwernood aan een aanslag op zijn leven. Onder de auto van oud-crimineel Martin Kok werd een zwaar explosief aangetroffen, dat net op tijd onschadelijk kon worden gemaakt. Het is de zoveelste bedreiging aan het adres van de excentrieke Amsterdammer. Wie is deze man, die de onderwereld verruilde voor de misdaadjournalistiek, nu eigenlijk?

Kok haalt de laatste maanden veelvuldig het nieuws. Zo publiceert hij op zijn misdaadwebsite vlinderscrime.nl het volledige Holleeder-dossier, dat hij pas offline haalt nadat de rechtbank hem hiertoe sommeert. Ook zette hij onlangs de ongecensureerde videobeelden van een liquidatie in een geruchtmakende rechtszaak online. Zijn publicaties worden hem niet altijd in dank afgenomen: Eind vorig jaar nog wordt er op zijn huis en auto geschoten nadat hij op zijn website een serie foto’s publiceert van een groep met elkaar dinerende kopstukken uit de onderwereld.

Voordat Kok zich tot de journalistiek bekeerde, zat hij tot tweemaal toe een gevangenisstraf uit voor moord. In 1989 slaat hij in Volendam Peter Giesbergen dood met een barkruk. Vers uit de gevangenis vermoordt hij in 2001 de vriend van zijn ex-partner na een ruzie over de omgangsregeling. 

Creatief in de bajes

In de nor blijkt Kok al creatief: tijdens het uitzitten van zijn tweede straf zet hij, vanuit zijn cel, de 112-melding van de moord die hij pleegde online. Tegen een kleine vergoeding van 80 cent geeft hij mensen zelfs de gelegenheid het dossier van de strafzaak in te zien. Ook runt Kok vanuit de bajes een escortbedrijf voor gedetineerden. Bovendien verschaft hij de journalistiek dan al een Holleeder-primeur: de eerste foto van ‘de Neus’ in gevangenschap. 

Met vlinderscrime.nl is Kok de ‘new kid in town’. Zijn manier van werken is allesbehalve conventioneel. Ieder gerucht dat hij opvangt uit het criminele circuit plaatst hij direct online. Getuigenverhoren en complete dossiers komen integraal op zijn website te staan. Dat Kok door zijn dyslectie met regelmaat onleesbare teksten publiceert, wordt door zijn lezers voor lief genomen. Zijn nieuwtjes uit spraakmakende dossiers, zoals onlangs nog over de Nederlandse Laura in Qatar, worden met regelmaat inclusief bronvermelding overgenomen door de gevestigde media. 

Dinsdagavond toonde Opsporing Verzocht beelden van de bom onder Kok’s auto, die daar waarschijnlijk is geplaatst terwijl de ex-crimineel even verderop een vorkje prikt met vrienden. “Er hadden doden kunnen vallen als dit was afgegaan”, zegt een woordvoerder van de politie Amsterdam in het opsporingsprogramma over het projectiel. 

Crimeblogs

Een jaar geleden meldt misdaadblogger Kok zich bij de rechtbank om gehoord te worden in liquidatieproces 'Passage'. Niet lang daarna is hij er ook als journalist. Een accreditatie om het proces bij te wonen als misdaadjournalist krijgt hij, tot ongemak van de rechtbank.

Kok’s website gaat ‘sky high’, vertelt hij aan Quote. De zaken gaan hem voor de wind, er wordt geadverteerd op de website door advocatenkantoren en PGP-telefoon aanbieders. Ook is Kok inmiddels in gesprek met een producent voor zijn eigen misdaadprogramma. 

EenVandaag maakte eerder een item over PGP-telefoons, hieronder te zien:

De website vlinderscrime voldoet blijkbaar in een groeiende behoefte naar misdaadnieuws op internet. Kok is slechts de nieuwste speler. In 2005 start crimesite.nl als hobby. Deze website is inmiddels uitgegroeid tot serieuze journalistieke misdaadnieuwssite. Ook is er de website van misdaadjournalist.nl, van Hendrik Jan Korterink. Beiden sites komen dagelijks met artikelen over misdaad in ons land, de betrokken journalisten schrijven of maken voor kranten, tijdschriften en tv.  

Wie is deze Martin Kok en waarom zoekt hij zo de grens op? Wat betekent zijn komst voor de misdaadjournalistiek op het internet? We spreken met misdaadjournalist Marian Husken van Vrij Nederland. Zij volgt Kok al sinds hij nog in de bajes zat. En we spreken Vincent Verweij, misdaadjournalist bij crimesite.nl.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.