tv LIVE radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Sekswerkers willen stigma doorbreken met show: ‘We zijn geen slachtoffers’

“Sekswerkers zijn zielig, hun klanten zijn vies en hun mannen crimineel.” Het is een opmerking die alle vooroordelen over de seksindustrie lijkt samen te vatten. Maar sekswerkers zijn de stigma’s beu. Ze verzetten zich tegen de clichébeelden in een internationale, controversiële show.

Een realistisch beeld laten zien van sekswerk, dat is de missie van Sex Worker’s Opera. De show, die al sinds 2014 uitverkochte zalen trekt in Engeland, komt naar Amsterdam. Via paaldans, jazz en opera krijgen bezoekers een inkijkje in het leven van sekswerkers. Verhalen uit zeventien landen van over de hele wereld zijn in de show verwerkt.

‘Besmettingshaard van geslachtsziekten’

Veel sekswerkers worden in een hokje gestopt. Vooroordelen, bijvoorbeeld dat prostituees de besmettingshaard van geslachtsziekten zijn, zijn eerder regel dan uitzondering. “We zijn geen slachtoffer van mensenhandel”, aldus Dinah Bons, sekswerker en bestuurder bij belangenvereniging PROUD. Ze heeft de show al gezien en is blij met de productie. “Stigma’s en vooroordelen worden daarmee doorbroken. We hebben een gewoon beroep waar in vrijheid voor gekozen is”.

Het stigma zorgt ervoor dat sekswerkers hun beroep geheim houden, bijvoorbeeld uit angst geen ander werk meer te kunnen doen of geen huis meer te kunnen huren. "Ex-geliefden, familieleden die zich voor ons schamen en slechte klanten kunnen ons zo gemakkelijk in een verkeerd daglicht plaatsen”, is in de show te horen. “Soms betekent dit zelfs dat we onze kinderen verliezen. Dit komt door het stigma rondom sekswerk, daar moeten we vanaf." 

‘Ik word nog steeds als ‘hoer’ nageroepen’

Het Amsterdamse compagnietheater is de eerste locatie voor de opera. Daarna volgt een Europese tour. Ruim 50 procent van de cast bestaat uit sekswerkers, de rest wordt gevormd door hun vrienden, familie en bondgenoten. De show krijgt speciaal voor Nederland een Amsterdams tintje. Metje Blaak, icoon van het Amsterdamse sekswerk, krijgt een bijdrage in de show.

Blaak is geraakt door de Sex Worker’s Opera: ze herkent er veel in. Als voormalig woordvoerder van De Rode Draad, de belangenvereniging voor prostituees, wordt zij op straat nog steeds herkend. Inmiddels is ze gestopt met het sekswerk, maar ze heeft nog dagelijks last van het imago van haar vorige beroep. “Op straat word ik nog steeds als ‘hoer’ nageroepen”, aldus Blaak. “Mijn vriendinnen die ook uit het seksleven zijn gestapt, en nu bijvoorbeeld nagelstudio of taxibedrijf zijn gestart, willen me niet meer kennen.”

Ook het opbouwen van een ander leven wordt haar moeilijk gemaakt. “Ik heb een boek over de oorlog geschreven. Maar mensen geloven niet dat ik dat kan”, vertelt ze. “Of er wordt gedacht dat het boek over hoeren in de oorlog gaat.”

Aanpak van prostitutie

Een belangrijk aspect in de show is de aanpak van prostitutie in Nederland. De beoogde wet- en regelgeving van kabinet Rutte III zou de sekswerkers moeten beschermen, maar in de praktijk lijkt dat averechts te werken. De Amsterdamse Rekenkamer concludeerde dat criminele activiteiten van karakter zijn veranderd en heimelijker zijn geworden. “Ook is het onze indruk dat mensenhandel nog regelmatig voorkomt in de Amsterdamse raamprostitutie. Het sluiten van de ramen heeft daarbij een negatief effect gehad op de positie van sekswerkers.”

Toch zit niet iedereen te wachten op de Sex Worker’s Opera. De 27-jarige Willemijn de Jong is betrokken is bij Exxpose, een organisatie die misstanden in de prostitutie aan het licht wil brengen. “Ik heb geen behoefte om naar een commerciële voorstelling te gaan die prostitutie verheerlijkt”, aldus De Jong. Exxpose maakt zich niet druk om het stigma, maar houdt zich bezig met het probleem van prostitutie. “Het kopen van seks moet strafbaar worden gesteld. Ons doel is om Nederland minder aantrekkelijk te maken voor mensenhandelaren en dat er minder mensen uitgebuit worden in de prostitutie.”

Goed of fout

Dinah Bons, bestuurder bij belangenvereniging PROUD, vindt het jammer dat zogeheten prostitutie-activisten wel óver, maar niet mét hen praten. “De anti-prostitutie-activisten bekijken alles vanuit één optiek, ze praten niet met ons. Daarom hebben ze geen inzicht en slaan ze de plank mis.”  Volgens Bons is de situatie rondom sekswerkers in Nederland goed geregeld. Zo checkt de GGD sekswerkers op zelfredzaamheid en wordt er in het overgrote deel van de gevallen aan alle regels voldaan. "Het is een legaal gebeuren, waar alles samen in goed vertrouwen geregeld is. In de zeldzame gevallen waar het fout gaat, proberen wij op te treden en de mensenhandel aan te pakken.”

Choreograaf Siobhán Knox heeft zin om de opera in Nederland te tonen. “Iedereen heeft een mening over sekswerk. Ook in een progressieve stad als Amsterdam leven nog veel vooroordelen. In films en op podia wordt sekswerk vaak eendimensionaal weergegeven: als magisch en spannend of als zielig en tragisch. Eén van de boodschappen van onze show is dat sekswerk vooral menselijk is. Het is niet goed of fout, het is vooral complex.”

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Deze landen steunen Rusland in de oorlog tegen Oekraïne

Na 3 jaar oorlog in Oekraïne heeft Rusland te maken met westerse sancties, maar komt er nog wel steun uit andere landen. Waarom en van wie? In deze video zetten we de militaire en economische hulp die president Poetin krijgt op een rij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'
SPD-lijsttrekker Markus Töns en AfD-politica Enxhi Seli-Zacharias
Bron: EenVandaag

Aanstaande zondag zijn er landelijke verkiezingen in Duitsland. Gelsenkirchen, een stad in het Ruhrgebied, was decennialang een links bolwerk maar kan nu een van de eerste steden in West-Duitsland worden met de radicaal rechtse AfD als grootste partij.

Onze verslaggevers waren in Gelsenkirchen, en spraken naast lokale bewoners ook met de lokale lijsttrekkers van de sociaaldemocratische partij SPD en de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD).

Voormalig industriegebied

Gelsenkirchen, een stad met 250.000 inwoners, staat bekend als de armste van Duitsland met hoge criminaliteitscijfers. De verloedering is overal zichtbaar: talloze leegstaande huizen zijn dichtgetimmerd of bedekt met graffiti, terwijl afvalbergen met matrassen en koelkasten op vrijwel elke straathoek te vinden zijn.

De SPD was de afgelopen 75 jaar onafgebroken de grootste partij in Gelsenkirchen. Ze kwamen op voor de vele arbeiders in de staalindustrie en de mijnbouw. Maar die tijden zijn door het sluiten van de mijnen allang voorbij. De partij lijkt haar greep te verliezen wat kiezers écht bezighoudt.

Bekijk ook

Verloedering

In Ückendorf, een wijk in het zuiden van Gelsenkirchen, ontmoeten we SPD-lijsttrekker Markus Töns. Volgens hem is het grootste probleem van Gelsenkirchen dat de gemeente te weinig geld ter beschikking heeft.

Hij legt uit: "Straten worden niet opgeknapt, afval wordt te laat opgehaald, we hebben te weinig plekken in de kinderopvang en niet genoeg sociaal werkers. Dat zorgt voor onvrede onder de bevolking."

