Afgelopen mei gingen honderden inwoners van Bonaire de straat op. Het werd de grootste demonstratie in de geschiedenis van het eiland. En nog steeds zijn de frustraties van de eilandbewoners niet weg. "We betalen belasting, maar wat krijgen we terug?"

Doel van de demonstranten was dat op Bonaire, net als in Nederland, een sociaal minimum zou worden vastgesteld. Dat is nog altijd niet het geval.

Moeilijk rondkomen

"Bonaire is onderdeel van Nederland, maar zo voelt dat niet", zegt voorzitter van de politievakbond op Bonaire, Angelo Vrolijk. Hij is een van de drijvende krachten achter de demonstraties in mei en daarna.

"Het leven hier is ontzettend duur. Voor veel mensen geldt dat ze twee of zelfs drie banen hebben om zichzelf en hun familie te kunnen onderhouden." Bijna 40 procent van de Bonairianen leeft in armoede, vertelt Vrolijk.

info

Gemeente van Nederland

Bonaire, Saba en Sint-Eustatius zijn sinds 2010 bijzondere gemeenten van Nederland. Deze eilanden in het Caribisch gebied vallen onder de ministeries in Den Haag en dus onder de zorgplicht. Daarmee wordt bedoeld dat je als land al je verplichtingen naar je gemeenten moet nakomen. Toch hebben de eilanden in de praktijk niet dezelfde sociale voorzieningen als in Nederland. Zo is er geen sociaal minimum vastgesteld, geen ww-uitkering en zijn er ook geen invaliditeitsvoorzieningen.

In de bijstand

De 49-jarige Elsie Martinus kan erover meepraten. Het kost de alleenstaande moeder van twee kinderen veel moeite om rond te komen. Vroeger werkte ze als rijksambtenaar, maar dat lukt haar niet meer omdat ze chronisch ziek is. Daarom zit ze in de bijstand.

Het liefst zou ze naar Nederland verhuizen, maar dat is lastig. Veel toeslagen die mensen hier kunnen aanvragen, zoals zorg- en huurtoeslag, gelden niet op Bonaire.

Bekijk ook

Eén pakket per maand

Oneerlijk, vindt ook Mariska Vlijt, die als vrijwilliger bij de voedselbank op het eiland werkt. Ze overhandigt voedselpakketten aan allerlei soorten mensen. Mensen die in de horeca werken, of in de schoonmaak bijvoorbeeld. Mensen met een baan dus, maar voor wie daarmee niet genoeg verdienen.

En nog zo'n verschil met Nederland: Bonairianen die in armoede leven kunnen maandelijks een pakket ophalen bij de voedselbank, Nederlanders elke week. Vlijt vindt dat de sociale voorzieningen op Bonaire gelijk zouden moeten zijn aan die in Nederland. "We zijn niet voor niets een gemeente van Nederland."

info

Herdenkingsjaar

In het kader van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden reisde EenVandaag af naar het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Op Curaçao, inmiddels een zelfstandig land en Bonaire, een bijzondere gemeente, haalden we verschillende verhalen op bij de mensen daar.

Scheve gezichten

Sinds Bonaire een gemeente is van Nederland, zijn er veel Europese Nederlanders naar het eiland verhuisd. Onder andere daardoor zijn de huizenprijzen flink gestegen, wat tot scheve gezichten leidt bij Bonairianen, ziet Vlijt. "Vroeger konden locals een eigen huis kopen, dat is niet meer. Of in elk geval veel minder. Er is nu een kleine groep mensen met veel geld. Die kopen alles op."

Het leidt tot frustratie bij de mensen met minder geld. Vlijt: "Ik ben Nederlander, heb een Nederlands paspoort. Tegelijk voel ik dat ik minder ben, dat wij minder zijn. En zo worden we ook behandeld."

Bekijk ook

Ketting breken

Die gevoelens van minderwaardigheid bij veel Bonairianen komen voort uit het slavernijverleden, daar is Elsie Martinus van overtuigd. "De mentaliteit van het kolonialisme werkt door en het is aan ons om die ketting de breken."

Niet dat dat makkelijk is: "Mensen zijn over het algemeen niet zo mondig geweest over het verleden. Al is er nu een generatie opgestaan die mondiger is, opkomt voor haar rechten." Hoe Martinus kijkt naar de excuses die de koning onlangs maakte, voor het verleden? "Laat ze maar zien dat ze het menen."

Verslaggever Esther Eikelenboom reisde af naar Bonaire, om daar van de eilandbewoners te horen hoe zij sociale ongelijkheid ervaren

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.