radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Meer werkenden met stress- en burn-outklachten tijdens tweede golf: 'Dit kan bijna niemand aan'

Meer werkenden met stress- en burn-outklachten tijdens tweede golf: 'Dit kan bijna niemand aan'
Nog meer dan tijdens de eerste golf kampen werkenden met stress- en burnoutklachten
Bron: Pexels

"Ik vrees voor het najaar", zei therapeut Barbara Kok van de Burn Out Poli begin juli. En dat bleek terecht: hoe langer de coronacrisis duurt, hoe meer stress we ervaren. Vooral op het werk.

Alle zeventien coaches en therapeuten in Koks praktijk voor mensen met stress- en burn-outklachten zijn sinds september druk bezet. Vergeleken met de zomer nam het aantal cliënten met de helft toe. Bijna allemaal werken ze én kampen ze met klachten die gerelateerd zijn aan de coronacrisis: stress, angst en eenzaamheid.

Werkstress

Wat Kok en haar collega's meemaken bij de Burn Out Poli is niet uitzonderlijk. Naarmate de coronacrisis langer duurt, neemt werkstress verder toe. Dat blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek van CNV onder 1500 leden.

29 procent van hen heeft nu meer last van werkstress dan vóór de coronacrisis. Van de thuiswerkers voelt 35 procent zich steeds eenzamer. En 12 procent van de ondervraagden zegt te weinig steun van een leidinggevende te krijgen om het werk goed te doen. CNV pleit bij de overheid voor een psychisch noodhulpfonds, om leidinggevenden, hr-managers en vertrouwenspersonen beter te ondersteunen in deze problematiek.

Lees ook

'Bijna niemand kan dit aan'

"Er bellen bijvoorbeeld mensen die zich niet ziek durven te melden op hun werk, ondanks gezondheidsklachten." 'Ik zit toch al thuis', is een argument dat Kok regelmatig hoort. Een andere reden om door te blijven werken is angst voor ontslag, nu massaontslagen vaker in het nieuws zijn.

Kok ziet een belangrijk verschil met de eerste golf: ze maakt onderscheid tussen acute en verlengde stress. "Tijdens de eerste golf was alles nog nieuw, daar kwam acute stress bij kijken - stress die van korte duur is. Dat kunnen de meesten wel aan. Maar nu we al maanden in de stress zitten, zonder een echte vakantie, raken we op. Dat kan bijna niemand aan."

Nauwelijks beweging en pauze

Toch komt deze situatie voor de therapeut enigszins onverwacht. Toen het kabinet aangekondigde dat thuiswerken het nieuwe normaal werd, verwachtte ze dat mensen meer tijd voor zichzelf zouden inlassen. Een wandelingetje hier, een pauze daar, dat soort dingen. Maar niets blijkt minder waar.

"Mensen zitten veel te lang achter de pc, bewegen nauwelijks, zijn eenzaam." Dat laatste ziet ze vooral bij single millennials. "Veel vaker dan vroeger kiezen jongeren voor een bedrijf vanwege het sociale aspect, de gezelligheid met collega's. Je kunt het via videobellen nog steeds gezellig hebben, maar dat is anders dan fysiek met elkaar in een ruimte zijn."

Lees ook

Hetzelfde als in 2019

Ook onderzoeksorganisatie TNO publiceerde afgelopen week een rapport over de impact van COVID-19 op werknemers. Het onderzoek werd uitgevoerd vóór de tweede opleving van corona in augustus.

Waarschijnlijk verklaart dat waarom het percentage werkenden met stress- en burn-outklachten volgens de resultaten niet toenam, ten opzichte van 2019. Net als vorig jaar heeft 17 procent van de Nederlanders stress- en burn-outklachten. "Maar laten we niet doen alsof dat weinig is", zegt programma-manager Monitoring van Arbeid Wendela Hooftman van TNO.

'Het wordt spannend'

"Na de eerste golf waren de maatregelen minimaal en scheen de zon, mensen waren opgelucht en dat heeft ongetwijfeld de antwoorden beïnvloed", zegt Hooftman. Zij vermoedt dat de resultaten van de volgende meting, die op dit moment wordt uitgevoerd, er anders uit zullen zien. Net als Kok wijst ze op de ernst van aanhoudende stress tijdens de tweede golf.

"Het wordt spannend, nu de crisis maar voort blijft duren. Het zou mij eerlijk gezegd verbazen als we over een paar maanden nog steeds geen toename zien in het aantal mensen met stress- en burn-outklachten."

Verander je omgeving

De enige groep met wie het op dit moment prima gaat, ziet therapeut Barbara Kok, zijn tweeverdieners van middelbare leeftijd zonder kinderen. "Vermoedelijk omdat zij thuis veel werkruimte hebben en er financieel comfortabeler bijzitten." Wat Kok adviseert aan alle overige werkenden?

"Stop met de hele dag door videobellen. Zorg dat zo'n call maximaal 50 minuten duurt en ga daarna even iets anders doen, zoals koffie of thee zetten. Wandel wanneer je een telefoongesprek voert, daardoor verdwijnt de stress uit je lijf. En berg je spullen op aan het einde van de dag, zo verander je je omgeving. Maak het gezellig, steek een kaarsje aan, ook als je alleen bent."

Iets om aan vast te houden

En dan nog iets, zegt Kok: "Stop met de hele dag het negatieve nieuws te volgen. Ik spreek mensen die van RIVM-update naar RIVM-update leven." Deze tips gelden zowel voor medewerkers als leidinggevenden, benadrukt ze.

We hebben iets positiefs nodig, denkt ze, iets waar we ons aan kunnen vasthouden. Dan is de kans dat we weten te ontsnappen aan de constante stress groter. "Kijk naar de aandelenkoersen die door het dak gingen, toen bekend werd dat er een vaccin was ontwikkeld dat meer dan 90 procent beschermt tegen corona. Ineens was er hoop."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom president Donald Trump vrede in Oekraïne wil, zonder Europa erbij te betrekken

De VS wil snel een deal met Poetin om de oorlog in Oekraïne te stoppen. Maar Europa is niet uitgenodigd aan de onderhandelingstafel. Waarom wil Donald Trump dit zo graag? En wat zijn de gevolgen van deze nieuwe koers? "Betekent het einde van de NAVO."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kabinet wil meer bouwen met nieuwe woonwet, maar zorgt dat ook voor betaalbare woningen? 'Minder sociale huur'

Kabinet wil meer bouwen met nieuwe woonwet, maar zorgt dat ook voor betaalbare woningen? 'Minder sociale huur'
Woonminister Mona Keizer wil met nieuwe wet meer betaalbare woningen
Bron: ANP

Nu het woningtekort is opgelopen tot ruim 400.000 woningen, wil het kabinet de bouw van betaalbare huizen afdwingen. Maar volgens de SP is dat bij lange na niet genoeg. De overheid moet de regie volledig terugpakken – desnoods door grond te onteigenen.

De ambitie van het kabinet is torenhoog: 100.000 woningen per jaar erbij. Om meer grip te krijgen op de woningbouw stuurde woonminister Mona Keijzer vandaag het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting naar de Tweede Kamer.

Versneld woningen bouwen

De aangepaste wet van de minister bepaalt onder meer hoeveel, waar en voor wie er gebouwd gaat worden. Maar het regelt ook kortere procedures en versneld bouwen buiten de bebouwde kom.

Nieuw is dat per regio twee derde van de nieuwbouw betaalbaar moet zijn, waarvan 30 procent sociale huur. Lukt het nu niet om genoeg betaalbare huizen op een locatie te bouwen, dan kun je dat compenseren op een andere plek. Gemeenten met weinig sociale of middenhuur kunnen gedwongen worden meer te bouwen.

Woningnood oplossen

"Het is belangrijk dat mensen met een gemiddeld inkomen in alle gemeenten kans hebben op een betaalbare woning", benadrukt Keijzer. "Iedereen kent wel iemand die al jaren aan het wachten is op een betaalbaar plekje." Volgens de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening brengt deze wet de regie daarop terug.

"Het gaat bepalen welke betaalbare woningen je waar gaat bouwen en versnelt daarbij procedures, zodat we de woningnood op kunnen lossen met elkaar." Alles bij elkaar moet het volgens Keijzer gaan lukken om uiteindelijk 100.000 woningen per jaar erbij te bouwen. "Als je kijkt naar de cijfers van vorig jaar, dan zitten we al op 82.000 woningen. En als je kijkt wat er in de pijplijn zit, dan gaan we in 2027 honderdduizend woningen realiseren."

Bekijk ook

Flexibel

Projectontwikkelaar Maarten de Gruyter ziet positieve elementen in de wet. Als een project in een buurt met veel sociale huur financieel niet haalbaar is, biedt de nieuwe wet volgens hem meer flexibiliteit.

"Op dat moment kun je zeggen: 'Weet je, we gaan hier wat meer vrije sector en wat meer middenhuur realiseren'", zegt De Gruyter. Sociale huur kan dan op een andere plek in de regio komen.

Meer geld nodig

Maar nog altijd mist de projectontwikkelaar oplossingen voor de financiële haalbaarheid van projecten. Er is volgens De Gruyter meer geld nodig. "Je kunt wel een project sneller tot stand willen brengen, maar op het moment dat een project nog steeds niet haalbaar is, dan heeft dat natuurlijk niet zoveel zin."

De bouw van betaalbare woningen, sociaal en midden, is volgens De Gruyter vaak niet rendabel. Dat bleek eind vorig jaar ook uit cijfers van de gemeente Utrecht. Volgens de gemeente lopen ontwikkelaars bij betaalbare huurwoningen soms tot 46.000 euro verlies per woning.

Bekijk ook

Kritiek van SP

Met de nieuwe woningwet wil het kabinet meer grip krijgen op het bouwen van betaalbare woningen, maar volgens SP-leider Jimmy Dijk kiest de overheid voor een 'woningmarkt' en niet voor 'volkshuisvesting'. "De markt heeft heel erg gefaald in het bouwen van betaalbare woningen voor mensen", zegt hij.

Volgens Dijk leidt de verplichting van 30 procent sociale huur per regio, in plaats van per gemeente en project, juist tot minder sociale huur. Vooral op de plekken waar het volgens de partij echt nodig is. "Het klinkt sociaal, maar het is een versoepeling. Het betekent voor gemeenten waar er meer dan 30 procent sociale huur is, dat ze minder sociale huur moeten gaan bouwen."

Miljoen woningen voor 800 euro

Daarom komt oppositiepartij SP vandaag met een radicaal ander woonplan. De partij denkt dat het haalbaar is 1 miljoen woningen te realiseren met een maximale huur van 800 euro, voor iedereen. SP-leider Dijk zegt dat dit kan door 'speculanten' aan te pakken. Dat zijn mensen die huizen opkopen om ze vervolgens met een zo groot mogelijke winst door te verkopen. Ook pleit hij om leegstand tegen te gaan en te investeren in renovatie en nieuwbouw.

"Grondprijzen bepalen nu 60 procent van de bouwkosten. Daar moeten we echt vanaf. We moeten speculanten aanpakken en keihard belasten", benadrukt Dijk, die in het uiterste geval grond zelfs wil onteigenen. "Een overheid die inderdaad gaat ingrijpen op de grondprijzen. Daar is niks communistisch aan. Er zijn onwijs veel landen in Europa die dat ook doen, en terecht."

Bekijk ook

Onrealistisch en onbetaalbaar

Critici noemen het plan van de SP onrealistisch en vooral onbetaalbaar. Volgens ontwikkelaars zou het plan in de tientallen miljarden kunnen lopen. Maar Dijk wijst op het verleden. "Voor de jaren 90 was dit doodnormaal. Toen lukte het om 100.000 woningen per jaar te bouwen. 70 tot 80 procent van de mensen kon toen een betaalbare huurwoning vinden."

Dijk wil de plannen financieren met een woonfonds van 20 miljard euro. "Als je de staatsschuld met 1,7 procent laat oplopen, kun je dit doen. We hebben de laagste staatsschuld in 50 jaar." Om het woonfonds verder te vullen kijkt Dijk ook naar de hypotheekrenteaftrek. Door dit af te schaffen boven hypotheken van 450.000 euro, zou dit volgens hem 6 miljard euro moeten opleveren.

Minister ziet niets in SP-plan

Hoewel het plan volgens de SP-leider haalbaar is, ziet projectontwikkelaar De Gruyter dat anders. De projectontwikkelaar pleit voor minder regels en lagere kosten om betaalbare woningen te bouwen.

Ook woonminister Keijzer wijst de SP-plannen voor onteigening af. "Dat is wel vrij communistisch. Het eigendomsrecht is een van de pijlers van onze rechtsstaat." Onteigening duurt volgens haar jaren en helpt woningzoekenden niet.

Hoe wil de politiek betaalbare woningen bouwen?

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant