Miljoenen Amerikanen gaan vandaag naar de stembus om te bepalen wie de presidentskandidaten worden. Het lijkt een gelopen race. Toch is het bijzonder spannend, zegt Amerika-expert Tom van 't Einde. "Verhoudingen binnen de partij worden vandaag duidelijk."

1. Waar let jij op bij deze Super Tuesday?

Het is aan de ene kant de meest saaie Super Tuesday ooit, zegt Tom van 't Einde. "Het is al weken duidelijk wie de presidentskandidaten worden. Maar toch is het interessanter dan anders omdat er binnen de partijen van alles gaande is. En omdat Donald Trump en Joe Biden nek-aan-nek gaan kunnen kleine verschuivingen binnen de partij in november een groot verschil maken."

"Dus als er binnen de partijen mensen zijn die dit keer niet stemmen, of hele groepen die thuisblijven, dan kan dat een gigantische invloed hebben. Super Tuesday is wat dat betreft een soort eerste 'sneak preview' over hoe de verhoudingen liggen binnen een partij. Als er te veel mensen ontevreden zijn over hun eigen kandidaat, dan kan ze dat echt gaat opbreken in november."

2. Waarom gooit Haley, de tegenstander van Trump, niet gewoon de handdoek in de ring?

"Nikki Haley ligt inderdaad ver achter, dus dat is de grote vraag. Het is een beetje gissen, want de echte reden weten we niet. Er is een theorie dat ze de running mate van Trump zou willen worden. Maar ze zet zich hard af tegen Trump, en hij heeft ook een hekel aan haar, dus die optie kunnen we wegstrepen denk ik."

"Het kan ook zijn dat ze nu werkt aan naamsbekendheid en duidelijk wil maken dat zij het andere Republikeinse geluid is, ze is nu kansloos maar als ze in 2028 nog een keer mee wil doen gaat de naamsbekendheid die ze nu opbouwt haar zeker helpen. Haley was niet heel bekend, maar krijgt nu veel aandacht. Daarnaast heeft ze nu een hele campagne met vrijwilligers opgezet die ze ook over vier jaar weer kan gebruiken. En zolang ze geld heeft, kan ze nu doorgaan."

"Ten slotte bestaat er nog de kleine kans dat Trump voor de verkiezingen in november zo in de problemen komt met strafzaken en andere schandalen, dat hij noodgedwongen alsnog uit de race moet stappen. Dan is zij de eerstvolgende optie."

3. Daarover gesproken, in hoeverre vormen al die rechtszaken nog een bedreiging voor Trump?

"Steeds minder. De belangrijkste rechtszaak, over het omverwerpen van de uitslag van de verkiezingen, is al zo vertraagd dat de kans heel klein is dat het nog een rol gaat spelen voor de verkiezingen. Je ziet dat zijn advocaten daar de ene vertraging na de andere tegenaan gooien. Daarmee kopen ze tijd. En als het te dicht op de verkiezingen zit, zal het sowieso uitgesteld worden, want er is geen rechter die het risico wil nemen om zich te bemoeien met de verkiezingen."

"Ik vind het wel spannend waar hij het geld vandaan gaat halen voor die boetes die hij opgelegd heeft gekregen. Hij moet 450 miljoen dollar op tafel leggen. Dat brengt hem wel in de problemen."

"Tegelijkertijd maakt het hem electoraal ook sterker. Want de mensen die op Trump stemmen zijn er toch wel van overtuigd dat iedereen tegen Trump is en dat dat één groot complot is. Dat wordt door dit soort rechtszaken versterkt en maakt hem nog meer een martelaar. En Trump verkoopt het dan weer aan zijn kiezers als 'zij zijn tegen jullie, en omdat ik jullie wil helpen, proberen ze mij kapot te maken'. En er zijn heel veel supporters van hem die dat geloven. Die rechtszaken worden zo een soort verkapt campagnemoment."

Bron: EenVandaag

4. Ondertussen is de populariteit van Biden op een dieptepunt?

"Dat gaat niet goed inderdaad, op meerdere fronten. Meer Democraten dan verwacht zijn heel kritisch op het feit dat Biden Israël onvoorwaardelijk blijft steunen. Vandaag zullen we zien hoe groot dat probleem echt voor hem is. Hij kan die paar procentpunten van mensen binnen zijn eigen partij, die niet gaan stemmen, niet veroorloven."

"Verder gaat het met de economie wel goed. De werkloosheid is nog nooit zo laag geweest. Maar mensen hebben nog steeds heel erg last van de hoge inflatie. Die is wel minder geworden, maar de gemiddelde Amerikaan betaalt nog steeds heel veel aan de pomp en voor de dagelijkse boodschappen. En de prijzen van huizen zijn ook flink hoger."

"Dat breekt Biden op. De gemiddelde Amerikaan merkt niet in zijn portemonnee dat het beter gaat met de economie. Dat kan rond november natuurlijk anders zijn, maar op dit moment nog niet. Daarbij kan je nog optellen dat de migratie - door Republikeinen heel erg naar voren gebracht - een groot probleem is. De cijfers van illegale immigranten zijn nog nooit zo hoog geweest. En veel migranten zijn naar progressieve steden verscheept, waardoor meer Amerikanen nu merken hoeveel er zijn."

5. Steeds meer Democraten maken zich dus zorgen?

"Ja, en ook nog over de leeftijd van Biden. Elke Amerikaan vraagt zich af hoe hij weer op het stembiljet komt. Ook binnen de Democratische partij is dat echt een groot discussiepunt. Het is alleen een gelopen race, want je kan niet nu nog zeggen 'we kappen met Biden'. Dan ben je echt heel veel punten kwijt die je kan krijgen voor een zittende president en je wil nu geen chaos creëren."

"Biden zelf twijfelt er niet aan, die wil van geen wijken weten. Ze zijn allebei de oudste presidentskandidaten die het land ooit heeft gezien. Dat is echt ongekend. Alleen Trump is retorisch sterker en komt zo krachtiger over. Hij maakt ook versprekingen en haalt dingen door elkaar, maar hij komt er beter mee weg."