radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Neef van opgepakte maffiabaas Messina Denaro: 'Ik heb me altijd geschaamd voor mijn oom'

Neef van opgepakte maffiabaas Messina Denaro: 'Ik heb me altijd geschaamd voor mijn oom'
Bron: EenVandaag

Giuseppe Cimarosa (33) heeft zijn oom nog nooit ontmoet. Toch is zijn hele leven bepaald door hem: maffiakopstuk Matteo Messina Denaro. Deze week werd hij na 30 jaar gearresteerd. "Ik kon het eerst niet geloven. Het leek te mooi om waar te zijn."

Cimarosa leeft een paar kilometer buiten het dorp Castelvetrano, het dorp waar zijn familie al generaties woont. Ook zijn oom Matteo Messina Denaro - tot afgelopen maandag de meest gezochte man van Italië.

Schaamte

"Ik heb vaak van justitie te horen gekregen dat ik hier weg moest", vertelt Cimarosa. "Dat het niet veilig was voor mij om hier te blijven. Dat ik een andere identiteit moest aannemen en een nieuw leven moest opbouwen ergens anders." Zijn hele volwassen leven heeft hij al afstand genomen van zijn gewelddadige maffiose familieleden.

Ook zijn vader was onderdeel van Cosa Nostra, de Siciliaanse maffia. "Zo lang ik me kan herinneren heb ik me afgezet tegen die praktijken. Ik schaamde mij ervoor dat Messina Denaro mijn oom was. Ik schaamde ervoor dat mijn vader in de gevangenis zat. Pas toen hij een spijtoptant werd en besloot samen te werken met justitie heb ik weer contact met hem gekregen."

info

Spijtoptanten?

In Italië werkt justitie regelmatig met spijtoptanten, zogeheten 'pentiti'. In ruil voor een mildere straf werken maffiosi samen met justitie. Ze geven informatie die van belang is voor strafonderzoek. Zo krijgt justitie een voet tussen de deur bij maffiaorganisatie, waar het zwijgen en geheimhouding van groot belang zijn.

Omgekeerde wereld

Doordat zijn vader overliep naar justitie - als gevangene in ruil voor strafkorting - zou het te gevaarlijk worden voor Giuseppe Cimarosa. "Maar ik heb altijd geweigerd om in een beschermingsprogramma te komen, om mijn eigen grond te moeten verliezen", legt Cimarosa uit. "Dan zou ik een voortvluchtige zijn, en niet Messina Denaro zelf. Dat is de omgekeerde wereld."

Messina Denaro bleek op een paar kilometer van zijn geboortedorp te wonen. Er zijn al twee appartementen gevonden waar de maffiabaas zich schuil hield. Bij huiszoekingen zijn designerkleren, parfums, restaurantbonnen en condooms gevonden. Onder een andere naam bewoog hij zich probleemloos op straat. Volgens buren was het een vriendelijke man die altijd goedemorgen zei, en dat ze geen idee hadden wie hij in werkelijkheid was.

'Zwijgcultuur nog altijd aanwezig'

Cimarosa vindt dat onvoorstelbaar. "Ik kan het nog geloven van jongeren, maar mensen die ouder zijn dan vijftig moeten zich toch wel hebben afgevraagd wie hij was. Dat hij gewoon uit eten ging en dat niemand een wenkbrauw heeft opgetrokken, vind ik een teken dat de maffia nog altijd machtig is en dat de zwijgcultuur op Sicilië nog altijd aanwezig is."

Messina Denaro is volgens maffiakenner en schrijver Vincenzo Ceruso het laatste grote kopstuk van de Cosa Nostra van de generatie van de aanslagen. "Hij stond er om bekend dissidenten zonder scrupules uit de weg te ruimen", legt de kenner uit. "Hij is bij verstek veroordeeld voor meerdere aanslagen met een terreurkenmerk, en heeft meerdere keren levenslang gekregen. Hij zal in de gevangenis sterven."

Bekijk ook

'Geweldig nieuws'

Begin jaren negentig schokten de aanslagen op onderzoeksrechters Giovanni Falcone en Paolo Borsellino de hele wereld. Messina Denaro is een van de opdrachtgevers voor die dodelijke aanslagen. In afgeluisterde gesprekken heeft hij aangegeven dat hij verantwoordelijk is voor 'een begraafplaats vol.'

Neef Giuseppe Cimarosa heeft zijn oom nooit ontmoet. Hij hield zich al verborgen voor justitie toen hij klein was. "Het is geweldig nieuws dat hij is opgepakt", vertelt hij. "Vooral voor de nabestaanden van alle slachtoffers."

Opluchting

"Het is voor mij zelf ook een opluchting", vervolgt Cimarosa. "De staat heeft gewonnen, ook al heeft het dertig jaar geduurd, en dat is een belangrijk signaal." Hij hoopt dat jonge mensen zien dat je aansluiten bij de maffia niet loont, en dat mensen niet langer bang zijn.

"Ik ben niet bang. Ik spreek me uit, ik laat me zien en ik blijf hier op de plek waar ik geboren ben. De politie doet hun werk, en op deze manier lever ik mijn bijdrage in de strijd tegen de maffia. Ik wil mijn verhaal vertellen en laten zien dat je geen angst hoeft te hebben voor de maffia, ook als je in een maffiose familie bent geboren."

Bekijk hier de tv-reportage.
Bekijk hier de tv-reportage.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken
Kinderen tijdens een zwemles
Bron: ANP

Nu de overheid 2,3 miljard gaat bezuinigen op het gemeentefonds, wordt ook steeds meer duidelijk dat inwoners dit het meest gaan voelen in hun portemonnee. Bij een vijfde van de gemeentes gaat de onroerendezaakbelasting met meer dan tien procent omhoog

Gemeenten hopen zo een gat te dichten in de begroting om de bezuinigingen van aankomend en volgend jaar alvast op te vangen. Dit blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis.

Compenseren

"Sommige gemeenten geven aan die verhoging te willen compenseren met bijvoorbeeld een iets lagere riool- of afvalstoffenheffing", zegt woordvoerder van Vereniging Eigen Huis Hans André de la Porte. "Maar die ozb is niet na één jaar weg en gaat er op lange termijn dus echt wel inhakken, ondanks die compensatie."

De woonlasten zullen dus voor veel mensen oplopen. Daarbij bestaat er ook een misvatting over wat woningeigenaren financieel aan zouden kunnen zegt De la Porte. "Huiseigenaar zijn zegt helemaal niets over je bankrekening. Als je bijvoorbeeld een klein pensioen hebt, dan is een aanslag van meer dan duizend euro heel veel. Zeker als je bedenkt dat in sommige gemeenten er wel 200 euro bij komt dit jaar."

info

Wat is ozb?

De onroerendezaakbelasting (ozb) is een belasting die huiseigenaren en bedrijven aan de gemeente betalen. Hoe duurder je huis of pand, hoe hoger de ozb. Gemeenten gebruiken dit geld voor bijvoorbeeld wegen, straatverlichting en afval. Of de woonlasten in jouw gemeenten stijgen, kun je hier bekijken.

Bekijk ook

Geen bibliotheek

Een andere optie om de cijfers voor gemeenten niet in het rood te laten lopen, is het schrappen van publieke voorzieningen. Dat zijn bijvoorbeeld bibliotheken, de buurtbus, sportfaciliteiten, of ontmoetingsplekken voor jongeren.

Miriam de Boer heeft een aantal jaar geleden zo'n ontmoetingsplek in Wormerveer opgezet. Iedere dag kunnen jongeren daar in de middag terecht om te poolen, spelletjes te spelen, met elkaar muziek te luisteren of om met één van de vrijwilligers te praten over problemen thuis of op school.

Onduidelijke toekomst

Maar de toekomst van deze plek is nu onduidelijk.

"Dit jaar en al helemaal volgend jaar gaat financieel heel spannend worden. Ondanks dat mensen bij de gemeente Zaanstad hebben gezegd dat wat wij doen heel belangrijk is én niet heel duur."

Bekijk ook

Brandbrief VVD

Het maken van dit soort keuzes is moeilijk geeft ook wethouder in Zaanstad Stephanie Onclin aan. Zij verstuurde samen met 46 andere VVD-wethouders afgelopen weekend een brandbrief aan de landelijke VVD.

De wethouders uiten hierin hun zorgen over de dreigende bezuinigingen voor gemeenten in 2026, ook wel het 'ravijnjaar' genoemd. Ze stellen dat het door deze bezuinigingen niet langer lukt 'om te staan voor onze inwoners en ondernemers', waardoor het werken hen onmogelijk wordt gemaakt.

Keuzes maken

"Twee derde van onze taken worden bepaald door wettelijke regelingen. Eigenlijk krijgen we daar al te weinig geld voor. Maar dat betekent dat er maar een klein stukje overblijft waar wij echt zelf keuzes kunnen maken", zegt wethouder Onclin.

Ze gaat verder: "En dat is juist het stukje wat inwoners écht belangrijk vinden: de openbare ruimte, veiligheid, sport."

Bekijk ook

Hulp voor jongeren of toch het zwembad?

Maar ook het zwembad valt onder de publieke voorzieningen waarop bezuinigd kan worden. De gemeente Zaanstad heeft nu drie zwembaden. "Maar", zegt de wethouder, "als we teruggaan naar twee, dan kan de wachtlijst voor de zwemles van je kind alleen maar verder toenemen."

Of de ontmoetingsplek voor jongeren van Miriam de Boer open kan blijven is een voorbeeld van hoe moeilijk de keuzes zijn die gemeenten moeten maken.

Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen
Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
De Amerikaanse president Donald Trump en Russische president Vladimir Poetin tijdens een ontmoeting in 2018
Bron: EPA

Nadat Europese leiders gisteren in Parijs samenkwamen voor spoedoverleg, zitten vandaag delegaties van zowel Rusland als de VS bij elkaar in Saoedi-Arabië. Ze praten daar verder over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne.

De laatste dagen heerst er een crisissfeer in Europa. Sinds het telefoontje tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin is duidelijk geworden dat Europa steeds verder buitenspel wordt gezet. Waarom ziet Poetin in Amerika een interessante onderhandelingspartner?

Geen NAVO-lid en bezet grondgebied opgeven

Dat heeft met een aantal punten te maken, begint correspondent Joost Bosman. Daarvoor moeten we eerst even terug naar de eisen waar de Russische president mee is gekomen. Zo wil Poetin niet dat Oekraïne lid wordt van de NAVO. En daarnaast willen ze geen grondgebied inleveren.

Amerika heeft al toegezegd dat Oekraïne is uitgesloten van het NAVO-lidmaatschap. En Amerikaanse defensieminister Pete Hegseth kondigde eerder aan dat door Oekraïne bezet grondgebied moet worden teruggegeven aan Rusland.

'We doen er weer toe'

Maar dat is niet de enige reden waarom Rusland met de VS onderhandelt, legt Bosman uit. "Het is belangrijk voor het Kremlin om weer met Amerika te onderhandelen. Nu is de nieuwe president van het machtigste land ter wereld bereid om met hem persoonlijk te gaan praten over Oekraïne. En dat is ook voor Poetin heel belangrijk."

Hij zet daarmee Oekraïne en Zelensky buitenspel, gaat Bosman verder. "Daarnaast kan hij ook aan aan zijn eigen burgers tonen: 'kijk, we doen er weer toe. Zelfs de machtigste man ter wereld wil met ons praten.'" Voor Poetin is het dus ook op diplomatiek gebied van belang.

Bekijk ook

Economie

Het heeft ook te maken met de economische gevolgen die Rusland heeft ondervonden van de oorlog. Zo melden Russische media de mogelijke terugkeer van Visa en Mastercard in het land.

"Het geeft ook iets aan over de moeite die de Russen de afgelopen 3 jaar hebben gehad, dat ze zo verstoken zijn gebleven van die bedrijven. En niet meer geld konden sturen naar het buitenland", zegt Bosman.

Tegenslagen voor Rusland

Bosman ziet dat de getroffen economie een belangrijke reden is voor Rusland om Amerika actief te betrekken bij de vredesonderhandelingen. De materiële tekorten is iets waar het Kremlin zich zorgen om maakt. Zo is het defensiebudget bijna de helft van het hele budget.

"Het budget voor defensie is dit jaar opgeschroefd tot 40 procent. Dat is ontzettend veel. Dat betekent dus dat het ook heel veel geld kost. Rusland is bezig met nieuwe wapens maken, nieuwe artilleriegranaten, nieuwe tanks. Maar dat gaat gewoon te langzaam. Rusland kan de verliezen niet bijhouden. Het is gewoon niet te compenseren omdat de verliezen veel te hard gaan."

Bekijk ook

Inflatie en tekort arbeiders

Er zit dus ook haast achter voor Rusland om de oorlog met Oekraïne snel tot een einde te brengen. "Het is duidelijk dat Rusland toch redelijk op apegapen ligt en een adempauze nodig heeft."

Daarnaast ziet de correspondent dat Rusland kampt met meerdere economische problemen, zoals de inflatie en het tekort aan arbeiders. "Er zijn veel duizenden mannen naar het front gegaan. Honderduizenden zijn naar het buitenland gevlucht vanwege de mobilisatie 3 jaar geleden. Dat betekent dus dat er veel mensen te kort zijn die in de fabrieken kunnen werken, daardoor stijgen de lonen en gaat ook de inflatie weer omhoog."

Afwachten wat Trump zegt

Door aan de onderhandelingstafel te zitten kan er ook voorzichtig worden gekeken naar de terugkeer van westerse bedrijven, zoals nu al mogelijk met Visa en Mastercard. "Dat zal toch een verlichting zijn voor de economische malaise die er heerst in Rusland."

Toch houdt Bosman nog een slag om de arm. Het is eerst afwachten wat de Amerikaanse president Donald Trump gaat doen. "Wat hij nu zegt is het één, namelijk: Oekraïne kan maar beter geen lid worden van de NAVO. Maar of dat uiteindelijk ook zo gaat uitpakken, dat moeten we nog maar gaan zien. Als dat zo is, dan heeft Poetin natuurlijk duidelijk op dat punt gewonnen."

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant