Verklaart Rusland Oekraïne op 9 mei de oorlog? 'Als Poetin niks doet, gaat hij de oorlog gewoon verliezen'

Op 9 mei herdenken de Russen het einde van de Tweede Wereldoorlog. Maar dit jaar zou Poetin de feestdag zomaar kunnen aangrijpen om een daad of stap tegen Oekraïne te ondernemen. "Rusland verliest veel troepen per dag."

Vladimir Poetin hoopte op de feestdag de overwinning op Oekraïne uit te kunnen roepen. Maar nu het einde van de oorlog nog lang niet in zicht lijkt, zit die viering er niet meer in. Wat kunnen we wel verwachten van de Russische president op deze feestdag?

'Understatement van de eeuw'

Al sinds de Russische inval is het veel landen duidelijk dat het gaat om een oorlog. Maar tot nu toe sprak Poetin zelf van een speciale militaire operatie, zegt oud-Rusland correspondent van NRC, Steven Derix. "Dat lijkt het understatement van de eeuw als je kijkt wat er de afgelopen 2 maanden is gebeurd."

Maar veel experts verwachten maandag toch een oorlogsverklaring van Poetin. Volgens Derix is die verwachting gebaseerd op het feit dat de oorlog aan Russische zijde niet gaat zoals verwacht. "Rusland verliest veel troepen per dag."

Poetin moet iets doen

Dat de oorlog niet gaat zoals gepland, is voor Poetin een goede reden om de oorlog alsnog officieel te maken. "Als Poetin niks doet, gaat hij de oorlog gewoon verliezen", legt Derix uit.

Het officieel maken van zijn inval biedt Poetin nieuwe opties. "Een van de belangrijkste mogelijkheden is dat hij dan ook mobilisatie kan afkondigen. Dat betekent dat er reservisten kunnen worden opgeroepen voor het leger."

Russische dienstplicht

In tegenstelling tot Nederland heeft Rusland namelijk nog steeds een dienstplicht. "In Rusland geldt wat ook in Nederland lange tijd heeft gegolden, dat je dienstplichtigen niet zomaar naar een buitenlandse oorlog stuurt", legt Derix uit. "Als Rusland nu wel gaat mobiliseren, dan kan dat."

Dat zou betekenen dat het Russische leger de komende tijd aardig wat nieuwe soldaten kan verwachten. Soldaten die Rusland na de aanzienlijke verliezen goed kan gebruiken. Maar lang niet alle Russen zitten daar op te wachten.

Slechte reputatie van het leger

Ondanks de propaganda die het Kremlin verspreidt over de oorlog, hebben de meeste gewone Russen geen zin in de mobilisatie. "Het leger heeft van oudsher een slechte reputatie", vertelt Derix. "Mensen proberen met man en macht niet te worden opgeroepen."

Rusland probeerde het imago de afgelopen jaren op te schroeven door een beroepsleger op te zetten. Maar nu jonge Russen in groten getale het leven laten in Oekraïne, zijn de inspanningen misschien tevergeefs geweest.

Steun van het volk

Het winnen van de steun van het volk zal dus nog een hele klus worden, denkt Derix. "Het is moeilijk uit te leggen waarom de oorlog gevoerd moet worden. Dat is een probleem. We hebben ook gezien dat veel eenheden tot het laatste moment niet wisten dat ze de grens over zouden gaan."

Volgens Derix proberen de Russen door middel van propaganda het conflict in een positief daglicht te zetten. Zo noemen ze Oekraïne een 'dodelijk gevaar'. "Op die manier wordt er geprobeerd zin aan te geven." Of dat ook zijn vruchten afwerpt, zal moeten blijken.