meer NPO start

Medicijn tegen obesitas een succes, maar niet voor iedereen beschikbaar: 'Soms een lastige boodschap'

Medicijn tegen obesitas een succes, maar niet voor iedereen beschikbaar: 'Soms een lastige boodschap'
Arianne van Bon
Bron: EenVandaag

De vergoeding voor twee obesitasmedicijnen is een uitkomst voor mensen met fors overgewicht. Maar sommige patiënten vallen nog buiten de boot, ziet arts Arianne van Bon. "Ik wil graag maatwerk kunnen leveren."

Twee obesitasmedicijnen zitten sinds dit jaar in de basisverzekering. "Het is een heel groot probleem, de helft van de Nederlanders is te zwaar", zegt internist Arianne van Bon. Ze werkt in het Rijnstate Ziekenhuis en bij Vitalys, een kliniek voor de behandeling van overgewicht. "We moeten hier echt iets aan doen en voor sommige mensen is dit medicijn een enorme kickstart voor een ander leven en een betere gezondheid."

'Ik viel maar niet af'

Een van die mensen is de 49-jarige Fleur van der Klei. Ze gebruikt het obesitasmedicijn Saxenda nu 1 jaar. Eerst betaalde ze het zelf, maar sinds april dit jaar wordt het vergoed. "Er is een wereld voor me opengegaan. Door de medicatie denk ik nu niet meer de hele tijd aan eten."

Nadat Fleur was gestopt met roken, ging haar gewicht van 70 naar 115 kilo en dat is er nooit meer afgegaan. "Destijds heb ik er zelf 10 kilo afgekregen door slechte diëten te volgen. Daarna ben ik gaan jojo'en. Ik ben gestopt met alcohol en ging sporten, maar ik viel maar niet af. Uiteindelijk kwam ik terecht bij de internist en die zei: 'We hebben ook Saxenda. Dat kun je gebruiken als je daarnaast een cursus voor een gezonde levensstijl volgt.'"

Bekijk ook

Niet meer de hele dag bezig met eten

Niet alleen door haar overgewicht komt Fleur in aanmerking voor het obesitasmedicijn. Ze ontwikkelde ook hart- en vaatklachten. "Het was zo'n strijd, ik kreeg 10 kilo eraf en 12 er weer aan. Ik was diep ongelukkig", vertelt ze. "Maar nu ben ik 20 kilo afgevallen en spring ik weer uit de auto in plaats van dat ik eruit kruip als een oude man."

De medicijnen werken als een eetlustremmer, legt Van Bon uit. "In het eetcentrum ontstaat door het medicijn een verzadigingsgevoel dat deze mensen vaak niet meer hebben. Ze kunnen dus rust ervaren en zijn niet meer de hele dag bezig met eten." Veel mensen ontwikkelen volgens Van Bon niet alleen ernstig overgewicht door leefstijl maar ook door hormonale invloeden, medicatie of stress.

Strenge regels

"Ik weet dat het medicijn geen wondermiddel is", zegt Fleur. "Ik sport ook wekelijks en loop heel veel. Je moet dit medicijn ook in combinatie met een gezonde levensstijl doen en het meer zien als een ondersteuning van duurzaam afvallen. Niet meer dat gejojo met mijn gewicht."

Maar het medicijn is niet voor iedereen met overgewicht beschikbaar. De regels zijn streng. Zo moet je een jaar lang een cursus voor een gezonde levensstijl hebben gevolgd, een te hoog BMI hebben en bijkomende lichamelijke problemen. En als je dan met het medicijn mag beginnen, wordt er na 16 weken gekeken of je minstens 5 procent van je gewicht bent afgevallen. Is dat niet gelukt, dan stopt de behandeling.

Bekijk ook

'Zij zijn ermee geholpen'

Van Bon ziet vaak patiënten aan wie ze het middel graag zou voorschrijven, maar die net niet aan de regels voldoen. "Dat zijn bijvoorbeeld mensen die een iets te lage BMI hebben, maar die al wel een aantal leefstijlcursussen hebben gevolgd en veel diëten hebben geprobeerd", vertelt de internist. "Het is voor mij als arts soms best lastig om tegen die mensen te zeggen: volg nog maar een cursus, want voor het medicijn komt u niet in aanmerking."

Sommige mensen met een BMI van boven de 35 zouden volgens Van Bon goed geholpen zijn met het medicijn. "Die mensen hebben bij wijze van spreken al 80 keer de leefstijlcoaching gedaan en worden heel verdrietig als ze dat weer moeten doen. Ik denk echt dat die mensen snel een medicijn moeten krijgen, zij zijn gewoon geholpen daarmee."

Maatwerk leveren

Aan de andere kant pleit de arts niet voor een te soepele toepassing van het medicijn. "Mensen met een BMI van 30 wil ik niet zien. Behalve als ze een hartritmestoornis hebben, waardoor het voor hen lastig is een cursus te volgen. Ik wil gewoon graag maatwerk kunnen leveren", besluit Van Bon.

Inmiddels ziet Van Bon ook een groep patiënten die ervoor kiest het medicijn zelf te betalen. Zij moeten daarvoor 120 tot 150 euro per maand opzijzetten.

Bekijk hier de reportage

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom volgens deze expert Iran en de VS in gesprek willen over atoomakkoord: 'Jonge mensen willen vrijheid'

Waarom volgens deze expert Iran en de VS in gesprek willen over atoomakkoord: 'Jonge mensen willen vrijheid'
Een voetbalfan tijdens een vriendschappelijke wedstrijd tussen Iran en de VS in 2000
Bron: ANP

Iran en de Verenigde Staten zitten vandaag om de tafel in Oman om een nieuw atoomakkoord af te sluiten. President Donald Trump stapte in 2018 uit het vorige akkoord, waarom zijn de landen nu weer in gesprek? "Alternatief is bombardementen."

Iran-deskundige en analist bij het Haagsche Instituut Geopolitiek Damon Golriz verwacht dat beide landen heel positief de gesprekken van vandaag ingaan. "En dat er ook eigenlijk een rail wordt gelegd voor de bewegingen die meer richting diplomatie gaan in plaats van oorlogsretoriek."

'Amerika wel kernwapens tegenhouden'

De gesprekken gaan dus over een nieuw atoomakkoord tussen Iran en de VS, waarin de landen afspraken maken over het nucleaire programma van Iran en wat ze met die technologie doen. "Het heeft alleen maar een politiek besluit nodig om zometeen kernwapens te maken. En dat wil Amerika tegenhouden."

De reden dat de VS toenadering zoekt heeft volgens Golriz te maken met de rivaliteit tussen de VS en China, waar het Midden-Oosten tussen zit. "Het is een veld waarin energie en logistiek een belangrijke rol spelen", legt hij uit. "En wat Iran wil is eigenlijk minder sancties, omdat de Amerikanen heel veel sancties hebben opgelegd de afgelopen paar jaar. En natuurlijk ook dat er geen oorlog komt."

Bekijk ook

De vorige 'Iran-deal'

Dit is niet de eerste keer dat Iran en de VS praten over kernprogramma's. In 2015 waren de landen het al eens geworden over het Iraanse kernprogramma. Iran zou volgens dit plan afzien van het maken van kernwapens. In ruil daarvoor beloofde landen zoals de Verenigde Staten en Europese landen om economische sancties tegen Iran op te heffen.

Toen Donald Trump in 2018 begon aan zijn eerste termijn als Amerikaanse president stapte hij uit het akkoord, ook kondigde hij nieuwe sancties aan op Iran. Sindsdien houdt Iran zich ook steeds minder aan de afspraken uit het akkoord.

'Iran moet gesprek aangaan'

Volgens de Iran-deskundige is dit het juiste moment om te praten over een nieuw akkoord. "Iran is ontzettend verzwakt na 7 oktober door de aanvallen van Israël op bijvoorbeeld Hezbollah, Hamas en de Houthis." Dat zijn allemaal groepen die militair gesteund worden door Iran.

"Er is ook een militaire opbouw in de regio door Amerika die ongekend is in de afgelopen 20 jaar", vertelt Golriz. "Dat samen zorgt ervoor dat Iran het gesprek moet aangaan, omdat het alternatief bombardementen is."

Hamas, Hezbollah, Houthi's: de invloed van Iran uitgelegd

'Regime wordt niet gedragen door bevolking'

Volgens Golriz heeft Iran nu ook te maken met veel interne problemen, wat een belangrijke reden is om in gesprek te gaan. Zo waren er de afgelopen jaren veel demonstraties voor vrouwenrechten. "Het regime wordt niet gedragen door de bevolking. Jonge mensen willen meer vrijheid, een westerse manier van leven. Dit regime kan dat niet geven."

"Economisch gaat het ook heel slecht", gaat hij verder. "Het land is gesanctioneerd op allerlei manieren. Je kan hier bijvoorbeeld geen geld over maken naar Iran als je familieleden hebt." Ook mogen veel bedrijven niet handelen met Iran, hierdoor is het land economisch grotendeels afgesloten van de rest van de wereld.

'Trump wil voor vrede zorgen'

De reden dat de VS het gesprek opnieuw aangaat, heeft volgens Golriz vooral te maken met president Trump zelf. "Hij wil een deal sluiten omdat hij de president wil zijn die voor vrede zorgt", legt hij uit.

President Trump wil volgens de Iran-deskundige het land naar zich toetrekken, om meer invloed te krijgen in het Midden-Oosten. "Waar dus energie en logistiek een belangrijke rol spelen. En dat samen zorgt ervoor dat er voldoende politieke wil is om deze bijeenkomst te laten slagen."

Waarom volgens deze expert Iran en de Verenigde Staten in gesprek willen over atoomakkoord

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Deze cyberexpert waarschuwt dat iedereen slachtoffer kan worden van telefoonfraude: 'Zijn bendes die extreem geraffineerd werken'

Deze cyberexpert waarschuwt dat iedereen slachtoffer kan worden van telefoonfraude: 'Zijn bendes die extreem geraffineerd werken'
Bron: EenVandaag

Het aantal meldingen van frauduleuze belletjes is enorm gestegen. Volgens expert Dave Maasland zijn de daders vaak Nederlandse jongeren die door bendes hiervoor geronseld worden. ”Het lijkt steeds meer op georganiseerde misdaad.”

Steeds meer criminelen proberen via de telefoon geld af te troggelen bij niets vermoedende slachtoffers. Dat blijkt uit recente cijfers van de fraudehelpdesk. In de eerste drie maanden van dit jaar kwamen er 9.793 meldingen binnen bij het anti-fraude instituut. In 2024 lag dit aantal in dezelfde periode nog op 3.031 meldingen.

Grote criminele bendes

Cybercrime-expert Dave Maasland is niet verbaasd over deze toename. "Deze vorm van misdaad begint echt de vorm aan te nemen van georganiseerde misdaad", legt hij uit.

Er zitten volgens hem steeds vaker grote criminele bendes achter deze vorm van oplichting. "Die weten hoeveel geld hiermee te verdienen valt."

Bekijk ook

'We zijn gewend alles online te delen'

Daarnaast maakt nieuwe technologie als AI het stuk makkelijker voor deze criminelen om hun slag te slaan, zegt Maasland. "De opkomst van kunstmatige intelligentie speelt zeker een rol en die versnelt deze opmars alleen maar. Je hebt nu voor het klonen van een Nederlandse stem, nog maar 10 seconden nodig van de oorspronkelijke stem", legt hij uit. "Dus dat wordt steeds beter en makkelijker."

"Maar dat is zeker niet de enige factor", benadrukt de expert. Ons eigen online gedrag speelt oplichters ook vaak behoorlijk in de kaart. "We zijn zo gewend om alles online te delen, omdat we elkaar vertrouwen. Deze gegevens lekken ook vaak uit. Maar dat zorgt er wel voor dat criminelen heel geloofwaardig deze telefoontjes kunnen plegen."

'Kan iedereen overkomen'

"Ze zijn echt zo geraffineerd deze oplichters", gaat Maasland verder. "Ze bellen je dus op en gebruiken in zo'n telefoontje allemaal gegevens van jou. Ze weten je naam, je adres en soms zelfs ook je banksaldo. Dan wordt het zo geloofwaardig allemaal."

Maasland heeft zelf van dichtbij gezien hoe deze criminelen te werk gaan. "Ik heb wel eens telefoontjes van de politie mogen mee luisteren. De manier waarop deze oplichters dat doen, is echt zo extreem gehaaid en geloofwaardig", vertelt hij. "Zo klantvriendelijk ook. Ik me voorstellen dat iedereen hier in mee zou kunnen gaan. Het kan dus echt iedereen overkomen."

Bekijk ook

Geronselde jongeren hebben 'geen idee'

Wat Maasland ook zorgen baart, is de leeftijd van de daders die zich met deze vorm van oplichting bezig houden. "Het zijn vooral veel jongeren ook die geronseld worden door deze bendes, helaas ook in vriendengroepen. Want veel van deze fraudeurs zitten gewoon in Nederland. Daar waarschuwt de politie voor."

"Ze vertellen deze jongeren niet dat ze geld stelen van ene mevrouw Jansen, maar dat ze stelen van de verzekering of van de bank", gaat hij verder. "In de rechtszaal komen ze er soms pas achter dat mevrouw Jansen het slachtoffer is en haar hele pensioenpotje weg is. Ze hebben echt geen idee."

'Let op urgentie'

De expert heeft tot slot nog een gouden tip hoe je kunt voorkomen dat je in de val van deze oplichters loopt. "Let op urgentie, dat komt bij al deze vormen van oplichting voor, of ze nou kunstmatige intelligentie gebruiken of niet."

"Ze roepen altijd hun slachtoffer op om direct iets te doen, meteen iets over te maken", legt hij Maasland uit. "Want anders verlies je je geld of je telefoon. Als je wordt opgedragen direct te handelen, moeten alle alarmbellen afgaan."

Deze cyberexpert waarschuwt dat iedereen slachtoffer kan worden van telefoonfraude: 'Zijn bendes die extreem geraffineerd werken'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant