Een groep van 800 gedupeerde beleggers legt een miljoenenclaim neer bij vier banken wegens hun rol in de jaren voorafgaand aan het faillissement van installatiebedrijf Imtech. Ze verwijten ABN Amro, Commerzbank, ING en Rabobank dat ze de uitgifte van liefst 60 miljard nieuwe aandelen Imtech hebben gebruikt om zichzelf te ‘verrijken’ ten koste van de aandeelhouders.

Door het faillissement van Imtech zijn beleggers massaal het schip in gegaan, sommigen zelfs voor tonnen. De beleggers, verzameld in de Stichting Imtechclaim, staan op het punt de banken te dagvaarden, zo kondigt de stichting aan in EenVandaag.

Installatiebedrijf Royal Imtech vroeg in augustus 2015 faillissement aan. Twee jaar eerder werd de technisch dienstverlener nog beschouwd als een ‘beursparel’: het aandeel steeg tot grote hoogte en was geliefd bij beleggers. Maar dat beeld kantelde volledig toen er in Duitsland en Polen fraude, corruptie en andere misstanden werden ontdekt. Imtech kwam steeds verder onder druk te staan, doordat opdrachtgevers het vertrouwen verloren en opdrachten steeds meer uitbleven.

Om vers geld op te halen vond er in 2013 een eerste aandelenemissie plaats, gevolgd door een tweede een jaar later. In totaal werd er 1,1 miljard euro opgehaald. Vooral de laatste emissie was, zo stelt de Stichting Imtechclaim, ingestoken om de schulden van de banken terug te brengen, terwijl deze toen al wisten dat het bedrijf het niet zou gaan redden. De aandeelhouders zijn daarmee 'opzettelijk benadeeld'. “We hebben een sterk vermoeden dat de banken het wisten”, zegt advocaat Dries Beljon van de Stichting Imtechclaim in EenVandaag. “En dat ze er alles aan gedaan hebben om in betrekkelijk korte tijd ervoor te zorgen dat zij er in ieder geval goed uit zouden springen.” 

Tandartsen en huismoeders

Volgens de stichting werd beleggers in aanloop naar beide aandelenemissies een veel te rooskleurig beeld voorgehouden van de situatie bij Imtech, en zijn de banken daar medeverantwoordelijk voor. Zo deed Imtech in oktober 2013 aangifte van fraude in Duitsland, maar werd dit niet aan beleggers meegedeeld. Ook over mogelijke overtredingen van de mededingingswet, in 2014 bij het bedrijf gemeld door een klokkenluider, werden beleggers niet geïnformeerd. Volgens de stichting hebben de betrokken banken niets gedaan om beleggers te beschermen en schonden ze daarmee hun zorgplicht.

De 800 gedupeerde beleggers die zich bij de stichting hebben aangesloten willen volledige genoegdoening, aldus Beljon. “We staan een breed aantal mensen en breed aantal verschillende types mensen bij. Dat varieert van tandartsen die hun pensioen in Imtech hebben gestoken tot de huismoeder die aan het beleggen is geslagen.” Naast de betrokken banken gaat de stichting ook de oud-bestuurders van Imtech dagvaarden. Commerzbank en Rabobank laten tegenover EenVandaag weten niet te willen reageren. ABN Amro en ING, dat de op handen zijnde claim in haar jaarverslag over 2017 als een potentieel risico noemt, wijzen aansprakelijkheid van de hand. 

Het geplande topoverleg in Londen tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oekraïne over het beëindigen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland is tot op het laatste moment uitgesteld.

Het overleg van vandaag ging wel door, maar zonder de ministers van Buitenlandse Zaken van de meeste landen. De Oekraïense ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie namen wél deel aan de gesprekken. Zij reisden af naar Londen om zich, volgens presidentieel stafchef Andriy Jermak, in te zetten voor 'een compleet en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren als eerste stap op weg naar een oplossing'.

Wat betekent dit voor Oekraïne?

"Eigenlijk is dit weer een stap in een behoorlijk schimmig proces waarin Oekraïne en Rusland beide proberen te doen alsof ze echt vrede willen om op die manier de Amerikanen aan boord te houden", zegt Oost-Europa expert van Instituut Clingendael Bob Deen.

De onderhandelingen vinden plaats terwijl Rusland recent, ook tijdens het paasbestand, meerdere drone-aanvallen uitvoerde. "Ze zijn erg bezig met naar elkaar te wijzen. De Oekraïners zeggen: de Russen willen helemaal geen vrede, die blijven gewoon aanvallen, zelfs tijdens het staakt-het-vuren. En de Russen proberen zo redelijk mogelijk over te komen naar de Amerikanen met allemaal eisen die voor Oekraïne eigenlijk onbespreekbaar zijn."

'Diefstal van Oekraïnes grondgebied'

Een van de eisen van Rusland is dat Oekraïne de Krim 'inlevert'. En dat is vernederend, zegt Deen. "Het moeten opgeven van de Krim is eigenlijk voor geen enkele Oekraïense president acceptabel. Dat kan je ook niet aan de Oekraïense bevolking uitleggen. Het lijkt alsof deze deal bewust geformuleerd is zodat Zelensky het er mee eens moet zijn."

"Wat er nu op tafel ligt is een 'typisch Russische geste', waarin je eigenlijk onredelijk veel claimt en daarna redelijk probeert over te komen door te zeggen dat je alleen maar wilt houden wat je al bezet hebt", gaat de expert verder. "Maar eigenlijk blijft het nog steeds diefstal van Oekraïens grondgebied."

Amerika gefrustreerd

Niet alleen met de deal, maar ook met hun afwezigheid wil vooral de Verenigde Staten een statement maken. Zo benadrukt Amerika-verslaggever Tom van 't Einde het belang van de afwezigheid van de Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio.

"De Amerikanen zijn echt ontzettend gefrustreerd dat er zo weinig ontwikkeling in de onderhandelingen zitten, president Trump voorop", zegt Van 't Einde. "Hiermee willen ze een duidelijk statement naar Oekraïne afgeven. Ze verwachten veel meer beweging vanaf hun kant."

Onredelijke verwachtingen van Trump

President Trump voerde sinds het begin van zijn presidentschap zware druk op het vredesproces. Tijdens zijn campagne zei hij binnen 24 uur een einde aan deze oorlog te willen maken, later stelde hij dit bij naar 100 dagen. "Het was onredelijk om te verwachten dat hij het in 24 uur of 100 dagen zou kunnen beëindigen en daar loopt Trump nu tegenaan", merkt Deen op over de tijdsruk die de president op de onderhandelingen zet.

Van 't Einde vult aan: "Hij wil laten zien aan zijn kiezers dat hij deze oorlog tot een goed einde kan brengen. Of hij daar nou een stuk Oekraïne voor moet opofferen of niet, dat maakt voor hem eigenlijk niet veel uit."

Hoop op beweging

Toch is dit overleg niet geheel zinloos. "Er zit echter wel degelijk beweging in", zegt Deen. "Het is niet alleen maar nep. De Amerikaanse gezant Steve Witkoff is vorige week uit Rusland gekomen met een aantal ideeën waar hij Trump van heeft weten te overtuigen. Die zijn vorige week al aan de Oekraïners en Europeanen gepresenteerd."

"Een staakt-het-vuren zou in het voordeel van Oekraïne zijn. Ze weten dat ze het niet heel lang meer vol kunnen houden, zeker als de Amerikaanse wapenleveringen stoppen", aldus Deen.

Serieuze bedreiging

Van een stop in wapenlevering heeft Oekraïne al eerder last gehad, weet Van 't Einde.

"We moeten het dreigement van Trump dat hij de onderhandelingstafel verlaat heel serieus nemen. Hij heeft al eerder alle steun aan Oekraïne 10 dagen lang stilgezet."

'Beide partijen staan onder druk'

Wat is er dan echt nodig om een einde te maken aan deze oorlog? "De Russen hopen dat ze dit conflict op militaire wijze kunnen beslechten en willen dus iets terug voor een staakt-het-vuren", antwoordt Deen.

"Beide partijen staan onder druk om toch een beetje te bewegen, maar ze zijn nog niet echt klaar voor een duurzame oplossing. Het lijkt er dus op dat ze er deze week niet definitief uit zullen komen", zegt de expert tot slot.

Het pgb-systeem is enorm fraudegevoelig. Jaarlijks verdwijnt zo'n 500 miljoen euro belastinggeld in de zakken van mensen met andere belangen. Deskundigen willen dat de politiek ingrijpt: bescherm zorgverleners en patiënten tegen fraudeurs.