radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Om historische tuinen te redden, startten erfgoedhoveniers een eigen opleiding

Om historische tuinen te redden, startten erfgoedhoveniers een eigen opleiding
Erfgoedhovenier Hennes Claassen
Bron: EenVandaag

Voor het onderhoud van historische tuinen is heel wat specialistische kennis en kunde nodig. Maar die kennis dreigde even te verdwijnen. Het aantal erfgoedhoveniers nam in rap tempo af, totdat de beroepsgroep zelf ingreep en een opleiding begon.

Op dit moment zijn er nog slechts zo'n vijftien erfgoedhoveniers en ongeveer 120 tuinbazen in Nederland. En dat is volgens de voorzitter van het Gilde van Tuinbazen Hennes Claassen niet genoeg.

'Een vak apart'

Zelf is Claassen momenteel druk aan het werk op buitenplaats Berbice in Voorschoten. De tuin kent een rijke historie. Vroeger kwamen welgestelde stedelingen uit Leiden en Amsterdam - waar toen nog geen riolering was - massaal naar de buitenplaats om de stank uit de steden te ontvluchten.

Die historie moet natuurlijk worden behouden, maar het landschapsmonument is een aantal eeuwen geleden ingericht door tuinarchitecten. "En dat is eigenlijk een vak apart."

info

Tuinbaas

Een tuinbaas is een oude benaming voor de hoofd-hovenier op historische buitenplaatsen. Ze behoren tot het ambacht van erfgoedhovenier.

"Een erfgoedhovenier is een gespecialiseerde hovenier die zich richt op het groene erfgoed", legt Claassen uit.

Nieuwe opleiding

Voor dit soort tuinen kan dus niet zomaar een hovenier worden ingeschakeld en is de kennis van een erfgoedhovenier onmisbaar. Maar met de beroepsgroep ging het de afgelopen jaren steeds slechter. "De specifieke opleiding zakt eigenlijk terug, omdat je die vaktechnische vaardigheden tegenwoordig niet meer leert op een groenopleiding."

Om het tij te keren besloot het gilde zelf een erfgoedhovenier opleiding te starten. Maar dat was geen eenvoudige opgave. "Het is een heel gezoek, voordat je dat voor elkaar hebt."

Zonder hoveniers geen tuinen

Met de komst van de opleiding groeit de hoop dat het beroep van uitsterven kan worden gered. Want als er geen gespecialiseerde erfgoedhoveniers meer zijn, verdwijnen ook de historische tuinen. "Dan verwildert het, dan groeit het dicht met esdoorns, dan groeit het dicht met rododendrons. Het eigenlijke ontwerp verlies je dan."

Om te leren hoe buitenplaatsen als Berbice moeten worden onderhouden, speelt de praktijk een grote rol. "De kracht van de opleiding is ook wel dat je tijdens de cursus op dit soort plekken komt. Je moet deze locaties doorwandelen, zien en beleven om het goede gevoel erbij te hebben."

Groene vingers én leiderschapskwaliteiten

Maar de opleiding draait niet alleen maar om het kweken van groene vingers. Toekomstige erfgoedhoveniers moeten namelijk ook leiderschapskwaliteiten hebben. "We hebben hier ongeveer 50 á 60 vrijwilligers", vertelt Claassen over de buitenplaats. En die mensen moeten allemaal worden aangestuurd.

De eerste les voor hovenier-studenten is volgens Claassen dan ook het zetten van goede koffie voor alle mensen die de tuinen onderhouden. "Dat is een van die dingen waarmee je een groep ook prettig kunt laten zijn."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Israël wil noodhulp in Gaza zelf gaan regelen: 'Probeert internationale gemeenschap buitenspel te zetten'

De nood is hoog in Gaza: omdat de grenzen al 2 maanden worden dichtgehouden door Israël is er een groot tekort aan voedsel, schoon water en medische hulp. Israël zou nu tóch hulp willen toelaten, maar alleen niet meer via internationale hulporganisaties.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Israël overweegt volledige bezetting van Gaza: 'Palestijnen op kluitje in zuiden, waarschijnlijk bouw van nieuwe nederzettingen'

Israël overweegt volledige bezetting van Gaza: 'Palestijnen op kluitje in zuiden, waarschijnlijk bouw van nieuwe nederzettingen'
Bron: EPA

Israël voert de militaire strijd tegen Hamas op en wil delen van de Gazastrook bezetten, zegt premier Benjamin Netanyahu. Maar experts vragen zich af wat het plan is: "Gaza veroveren is niet zo moeilijk, het gebied daarna behouden is veel ingewikkelder."

Premier Netanyahu kondigde vandaag een intensieve militaire operatie aan met als doel om Hamas te verslaan. Volgens hem zal Israël Gaza niet binnenvallen om zich vervolgens weer terug te trekken: "De bedoeling is het tegenovergestelde daarvan."

'Dagen tot paar weken'

Het Israëlische leger heeft inmiddels tienduizenden reservisten opgeroepen voor het aanstaande offensief in Gaza. Een bezetting van de Gazastrook zou dan ook snel een feit kunnen zijn, denkt oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruijf. "Ik denk ook dat het Israël gaat lukken."

Hij verwacht dat Israël de Gazastrook 'binnen een paar dagen of een paar weken' kan veroveren. "Dan heb je heel Gaza wel onder controle. Het probleem is dan alleen: er wonen wel 2,2 miljoen mensen, hoe krijg je die onder controle?", zegt De Kruif. "Land bezetten is iets anders dan land ook daadwerkelijk bezet houden."

Bekijk ook

Situatie van voor 2005

Een nieuw militair offensief zou goed het einde kunnen betekenen van een Palestijns Gaza, denkt Midden-Oosten-deskundige Peter Malcontent: "Je mag concluderen uit de woorden van politici in het Israëlische veiligheidskabinet dat er een herbezetting komt."

Daarmee zouden we teruggaan naar de situatie van voor 2005, toen Israël tientallen jaren ook de hele Gazastrook in handen had, vertelt hij. "En dus zullen er straks ook nieuwe nederzettingen gebouwd gaan worden voor Israëlische Joden in Gaza."

'Terecht op een kluitje'

Netanyahu liet in zijn aankondiging van het nieuwe militaire offensief weten dat de inwoners van Gaza zullen worden 'verplaatst'. Voor hun eigen bescherming, voegde de Israëlische premier daaraan toe. Malcontent verwacht dat de Palestijnen zullen worden verdreven naar het zuiden. "Die komen daar dan terecht op een kluitje."

Een aantal ministers in het kabinet van Netanyahu zijn volgens de Midden-Oosten-expert extreem nationalistisch. "Die hebben deze plannen al veel langer", weet hij. "Eigenlijk kon je op je vingers natellen dat dit zou gaan gebeuren."

Al weken geen hulp

Het Israëlische leger heeft op dit moment al zo'n 70 procent van de Gazastrook onder controle. Volgens persbureau AP zou een totale verovering betekenen dat honderdduizenden Palestijnen hun verblijfplaats kwijtraken.

Daar komt bij dat de mensen in Gaza al weken zonder voedsel, schoon water, medicijnen en medische hulp zitten. Israël houdt de grenzen met Gaza sinds 2 maart dicht voor humanitaire hulp. Internationale hulporganisaties waarschuwden vorige week dat de laatste voorraden inmiddels zijn uitgedeeld.

Bekijk ook

'Moet proportioneel zijn'

De Kruif zet dan ook vraagtekens bij een nog verdere uitbreiding van het bezette gebied. "Ik heb beelden gezien van 7 oktober, die zijn vreselijk", zegt hij over de aanslag van Hamas op Israël. "Maar is dat nou een reden om 2,2 miljoen mensen op een heel klein stukje grond te gaan concentreren?"

De maatregelen die Israël neemt in reactie op de aanslag van 7 oktober 2023 moeten wel proportioneel zijn, zegt hij. "Dus die moeten in verhouding zijn met het gevaar dat er uitgaat van de extremisten van Hamas."

Ander soort oorlog

Een volledige bezetting van de Gazastrook leidt uiteindelijk tot een ander soort oorlog met Hamas, legt de oud-commandant uit. "Wij noemen dat een asymmetrische of een irreguliere oorlog." Dat betekent volgens hem dat er straks bijvoorbeeld meer aanslagen zullen worden gepleegd.

De bestrijding hiervan en het handhaven van de status quo is een kwestie van een lange adem die veel inspanning kost, benadrukt De Kruif. "En als er één ding is wat Israel niet heeft, dan zijn het de vele militairen die daarvoor nodig zijn."

Israël overweegt volledige bezetting van Gaza: wat zijn de gevolgen?

Terughalen van gijzelaars

Los van de strijd met Hamas is bovendien de grote vraag of het andere doel van Netanyahu wel bereikt kan worden: het terughalen van de Israëlische gijzelaars in Gaza. "Bij een totale bezetting is de kans juist groter dat de gijzelaars dood gaan", zegt Malcontent. "Een intensivering van de strijd in Gaza heeft dus gevolgen."

Toch is de verwachting van beide deskundigen dat Israël doorzet. "Ze hebben ook het militaire vermogen", vertelt De Kruijf. "Hamas is relatief verzwakt. Maar vooral heeft Israël - waarschijnlijk - de steun van de president van de Verenigde Staten om dit te kunnen doen."

Internationale steun

Tegelijkertijd denkt de oud-commandant dat internationaal de steun voor Israël sterk zal afnemen bij een nieuw offensief in Gaza. "Israël zou zich dat meer moeten afvragen", zegt hij.

Wat is zo'n kortetermijnsucces om een bufferstrook te creëren je waard als je op lange termijn steun verliest in heel de wereld", legt De Kruif uit. "Terwijl je die steun hard nodig kan hebben. Want de echte vijand van Israël is Iran en die wordt gesteund door Rusland. Dus het conflict is nog lang niet ten einde."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant