radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
  1. Homepage
  2. Hoe lossen we verdeeldheid over Israël-Palestina in Nederland op? 'Ook duidelijke rol voor de politiek'

Hoe lossen we verdeeldheid over Israël-Palestina in Nederland op? 'Ook duidelijke rol voor de politiek'

  1. 10-10-2023 17:32
  2. Buitenland
Hoe lossen we verdeeldheid over Israël-Palestina in Nederland op? 'Ook duidelijke rol voor de politiek'
Tweede Kamer bespreekt aanval van Hamas op Israël
Bron: ANP

Het gaat op social media van kwaad tot erger de laatste dagen. Ook Nederland lijkt totaal verdeeld over het conflict in Israël. Iedereen lijkt er een mening over te hebben. Het gesprek over de situatie, is uiterst moeizaam. Is dat op te lossen?

Ruimte voor nuance in de dialoof in Nederland lijkt er sinds de aanval van Hamas niet meer te zijn. "Het is echt een open zenuw", zegt Israël-kenner Peter Malcontent, die ook het gelijknamige boek schreef: Een open zenuw. Nederland, Israël & Palestina.

Van oudsher

"Je ziet het overal, online maar ook in gesprekken tussen mensen", zegt ook luitenant-kolonel bij de Landmacht Mostafa Hilali, die ook betrokken is bij de organisatie Saïd&Lody waar Joden en Moslims met elkaar in gesprek gaan.

"Dat komt omdat er binnen de Nederlandse samenleving al van oudsher, vooral sinds het einde van de jaren 70, langzamerhand een kloof is gaan ontstaan tussen verschillende groepen", zegt Israël-kenner Malcontent.

Bekijk hier het fragment uit de uitzending over de polarisatie die ontstaat door het gewapende conflict tussen Israël en Hamas

Snelheid van de escalatie

Hilali ziet dat het bijna onmogelijk is om het gesprek te voeren zonder een kant te moeten kiezen. "En daarmee verdwijnt gelijk de nuance", zegt hij. Wat er nieuw is aan deze situatie, is de mate van escalatie. En de snelheid waarmee het gebeurt, heeft volgens Hilali ook zijn effect op de discussie.

"Want op zaterdagochtend hoor je dat er misschien twee Israëli dood zijn en een dag daarna hebben we het al over honderden doden en ontvoerde mensen, en zie je dat de bombardementen in Gaza opgestart worden. Die snelheid leidt tot een ongekende verhuftering van de discussie, ook in de rest van de wereld, waar mensen het bijna niet meer bij kunnen houden."

Bekijk ook

Meningen

Hilali denkt ook dat niet iedereen meer openstaat voor de feiten, vooral omdat het conflict al zo lang speelt. "Mensen zijn dan klaar met de uitleg van de ander en met de rechtvaardigingen die er zijn. Dan gaat het alleen maar over: waar sta ik en wie verdedig ik. Dat is de situatie nu."

Israël-kenner Malcontent zegt ook dat we met name in de Nederlandse politiek ook nooit echt gepraat hebben over het Israëlisch-Palestijns conflict. "De mening was: we staan achter Israël. En dat zijn uiteindelijk twee mening geworden: achter Israël, of achter de Palestijnen. En die twee meningen zijn als vuurpijlen op elkaar afgeschoten. Daar wordt nooit iets mee gedaan."

Verwijt naar de politiek

Jaren terug toen Gretta Duisenberg de Palestijnse vlag op hing , was het huis te klein. "Dan heb je dus de ene mening en in dit geval een vrij forse, want toen was dat nog vrij ongewoon, om met de Palestijnse vlag te wapperen, en vervolgens krijg je daar dan een andere mening overheen", illustreert Malcontent. "Maar vervolgens vindt er helemaal geen dialoog plaats."

"En wat daarbij ook opvalt is dat de politiek in dat opzicht wat te verwijten valt, omdat de politiek eigenlijk zelf altijd het slechte voorbeeld geeft", zegt hij. "Want als je de discussie in de Kamer vanaf de jaren gaat volgen, dan zie je eigenlijk dat het vooral het uitwisselen van meningen is."

Bekijk ook

'Niet praten vanuit medelijden'

Hilali spreekt van geluk over het aantal mensen dat nog wel openstaan voor de dialoog. "En ik heb gemerkt, in formele en informele groepen, dat het helpt als je stopt met het praten met elkaar vanuit medelijden. Maar praat vanuit mededogen."

"Want als je vanuit medelijden praat, krijg je een hele sterke emotionele binding en dat heb je bijna altijd met één van de twee groepen en dan ga je letterlijk meelijden. Hun pijn wordt de jouwe. En dan is eigenlijk dit debat is niet meer mogelijk, want 'mij wordt pijn aangedaan'", zegt hij.

Beiden kanten lijden

"Want als je niet in staat bent om te zien dat er leed bestaat binnen de Israëlische kant van het conflict én dat er leed bestaat aan de Palestijnse kant, dan gaat er iets fout", zegt hij.

"Dan krijg je een ontmenselijking. En dat is ook waar de escalatie, de extreme houdingen en de extreme reacties vandaan komen. En dat is dus het gesprek dat we onderling moeten voeren."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom rijksweg N36 in Twente, ondanks beloftes uit politiek Den Haag, een 'dodenweg' is én blijft

  1. 26-03-2025 07:00
  2. Veiligheid en recht
  3. Auteur: Loes Bomers
Waarom rijksweg N36 in Twente, ondanks beloftes uit politiek Den Haag, een 'dodenweg' is én blijft
Op de rijksweg N36 tussen Ommen en Almelo vallen jaarlijks veel verkeersslachtoffers
Bron: Persbureau Meter/EenVandaag

'Dodenweg' wordt hij genoemd, de rijksweg N36 tussen Ommen en Almelo. Jaarlijks vallen er slachtoffers. Ook deze maand kwamen er twee mensen om het leven. Wat maakt de N36 zo gevaarlijk?

Deze week was het opnieuw raak op de N36. Een bestuurder raakte gewond bij een botsing tussen een busje en een vrachtwagen. Twee weken geleden verongelukten bij een frontale botsing tussen een auto en een kleine vrachtwagen twee mannen. Eind februari viel er een zwaargewonde op de weg. In nog geen half jaar tijd vielen er 3 doden en 7 gewonden op de 36 kilometer lange weg.

Gevaarlijke situaties met inhalen

De lijst met (ernstige) ongevallen is nog veel langer. Vrachtwagenchauffeur Gert van het Almelose Bolk Transport snapt wel waarom de N36 een 'dodenweg' genoemd wordt. Hij zit zo'n 3 keer per week op de weg en ziet het vaak misgaan.

De gevaarlijke situaties ontstaan met name wanneer mensen gaan inhalen. "Dat mag niet, maar mensen proberen het toch, vooral als ze achter een vrachtauto zitten."

'Het gaat vaak nét goed'

Een vrachtwagen is lang en gaat niet snel. Een ander probleem op de weg is dat je geen kant op kunt als er plots een tegenligger is. "Je hebt niet veel ruimte om uit te wijken hier."

Zo zat hij een keer achter een personenauto die heel langzaam reed. De persoon die weer achter Gert reed dacht dat hij alleen de vrachtwagen moest inhalen waardoor hij én de vrachtwagen én de auto moest inhalen. Het gaat vaak maar nét goed, zegt hij.

info

Burgemeester Almelo: kunnen zoveel ongelukken niet meer accepteren

In februari dit jaar schreven de gemeenten langs de N36 opnieuw een brandbrief aan minister Barry Madlener (IenW). "Zo gaat dit niet langer", zegt burgemeester Korteland van Almelo. Volgens hem erkent de minister dit, maar heeft hij geen geld. "Maar ik ben overtuigd, waar een wil is, is een weg", zegt Korteland. "Omdat we niet meer kunnen accepteren dat er zoveel ongelukken gebeuren."

Volgens de burgemeester ontstaan de ongelukken niet alleen door gedrag. "Je moet wel op een veilige weg rijden, om je veilig te kunnen gedragen. En als je je veilig gedraagt op een onveilige weg, kan dat nog steeds tot hele gevaarlijke situaties leiden." Korteland wil overal middengeleiders en de weg verbreden. Minister Madlener geeft aan volgende week op de oproep van de gemeenten te reageren. Een besluit over het budget valt over een paar weken.

Een fout kan fataal zijn

Wat ook een probleem is, zijn de te korte op- en afritten op sommige plekken. "Dat maakt invoegen moeilijk." En vooral in de ochtend en avond is het 'gigantisch druk', vertelt chauffeur Gert. Maar ondanks die drukte zijn ze ook bezig met hun telefoon.

Het is overigens niet zo dat mensen gevaarlijker rijden op een N-weg, zegt Fieke van Schaik van de ANWB. "Wat je op de N36 ziet, en ook op andere N-wegen, is dat op stukken waar geen middenberm is, je heel snel op de andere kant van de weg kan komen. En dan is een fout fataal."

Bekijk ook

Relatief veel doden

Op N-wegen vallen relatief gezien de meeste verkeersdoden, zo'n 20 procent van de verkeersdoden valt op een rijksweg. Dat zit hem dus met name in hoe de wegen zijn ingericht, legt Van Schaik van de ANWB uit. Ze zijn vaak tweebaans, met beide rijbanen een andere richting op.

De wegen zijn daarnaast vaak smal en er zijn weinig uitwijkmogelijkheden in de berm. "Als er een korte berm naast zit en je raakt van de weg, dan beland je bijvoorbeeld snel in een sloot." Een ander probleem wat op veel N-wegen speelt, is een korte invoegstrook, er is vaak weinig ruimte om in te voegen.

Alle N-wegen een middengeleider

Niet alleen op de N36 maar op alle N-wegen zouden de rijbanen gescheiden moeten worden. "Dus zo'n geleiderail op de middenberm, is is daar heel belangrijk voor", zegt Van Schaik. De politiek heeft 200 miljoen gereserveerd om alle gevaarlijke N-wegen aan te pakken. "Daarmee kun je maar een heel klein stukje weg aanpakken, terwijl daar eigenlijk veel meer voor nodig is."

Alleen al voor het aanpakken van de hele N36 is 300 miljoen euro nodig, becijferde Rijkswaterstaat. Volgens Van Schaik lijkt verkeersveiligheid geen prioriteit voor dit kabinet. In deze kabinetsperiode is geen extra geld vrijgemaakt voor verkeersveiligheid, die 200 miljoen stamt al uit 2022, legt ze uit. "Er is nu geld nodig."

Bekijk ook

Minister heeft plan voor rijbaanscheiding N36

In een reactie op uitspraken van de gemeente Almelo laat minister van Infrastructuur en Waterstaat, Barry Madlener, weten nog voor de zomer met een plan te komen voor de N36. Madlener zegt dat nu wordt gekeken hoe de weg op korte termijn over de gehele lengte veiliger kan worden gemaakt. "Ik ben nu aan het kijken of we toch over de hele lengte de rijbaanscheiding kunnen aanleggen", zegt hij tegen EenVandaag.

Extra wensen, zoals verbreding of het aanpassen van viaducten, kunnen niet worden ingewilligd. De minister noemt dat 'luxe' waar op dit moment geen geld voor is. "We moeten echt binnen het budget werken, dat is een slechte boodschap aan de gemeente, maar het is niet haalbaar." Madlener zegt voor de zomer met een plan te komen.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minderheid GroenLinks-PvdA-kiezers wil dat Frans Timmermans weer lijsttrekker wordt, ook imagoproblemen Pieter Omtzigt

  1. 26-03-2025 06:00
Minderheid GroenLinks-PvdA-kiezers wil dat Frans Timmermans weer lijsttrekker wordt, ook imagoproblemen Pieter Omtzigt
Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Pieter Omtzigt (NSC) tijdens het wekelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer.
Bron: ANP

Nog niet de helft van de GroenLinks-PvdA-kiezers (44 procent) vindt dat Frans Timmermans weer lijsttrekker moet worden bij de volgende verkiezingen. VVD-kiezers zijn iets positiever. Maar ze zijn er niet van overtuigd dat Dilan Yeşilgöz moet blijven.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder kiezers die bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen op die partijen hebben gestemd.

'Sorry Frans'

Opvallend is dat kiezers van GroenLinks-PvdA en de VVD nu nog best vertrouwen hebben in hun partijleider. 88 procent van de GroenLinks-PvdA-kiezers staat achter Timmermans als huidige leider van de partij. Driekwart (76 procent) van de VVD-kiezers vindt dat Yeşilgöz het op dit moment goed doet.

Maar of ze ook lijsttrekker moeten worden bij de volgende verkiezingen? Daarover is twijfel. Zo vindt nog niet de helft van de kiezers van Timmermans dat hij dan de kar moet trekken. Een GroenLinks-PvdA-kiezer verwoordt het als volgt: "Hoe goed hij ook is ingevoerd, hoeveel ervaring hij ook heeft, hoezeer zijn hart ook op de goede plek zit. Het is tijd voor nieuw elan. Sorry, Frans."

Welke partijleiders mogen van kiezers weer lijsttrekker worden bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen?

VVD-kiezers niet overtuigd van Yeşilgöz

63 procent van de VVD-stemmers vindt dat de partij weer met Yeşilgöz de campagne in moet. De rest vindt van niet (22 procent) of weet het niet (16 procent).

"Ze doet het nu best aardig, maar heeft in korte tijd al te veel fouten gemaakt. Juist in de campagne heeft ze laten zien dat ze rare sprongen kan maken", schrijft een VVD-kiezer.

Vertrouwen van eigen kiezers in de leider van ‘hun’ partij
info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 24 en 25 maart 2025. Er deden in totaal 25.233 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Imagoproblemen Omtzigt

Pieter Omtzigt staat er bij zijn kiezers nog een stuk slechter op. Niet alleen denken de meeste NSC-kiezers, die veelal zijn afgehaakt, dat hij geen lijsttrekker moet zijn bij de volgende verkiezingen. Ook is hij de enige partijleider met minder dan de helft vertrouwen van zijn eigen kiezers.

Veel NSC-kiezers vinden dat hij goede eigenschappen heeft, maar dat die hem niet geschikt maken als politicus. Een kiezer zegt daarover: "Qua kennis en integriteit is hij de juiste persoon. Maar juist die kenmerken zorgen ervoor dat hij in de Haagse slangenkuil opbrandt. En dat is een heel trieste constatering."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant