Een volle arena, inspirerende speeches en de traditionele zee van ballonnen: de dagen en weken na de partijconventie moeten een boost betekenen voor de kandidaten in hun race naar het Witte Huis. Voor de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump liep het allemaal net even anders. Zoals eigenlijk alles dit verkiezingsjaar.
De omstreden opmerkingen van Trump over de omgekomen militair Humaan Khan en zijn moeizame verhouding met partijprominent Paul Ryan zijn nog lang niet vergeven en vergeten door de kiezers.
De laatste voorspellingen zijn vernietigend voor Trump: zijn democratische opponent Hillary Clinton gaat aan kop in verschillende peilingen met een voorsprong van 8 of 9 punten, en in het geval van de poll van NBC News loopt Clinton zelfs uit met een marge van 10 punten op Trump. Het zijn ongekende uitslagen voor dit punt in de race om het Amerikaanse presidentschap.
Volgens Stuart Rothenberg, politiek analist voor de Washington Post, kan alleen een wonder er nog voor zorgen dat Trump als winnaar uit de bus komt op 8 november:
…with the 2016 presidential election in the rearview mirror, we will look back and agree that the presidential election was over on August 9th.
Deze nieuwe week - dat overigens ook een countdown moment markeerde met nog ’slechts' 90 dagen te gaan tot de verkiezingsdag - moest dan ook voor de Trump campagne het tij gaan keren. Dat gebeurde allerminst:
Het conservatieve antwoord
Evan McMullin is running for president. Hij is een grote onbekende voor de kiezer, maar een bekend gezicht binnen de politieke kringen van Washington D.C. Afgelopen maandag schreef deze voormalig medewerker van de CIA zich officieel in als presidentskandidaat. Hij liet weten: ‘In een jaar waarin Amerikanen het vertrouwen in de kandidaten van beide partijen hebben verloren, is het tijd voor een nieuwe generatie van leiders om op te staan.’
De 40-jarige Republikein presenteert zich dus als conservatieve kandidaat en wil daarmee de grote groep Amerikanen voor zich winnen die zich niet thuis voelen bij het kamp van Trump noch bij dat van Clinton.
Of dat gaat lukken is zeer de vraag. Zo kan McMullin zich niet meer in alle staten inschrijven en komt zijn naam dus niet overal op het stembiljet te staan. En nog belangrijker: nooit eerder in de geschiedenis wist een kandidaat buiten de Democratische of Republikeinse partij om de felbegeerde plek in het Oval Office te bemachtigen.
Aanval per brief
Het kandidaatschap van McMullin betekent een succesje voor de Never-Trump beweging. Deze club beleefde sowieso een goede week. De New York Times publiceerde dinsdag een open brief waarin 50 vooraanstaande Republikeinen, allemaal voormalig veiligheidsexperts en specialisten op het gebied van buitenlands beleid, stellen dat Trump een gevaar vormt voor de nationale veiligheid.
Onder hen niet de minste, zo is de brief ondertekend door voormalig CIA-baas Michael Hayden en adviseurs die nog hebben gewerkt onder George W. Bush en Richard Nixon.
Ze schrijven onder andere: ‘We weten dat veel mensen hun twijfel hebben over Hillary Clinton, net als velen van ons, maar Donald Trump is niet het antwoord op de enorme uitdagingen van Amerikanen en deze verkiezing… Trump heeft niet de persoonlijkheid, de waarden of de ervaring om president te worden.’
Trump reageerde, zoals vaker het geval, via zijn persoonlijke Twitterpagina:
'The right of the people to keep and bear arms'
Dit alles was nog niet genoeg controverse voor een week. Tijdens een campagnebijeenkomst van Trump in Wilmington, North Carolina was het opnieuw raak. In zijn toespraak waarschuwt Trump dat Hillary Clinton een bedreiging vormt voor vuurwapenbezitters, een recht dat is vastgelegd in het Tweede Amendement van de Amerikaanse grondwet.
‘Als ze haar rechters mag kiezen, is er niks dat jullie daartegen kunnen doen…alhoewel de mensen van het Tweede Amendement…misschien is er wel iets. Ik weet het niet.’ Dat klonk zo:
Suggereerde Trump hier het neerschieten van zijn rivaal? Hoe dan ook, de uitspraak was meteen breaking news.
Binnen no time was er een verklaring van het campagneteam van Trump. Die luidde dat Trump hier geen oproep deed tot geweld, maar juist een oproep om vooral te gaan stemmen tegen Clinton. Robby Mook, campagneleider van team Clinton, liet weten: ‘Wat Trump doet is gevaarlijk. Het past een persoon die president van de VS wil worden niet om op de een of andere wijze het gebruik van geweld te suggereren.’
Eerder lag het Trump-kamp ook al onder vuur vanwege het oproepen tot geweld tegen Hillary Clinton. Een van Trumps adviseurs, Al Baldasaro, zei in een radio-interview dat Clinton geëxecuteerd moet worden wegens hoogverraad.
Wat de betekenis van Trumps woorden dan ook mag zijn, het heeft de spanningen in de verkiezingsrace nog meer op scherp gezet. Ongetwijfeld zal ook deze controverse snel weer worden opgevolgd door een nieuwe. Met nog 90 dagen te gaan tot de Amerikanen hun definitieve keuze maken in het stemhokje kan er nog een hoop gebeuren. Misschien zelfs wel een wonder.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.