'Veel mis met veiligheid klimbossen'

Er is veel mis met de veiligheid in klimbossen en touwparcoursen op hoogte. Wet- en regelgeving ontbreekt, waardoor er zo goed als geen overheidstoezicht is op de veiligheid. De normen die er zijn worden onvoldoende nageleefd. Dat zeggen inspecteurs in de branche tegen EenVandaag. Zij komen geregeld onveilige situaties tegen in klimparcoursen, zoals houtrot, onjuiste constructies of verkeerd materiaal.

Het aantal klimparken nam de afgelopen jaren fors toe. Nederland telt inmiddels tientallen van dit soort klimparcoursen in bomen of in palen tot wel twintig meter boven de grond. Naar aanleiding van een tip deed EenVandaag onderzoek naar de veiligheid en staat van onderhoud van klimparken en nam de proef op de som door vijf parken te bezoeken. In drie parcoursen werden (potentieel) onveilige situaties aangetroffen. Die variëren van houtrot in platforms tot dode bomen, die daardoor onbetrouwbaar kunnen worden.

Ook bleek in een parcours klimtouw als zekerkabel te zijn gebruikt, waardoor de kans bestaat dat, wanneer een klimmer zijn evenwicht verliest, zijn val niet wordt gebroken. “Als ik dit tegen zou komen tijdens een inspectie zou ik dit parcours stilleggen”, aldus Frank Schilders, inspecteur van klimparcoursen en bestuurslid van de European Rope Course Association (ERCA). In een ander park bleken staalkabels met een touwkern te zijn gebruikt. Omdat die kabels makkelijk vocht vasthouden kunnen ze gaan roesten en uiteindelijk breken, stelt Schilders. Verder maakt hij zich grote zorgen om de hoeveelheid houtrot - vaak omdat er verkeerd of niet geïmpregneerd hout is gebruikt - en te strak aangetrokken spanbanden. "Bomen worden gewurgd en zijn binnen 3 tot 4 jaar dood”, aldus de inspecteur. 

Toezicht 

De door de branche zelf ontwikkelde norm voor de bouw van parcoursen wordt niet altijd nageleefd, zegt zowel Schilders als Walter Verbaarschot van keuringsinstituut Tüv Nederland. Beide inspecteerden de afgelopen jaren diverse, in hun ogen onveilige parken. Een aantal daarvan werd wegens houtrot gesloten. Beide inspecteurs delen ook de zorgen over het opleidingsniveau van klimpark controleurs. “Ook hier bestaan geen regels voor. De ene inspecteur heeft er jaren voor geleerd, de ander doet een cursus van twee uur. Maar ze noemen zich allebei inspecteur”, zegt Schilders. 

Toezicht van de overheid op klimparken ontbreekt, blijkt uit navraag van EenVandaag bij de Nederlandse Voedsel-en Warenautoriteit (NVWA). Desondanks kreeg de toezichthouder in drie jaar tijd 12 meldingen over klimparcoursen, variërend van "loos alarm tot ongevallen met dodelijke afloop”. Zo verongelukte in 2014  een agent die deelnam aan een teamuitje in een touwparcours in Hank; hij werd onder water getrokken toen een onderdeel van een tokkelbaan afbrak. Klimparcoursen vallen, anders dan toestellen in pretparken of speeltuinen, niet onder het Warenwetbesluit Attracties en Speeltoestellen (WAS). De NVWA zegt slechts bij “evidente tekortkomingen” op te kunnen treden. Het ministerie van VWS laat weten dat de branche zelf verantwoordelijk is voor de veiligheid. 

Wat is er mis met de bezochte klimparken?

EenVandaag bezocht samen met klimpark-inspecteur Rick Jansen van Edurope vijf klimparken om de staat van onderhoud en veiligheid te beoordelen. Onze bevindingen legden we voor aan Frank Schilders, bestuurslid van de European Rope Course Association, en Walter Verbaarschot van Tüv Nederland. De parcoursen van Duinoord in Helvoirt en Klimbos Garderen bleken in orde. Over drie parken waren de drie inspecteurs kritischer.

• KlimKong Overloon

Bevindingen: platforms die de bomen afknellen, bomen in slechte staat/dood hout en het gebruik van zekerkabels met een touwkern. Het afknellen van bomen kan bomen verzwakken, vatbaarder maken voor ziektes en uiteindelijk doen afsterven en onbetrouwbaar maken, stellen de deskundigen. Zekerkabels met touwkern mogen volgens de in de branche gebruikte norm NEN-EN15567 niet worden gebruikt, aldus de inspecteurs. Het touw kan vocht vasthouden, waardoor corrosie optreedt van binnenuit en de kabel uiteindelijk kan breken.

Reactie: KlimKong laat bij monde van haar advocaat weten: “Het klimbos wordt jaarlijks gekeurd naar de NEN-EN15667 norm. Laatstelijk in juni 2017. Dat betekent dat het bos veilig is.” 
 

• KlimRijk Veldhoven

Bevindingen: spanbanden die in bomen zijn gegroeid en de bomen daarmee afknellen, houtrot in platforms. Inspecteur Rick Jansen kon een schroevendraaier op sommige plekken vrijwel volledig in het platform steken. Volgens deskundigen is dat niet direct een risico voor de persoon die aan het klimmen is, maar wel voor mensen die onder de platforms lopen.

Reactie: Klimrijk laat weten: “Het klopt dat enkele platforms aan vervanging toe zijn, maar deze leveren geen directe bedreiging op in vorm van beknelling of verwonding. Afgelopen winter hebben we geconstateerd dat na 6,5 jaar exploitatie, ondanks regelmatig onderhoud, bij veel bomen de spanbanden toch behoorlijk zijn ingegroeid. Dit najaar bouwen we een volledig nieuw klimparcours.” 

• Outdoorpark Reusel

​​Bevindingen: met de hoogste klimroute is niets mis en we krijgen duidelijke instructies. Maar bij één van de wat lagere parcoursen is het zekersysteem gemaakt van klimtouw. Dat is in strijd met de norm en brengt volgens inspecteurs het risico met zich mee dat, wanneer een klimmer zijn evenwicht verliest, zijn val niet wordt gebroken.

Reactie: Outdoorpark Reusel laat weten: “We hebben dit parcours laten bouwen door mensen met zeer veel ervaring in de buitensport (…). We hebben gekozen voor klimtouw omdat deze dynamisch is en dus werkt als een valbeveiliger (…) Mocht ik na een gesprek met de heer Schilders overtuigd zijn van een andere mening, dan zal ik het touwparcours zeker aanpassen.” .