Schaamte voelen voor je elektrische auto, vanwege het omstreden gedrag van de eigenaar van het merk: 40 procent van Tesla-rijders kan erover meepraten. 3 op de 10 willen om die reden zelfs af van hun auto.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 26.000 leden van het Opiniepanel. 432 van hen bezitten of leasen momenteel een Tesla.
Musk omstreden
Een deel van hen rijdt nu 'met veel minder plezier' in hun elektrische auto vanwege Elon Musk, die grootaandeelhouder is van Tesla. Musk wordt als omstreden gezien, onder meer vanwege zijn inmenging in de Europese politiek en het verspreiden en toelaten van desinformatie op zijn eigen platform X.
Ook heeft hij een hoge functie in het nieuwe kabinet van president Trump, na een aanzienlijke financiële bijdrage aan diens campagne.
'Sticker aanschaffen'
3 op de 10 (31 procent) Tesla-rijders in het onderzoek overwegen inmiddels hun Tesla weg te doen, of hebben dat recent al gedaan. Een van hen licht toe: "Musk misbruikt zijn macht. Als ik had geweten hoe hij nu is, had ik nooit een Tesla genomen." Ook is een deel van deze automobilisten van plan een 'anti-Musk-sticker' op hun Tesla te plakken, om zo afstand te nemen van de techmiljardair.
Voor de helft (51 procent) heeft het gedrag van Musk weinig effect op hoe zij over hun Tesla denken. Een iets kleinere groep (40 procent) is juist trots om in een Tesla te rijden. Hoewel ze zijn gedrag niet altijd goedkeuren, zien zij in Musk ook een 'visionair', en kun je volgens hen het product prima loskoppelen van de eigenaar. "Er zijn ook componisten die mooie muziek maken en slechte dingen deden, dat maakt hun muziek niet minder mooi", schrijft een Tesla-rijder.
Van X af
Toch leiden de grillen van Musk ook tot een uitstroom op andere plekken. Na Musks overname van Twitter (nu bekend als X), en meerdere beleidswijzigingen op het platform, besloot een deel van de gebruikers op te stappen. Ook publieke figuren en bedrijfsaccounts, zoals onlangs de politieke partij Volt, kiezen ervoor zich niet meer met Musks platform te associëren.
Bijna de helft (46 procent) van de (voormalige) X-gebruikers in het onderzoek geeft aan dat recentelijk ook gedaan te hebben of te overwegen. Het sociale medium is volgens hen onder Musk een 'giftig, haatdragend medium' geworden, met 'complotten en andere onzin'. Een voormalig gebruiker laat weten 'niet bij te willen dragen aan een platform waar zoveel desinformatie en haat wordt uitgedragen'.
Ook kritiek op Zuckerberg
Zorgen over desinformatie leven ook onder gebruikers van de platforms van Mark Zuckerbergs Meta.
De oprichter en eigenaar van onder meer Facebook en Instagram kondigde onlangs aan te stoppen met het gebruik van factcheckers op deze social media, omdat zij volgens hem te bevooroordeeld zouden zijn. Daarnaast sprak ook Zuckerberg openlijk zijn steun uit aan president Donald Trump.
Afstappen van WhatsApp geen optie
De leegloop lijkt op deze platforms vooralsnog minder groot: een derde (33 procent) van de gebruikers overweegt te stoppen met Facebook, een kwart (24 procent) overweegt dat bij Instagram. Zij noemen de ommezwaai van Zuckerberg 'opportunistisch' en vinden dat hij zijn 'ware gezicht' heeft laten zien.
Maar het opgeven van deze platforms blijkt voor velen toch lastig: ze zouden het contact met hun netwerk missen, of gebruiken de platforms voor werk. En afstappen van WhatsApp, ook eigendom van Meta, is al helemaal geen optie zonder 'geschikt alternatief'.
Bekijk ook
'Blij dat factchecken verdwijnt'
Tegelijkertijd geeft een andere groep deelnemers in het onderzoek aan juist vooral een positieve invloed te ervaren van het beleid van Musk en Zuckerberg op social media. Zij zijn blij dat er nu 'meer ruimte is om onderwerpen te bespreken' en zien in X een 'tegenhanger voor de mainstream media'. Bijkomstig voordeel voor sommigen is dat de, volgens hen, 'linksprogessieve' gebruikers het platform juist verlaten.
Ook de koerswijziging van Zuckerberg kan bij een deel juist op goedkeuring rekenen. Wat hen betreft zou er op social media überhaupt geen plek moeten zijn voor factcheckers. "Ik ben intelligent genoeg om zelf de feiten te controleren. Subjectiviteit en objectiviteit worden nog weleens met elkaar verward", beklaagt een deelnemer zich.
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden van 14 tot en met 16 januari 2025. Er deden in totaal 26.823 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.