Oost-Europese migranten

Als tweede punt noemt hij migratie. "Gelsenkirchen kampt met de uitdaging van economische migratie uit Zuidoost-Europa." Lopend door de wijk vertelt hij dat de goedkope arbeiderswoningen in dit stadsdeel vooral Roemenen en Bulgaren aantrekken. Sinds 10 jaar mogen zij zonder vergunning in Duitsland komen werken.

"In de praktijk maken ze vooral gebruik van uitkeringen omdat ze vaak geen opleiding en diploma's hebben", voegt hij toe. "En dat zorgt voor veel problemen."

Bekijk ook

Aanslagen

De solidariteit van de mijnwerkers heeft in Gelsenkirchen plaatsgemaakt voor wantrouwen richting migranten en asielzoekers. De jonge partij AfD voelt deze onvrede feilloos aan.

Enxhi Seli-Zacharias heeft een Albanese achtergrond en is sinds 5 jaar lid van de AfD. In een koffietentje haalt ze de recente aanslagen in Duitsland aan. "Mensen voelen zich niet langer veilig in hun eigen land. Ik vind het onwijs zorgwekkend dat politici hier geen oog voor lijken te hebben."

'Remigration'

Het doel van de AfD is helder. Enxhi Seli-Zacharias: "We moeten de grenzen sluiten, met de 'remigration' beginnen en migranten met een strafblad die hier illegaal wonen terug naar hun land van herkomst sturen." Deze boodschap slaat ook bij mensen met een migratieachtergrond aan. Dit lijkt op het eerste gezicht tegenstrijdig, maar volgens Exhi, die dus zelf een migratieachtergrond heeft, is het dat niet.

De naturalisatie in Duitsland verloopt op dit moment veel te makkelijk, beargumenteert ze: "Ik vind het oneerlijk tegenover migranten die jaren geleden wel aan alle eisen hebben voldaan. Ook ik voel me ongelijk behandeld."

Bekijk ook

'We zijn allemaal Europees'

Het sluiten van de grenzen is volgens SPD'er Markus Töns geen oplossing. "Wij moeten deze groep mensen juist helpen om aan werk te komen door ze op te leiden." Ook de uitvoering is een probleem: er zijn in Duitsland, net als in Nederland, niet genoeg politie-agenten om de grensposten weer te bemensen.

Het plan van de AfD om migranten terug te sturen slaat volgens hem nergens op. "Wie moet er dan terug? Hoe maak je een onderscheid tussen Roemenen, Bulgaren, Fransen en Nederlanders? Wij zijn allemaal Europees."

Debat over partijverbod

De Duitse rechter heeft sommige afdelingen van de AfD als 'rechts-extremistisch' en 'antidemocratisch' bestempeld. Onzin, zegt Enxhi. Zij vindt dat het debat over een verbod op de partij juist ondemocratisch is. Volgens de na-oorlogse Duitse grondwet kan een partij die een bedreiging vormt voor de democratie worden verboden.

Töns ziet ook dat de AfD steeds sterker wordt in West-Duitsland. In het Oosten is het al hard op weg de grootste te worden. Maar hij heeft de strijd nog niet opgegeven. "Ik blijf me samen met de demokraten inzetten voor een betere toekomst in Gelsenkirchen."

Bekijk ook

'Durf 's avonds niet alleen over straat'

Ook op straat horen we het telkens weer: de onvrede is groot. Gelsenkirchen was ooit een fijne plek om te wonen, maar dat is het niet meer. Veel inwoners voelen zich onveilig, maar ze zijn ook teleurgesteld in de politiek.

Een vrouw van in de 60 legt op de lokale markt haar onvrede tegen ons uit. "Ik durf 's avonds niet alleen op straat te lopen. Ik heb echt het gevoel dat politici in een andere wereld leven. Ik voel me echt in de steek gelaten." Ze weet nog niet zeker op wie ze gaat stemmen. "Sowieso geen SPD. Ik ben nog aan het twijfelen, maar het zou zomaar AfD kunnen worden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant