Een streefcijfer voor het aantal migranten, morgen ontvangt het kabinet daarover een belangrijk advies. Duitsland voerde het richtgetal al in 2017 in, maar pakt migratie nu heel anders aan. Daar bekijken ze juist hoe ze méér migranten kunnen aantrekken.
"Het is interessant om te zien dat Nederland het invoeren van een richtgetal overweegt, aangezien we in Duitsland nu een hele andere koers varen", zegt migratie-expert Alia Fakhry van denktank German Council on Foreign Relations.
'Obergrenze'
De Adviesraad Migratie komt donderdag met een advies of Nederland iets kan met een richtgetal voor migratie. Een belangrijk advies, want het kabinet gaat het gebruiken om begin volgend jaar met een nieuw asielplan te komen. Daarmee wil het kabinet de instroom van migranten beperken.
Het idee van het richtgetal komt uit Duitsland. Daar noemden ze het de 'Obergrenze'. In 2017 werd afgesproken dat maximaal 200.000 vluchtelingen per jaar welkom waren. "Het was vooral een politiek signaal", zegt Fakhry.
Waarom is het richtgetal ingevoerd?
Net als Nederland nu, worstelde Duitsland destijds met de instroom van migranten. Sinds 2015 werd in Duitsland al gesproken over het invoeren van de 'Obergrenze'. In dat jaar deed Merkel haar bekende uitspraak 'Wir schaffen das', waarmee ze aangaf dat Duitsland de hoge stroom vluchtelingen wel aan kon. Toch werd het richtgetal serieus in 2017, na de Duitse verkiezingen.
De extreemrechtse AfD kreeg destijds veel stemmen. Om mee te kunnen regeren was migratie een belangrijk punt waar Merkel op moest inleveren. Er kwam een limiet op het aantal mensen dat asiel kon aanvragen in Duitsland. "Het was het resultaat van een politiek compromis", zegt migratie-expert Fakhry.
Meer migranten aantrekken
Maar het cijfer is daar sinds vorig jaar verleden tijd, vertelt de migratie-expert van de Duitse denktank. Terwijl wij in Nederland het Duitse 'richtgetal' overwegen, bekijken ze in Duitsland juist hoe ze meer migranten kunnen aantrekken om in Duitsland te komen werken.
"Ze willen het voor migranten makkelijker maken om de arbeidsmarkt te betreden en zelfs om een Duitse nationaliteit aan te vragen", zegt Fakhry. Een vrij drastische ommekeer die het relatief nieuwe kabinet in Duitsland een maand geleden aankondigde. De kijk op migratie verandert daarmee in het land. "In plaats van het terugdringen van vluchtelingen in 2017, willen we juist dat het aantal vluchtelingen toeneemt."
Bekijk ook
Werkte het richtgetal?
Fakhry vindt het lastig om het richtgetal een succesverhaal te noemen. "Het is een illusie om te denken dat wanneer je een limiet roept, het ook gaat werken."
"Om het richtgetal te laten slagen zijn extra maatregelen genomen door Duitsland en de EU", zegt ze, verwijzend naar het inperken van het recht op gezinshereniging en de aanscherping van de lijst van veilige landen. Ook wijst ze op de toename van controles aan de Europese grenzen en de Turkije-deal uit 2016.
Minder vluchtelingen
Vooral de aangescherpte grenscontroles hebben gevolgen. "Daardoor zien we vandaag de dag een patroon van pushbacks, het terugsturen van vluchtelingen die illegaal de grens oversteken", zegt Fakhry.
"Al deze ontwikkelingen hebben het effect gehad dat er minder vluchtelingen asiel aanvroegen in Duitsland. Maar deze maatregelen waren al van kracht vóór de invoering van het richtgetal. Het is dus niet het richtgetal dat zorgde voor die daling", zegt Fakhry. "Daarvoor was al een flinke daling in het aantal vluchtelingen te zien."
Bekijk ook
Fundamenteel recht
Als Nederland het richtgetal invoert, heeft de expert een aantal tips. "Er zijn drie vragen die je jezelf moet stellen. Ten eerste moet je je afvragen welke politieke maatregelen je gaat invoeren zodat het richtgetal gaat werken. Het is niet zo omdat je het eens bent over een nummer, dat het ook gaat werken."
Ook moet je je volgens Fakhry realiseren dat het aanvragen van asiel een fundamenteel recht is. "Daar kan je niet veel van afwijken."
Sterk signaal naar Europa
Tot slot stuurt het invoeren van zo'n richtgetal een sterk politiek signaal naar landen in de Europese Unie, zegt de migratie-expert. Vooral naar landen in het zuiden van Europa.
"Zij zien veel vluchtelingen in hun land aankomen. Als Nederland deze maatregelen aankondigt, zal dat gevolgen hebben voor Europese gesprekken over migratie."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
