Deze zomer is er een opvallende opmars van het fenomeen Leefstraat. De komende maand is de Amsterdamse Hugo de Grootkade afgesloten voor verkeer zodat kinderen naar hartenlust buiten kunnen spelen en buren elkaar treffen.

Een leefstraat is een auto- en fietsloze straat met veel groen, kunstgrasmatten, vol zelfgemaakte meubels. Parkeerplekken worden opgegeven om speelplekken voor kinderen te creëren. De openbare ruimte wordt tijdelijk teruggegeven aan de bewoners met als doel om meer contact met de buren te krijgen. 

Het fenomeen is afkomstig van het Gentse Lab van Troje. Inmiddels is het idee overgewaaid naar Amsterdam, Groningen, Haarlem, Utrecht. De gemeente Rotterdam heeft zijn eigen Droomstraten en Open Streets. De gedachte erachter is dat een straat tijdelijk wordt omgetoverd , maar soms bevalt het de bewoners zo goed dat het een permanent karakter krijgt .

Esther Lagendijk, een van de initiatiefnemers van de Hugo de Grootkade: “Veel bewoners hier hebben alleen een bovenwoning en geen tuin, die ga je dan op de leefstraat ontmoeten. Er worden allerlei activiteiten georganiseerd. Mensen gaan soms met elkaar een auto delen. Dat vergroot de sociale cohesie in de buurt.“ Ook de bewoners van het Zorgcentrum worden erbij betrokken. Ze komen uit hun isolement. Er worden rolstoel en rollator-races gehouden.

Verzet vanwege overlast

De gemeente geeft geld en verzorgt wegafsluitingen en checkt  of de buurt voor bestemmingsverkeer goed bereikbaar blijft. Zij stelt als voorwaarde dat bewoners wel zelf draagvlak van alle bewoners uit de buurt moeten verwerven. En dat is geen geringe klus, zoals initiatiefneemster Nicole Stolk heeft ondervonden. Zij probeerde in de Utrechtse Vogelenbuurt het fenomeen leefstraat te introduceren. Maar helaas, het verzet was te groot. Corry de Goede startte een petitie tegen de inrichting van de leefstraten. “De bewoners van omliggende straten vrezen voor negatieve gevolgen zoals meer verkeer, geluidsoverlast en hogere parkeerdruk. Ook bedrijven en huisarts zullen hinder ondervinden”. Het College constateerde daarom begin juli dat het draagvlak voor een leefstraat in deze zomerperiode onvoldoende is en wezen het initiatief daarom af.

Nicole Stolk is het inmiddels helemaal beu. Ze wilde geen tweespalt en onenigheid in de buurt, dan maar liever geen leefstraat. Maar ze is enorm teleurgesteld dat ze er met de tegenstanders niet uitgekomen is en de initiatiefnemers zelfs nu nog vijandig worden bejegend. “Als we op microniveau over zoiets eenvoudigs er al niet uit kunnen komen, wat kan je dan op landelijk niveau van mensen verwachten als het gaat om veel fundamentelere zaken? We noemen onszelf graag tolerant, vreedzaam, integer en op zoek naar verbinding. Wellicht alleen als het geen eigen belang, eigen straat, school of buurt betreft.

Rol gemeente

Professor Derk Loorbach was nauw betrokken bij het experiment uit Gent. Hij bestudeerde het effect van de leefstraat en constateerde: “Buren zijn in sommige gevallen gaan autodelen, sommige straten worden permanent autoluw en de stad Gent overweegt zelfs om het experiment te gaan uitbreiden naar hele buurten". Ook analyseert hij hoe het komt dat het in sommige straten niet lukt om van alle bewoners steun te krijgen. ”De gemeente zou een handje moeten helpen om het geruzie tussen voor en tegenstanders wat soepeler te laten verlopen.“

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.