Het kabinet wil de financiering voor bed-bad-broodopvangen schrappen. Dat blijkt uit de Voorjaarsnota. Als dat gebeurt zullen opvanglocaties voor uitgeprocedeerde vluchtelingen niet meer worden gefinancierd en moeten ze mogelijk sluiten.
Ongelofelijk, vindt Bert de Waal het, dat het kabinet bed-bad-broodopvangen niet meer wil financieren. 'Mensonterend' zelfs. Hij is coördinator bij het Meester Geertshuis in Deventer, dat momenteel negen uitgeprocedeerde asielzoekers opvangt. "Als de overheid haar beleid voortzet zal dat betekenen dat we aan het eind van het jaar mensen op straat moeten zetten. Terwijl ze juist opvang en begeleiding nodig hebben."
Geld van het Rijk voor opvang
Het kabinet wil namelijk de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV) schrappen. Dat blijkt uit de Voorjaarsnota. Veel Nederlandse gemeenten ontvangen nu geld uit dat programma om uitgeprocedeerde vluchtelingen op te vangen.
Vijf gemeenten (Groningen, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Eindhoven) deden mee aan een pilot met sobere opvang voor uitgeprocedeerden. Andere gemeenten kregen ook geld uit de LVV om opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers zelf te regelen. In het coalitieakkoord stond juist dat de LVV zou worden uitgebreid tot een landelijk dekkend netwerk.
Voortbestaan van opvang op de tocht
Ook het Meester Geertshuis in Deventer kreeg geld uit de LVV. Daar verblijven niet zomaar uitgeprocedeerde asielzoekers, vertelt De Waal. Het gaat om uitgeprocedeerden die 'nog een stap kunnen zetten': ze kunnen worden geholpen met terugkeer naar hun thuisland of ze kunnen een nieuwe asielaanvraag indienen. Want, stelt De Waal, ook bij de IND worden fouten gemaakt.
"Dat neem ik ze niet kwalijk, maar het is een gegeven", zegt hij. In een verhoor vertellen asielzoekers hun verhaal niet goed, of leggen ze het onduidelijk uit. "Het is goed dat er nog even keken wordt, met andere ogen, naar hun verhaal." Het Meester Geertshuis helpt asielzoekers in zo'n situatie. Ze ontvangen begeleiding in het 'woud van regelgeving', onderdak en eten. Door het stopzetten van de LVV staat het voortbestaan van de Deventerse opvang op de tocht, net als andere instellingen in Nederland.
Bekijk ook
'Niet geloofwaardig'
De Waal: "Het is niet geloofwaardig. We waren in gesprek met Enschede en Zwolle over de uitrol van een landelijke voorziening voor uitgeprocedeerden in onze regio. Daar hebben we 4 jaar op gewacht. Nu is-ie eindelijk rond, en willen we het gaan uitrollen, wordt de stekker eruit getrokken door de overheid."
Waar komen uitgeprocedeerden terecht zonder dergelijke opvangplekken? "Onder de brug, in parken, op straat, in crisisopvangcentra, in de illegaliteit. Dat betekent meer zorg voor de gemeente en meer overlast op straat." De Waal wordt verdrietig van dat vooruitzicht. "Je doet het voor mensen die het echt nodig hebben. Het motto van een collega is: we beginnen waar anderen stoppen. Dat is het gedachtegoed dat erachter zit."
Oude man op straat
De oudste bewoner van het Meester Geertshuis woont er inmiddels bijna 7 jaar. Het is de 73-jarige Yakub uit Azerbeidzjan, die inmiddels al 21 jaar in Nederland leeft. Zonder verblijfspapieren. Hij is oud, ziek en niet meer in staat terug te keren naar zijn thuisland, zegt hij, daar heeft hij problemen. Op straat slapen is ook geen optie: "Ik ben een oude man. Ik heb nog maximaal 5 tot 10 jaar te leven."
Yakub heeft geen idee waar hij naartoe zou moeten als het Meester Geertshuis zijn deuren gedwongen sluit. "Misschien probeer ik het in het buitenland. Maar ik ben oud, ik spreek een beetje Nederlands, een andere taal leren wordt moeilijk. Op straat kan ik niet leven. God geeft iedereen één leven, dat wil ik graag normaal leiden."
Bekijk ook
Mishandeld in Suriname
Ook de bed-bad-broodopvang in Amsterdam lijkt te moet stoppen. Als er geen geld meer is, hebben gemeenten een probleem. "Ik ben nu een jaar in Nederland, illegaal", zegt de 55-jarige Georgine uit Suriname. Haar toeristenvisum verliep, maar ze ging toen niet terug. Ze werd in Suriname mishandeld door haar man, vertelt ze.
"Het is mijn vaders schuld, want hij heeft jarenlang in Nederland gewoond en gewerkt, maar hij heeft nooit een paspoort voor mij geregeld. Ik weet niet waarom. Nu zit ik met de gebakken peren." Georgine heeft nog twee zussen, die ook illegaal zijn. "Zij wonen al jaren in Nederland." Teruggaan naar Suriname is geen optie. "Zolang die man daar is, kan dat niet. Ik heb mijn leven lief."
'Onbehoorlijk en onverstandig'
Wethouder Rob de Geest van Deventer noemt het schrappen van de financiering voor de bed-bad-en-broodregeling 'onbehoorlijk en onverstandig'. "Dat gaat een enorm probleem en opleveren. Het zorgt voor enorme teleurstelling en ook boosheid dat dit zo kan, terwijl we met elkaar in gesprek zijn over de voorzetting na de bed-bad-broodvoorziening om het landelijk te maken. Dan is het belangrijk dat de financiering niet in gevaar komt."
De Geest vreest dan ook voor de gevolgen als de opvanglocaties moeten sluiten. "Het rampscenario is dat mensen weer op straat komen en er ook weer overlast komt. We willen geen mensen onder de brug en op straat. Ik hoop dat kabinet daar op terugkomt of de Tweede Kamer daar een andere keuze in maakt. Dat is heel belangrijk. Deze opvang functioneert goed en heel belangrijk voor Deventer en heel veel andere gemeenten in."
Zoeken naar oplossingen
Het ministerie van Justitie en Veiligheid bevestigt in een reactie dat de LVV wordt geschrapt. Volgens een woordvoerder gaat staatssecretaris Van den Burg (VVD) spoedig in gesprek met gemeenten over het besluit.
Tijdens dat gesprek zal naar 'een oplossing worden gezocht'. Daarnaast zal Van den Burg tijdens een commissiedebat op woensdag nadere toelichting geven over het besluit.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
