Afgelopen nacht vroor het voor het eerst deze herfst. Terwijl het morgen op sommige plekken in Nederland wel 25 graden kan worden. Maar zo uitzonderlijk zijn dit soort temperatuurverschillen in oktober niet, zeggen meteorologen.

Relatief hoge temperaturen van boven de 20 graden komen vaker voor in oktober, blijkt.

Warm in het zuiden, koud in het noorden

Als je kijkt naar de periode van 1995 tot en met 2020 komt de temperatuur in oktober zo'n 2 tot 3 dagen boven de 20 graden, weet klimaatexpert Peter Siegmund van het KNMI. "Die relatief hoge temperaturen komen vooral in het zuiden van het land voor. Ze worden vaak gemeten in Maastricht."

Ook nachtvorst is niet uitzonderlijk in de oktobermaand. "In het binnenland gebeurt het 1 tot 2 keer per maand." Het koudst is het vaak in het noordoosten van het land. Zo werd de eerste nachtvorst van deze herfst gemeten in het Groningse Eelde.

'Bijna iedere oktobermaand'

Ook meteoroloog Reinout van den Born verdiepte zich in de cijfers. "Het is niet ongebruikelijk dat nachtvorst en hoge temperaturen elkaar binnen 1 of 2 dagen opvolgen in de herfst."

Het gebeurt zelfs bijna iedere oktobermaand. "In 2020 nog, bijvoorbeeld. Toen vroor het in de ochtend van 18 oktober op de vliegbasis in Twente 0.2 graden. Op 21 oktober liep de middagtemperatuur in Maastricht op tot 21.3 graden."

Van Twente tot Zuid-Limburg

Die verschillen komen dus binnen Nederland voor, maar zijn plaatselijk net wat kleiner. In Eelde, waar het afgelopen nacht vroor, wordt het woensdag naar verwachting 19 graden.

In Maastricht wordt het woensdag 23 graden, maar daar kwam de temperatuur afgelopen nacht niet onder het vriespunt: het werd er ongeveer 3 graden.

Hoge- of lagedrukgebied

Een koude en een warme periode volgen elkaar snel op als er een hogedrukgebied over Nederland trekt. "De lucht is dan koud en als het rustig en helder is, daalt de temperatuur 's nachts tot rond het vriespunt", vertelt Van den Born.

"Als het hogedrukgebied wegtrekt, draait de wind naar het zuiden. Dan komt de aanvoer van warme lucht op gang. Soms wordt het daardoor de volgende dag al boven de 20 graden, soms duurt dat nog een dagje langer."

Afgelopen zomer was er veel aandacht voor de situatie van de 12-jarige Mikael. Hij is in Nederland geboren maar wordt uitgezet naar Armenië, waar zijn ouders vandaan komen. Wat voor opties heeft hij nog om toch te blijven? "Einde van de rit in Nederland."

Door de strenge veiligheidsmaatregelen rond de NAVO-top in Den Haag op 24 en 25 juni, wordt het verkeer rond de stad een bende. Rijkswaterstaat adviseert zelfs de Randstad te vermijden. Niet iedereen is enthousiast, en ondernemers vrezen voor hun omzet.