Hoe beroemdheid hetzelfde effect kan hebben als lsd of cocaïne

Beroemd zijn is vergelijkbaar met het nemen van de psychedelische drug lsd. Dat zei zanger Robbie Williams. Experts leggen uit dat de psychologische effecten inderdaad te vergelijken zijn. "Je hebt het gevoel dat je heel belangrijk bent."

Robbie Williams deed zijn uitspraak in de Britse krant 'The Guardian'. Hij verwijst naar zijn tijd in de band 'Take That'. De zanger brak op zijn vijftiende door en is al decennia wereldberoemd.

Drie fases van beroemd zijn

En wereldberoemd zijn, dat doet iets met mensen, weet ook ontwikkelingspsycholoog Steven Pont. Volgens hem gaat dat in drie fases. "De eerste is de fase waarin je denkt dat je leven een stuk leuker zal worden en dat beroemd zijn alles zal oplossen", vertelt hij.

"Dan ga je naar de tweede fase als je beroemd bent. Daar zie je toch ook de zwarte kant ervan. Daarna komt de derde fase, waarin sommige beroemdheden voornamelijk de negatieve kant ervaren. En daarom zien we bijvoorbeeld ook dat sommige beroemdheden zelfmoord pleegden, omdat ze er heel wat anders van verwacht hadden."

Mensen hebben een ander beeld

Psycholoog en schrijver Thijs Launspach beaamt dat mensen vaak niet zo heel goed weten hoe om te gaan met bekendheid. "Terwijl het van tevoren misschien heel aantrekkelijk lijkt omdat je geliefd wordt door een grote groep mensen, maar in de praktijk is het niet zo prettig", legt hij uit.

"Wat mensen die heel beroemd zijn ook wel vaak zeggen, is dat het echt wel lastig is om over straat te kunnen zonder dat je wordt aangesproken door mensen. En mensen plakken ook een soort beeld op jou van wie jij dan zou zijn. Dat is best wel bevreemdend en onprettig."

Bekijk ook

• 

  Dit is waarom we willen weten wat bekende mensen vinden van zaken als de oorlog tussen Israël en Hamas

  • 02-11-2023

Cocaïne

Maar is dat dan hetzelfde als lsd, zoals Robbie Williams beschrijft? "Ik zou het niet zo omschrijven", zegt Launspach. "Ik zou eerder eerder denken aan een drug zoals cocaïne."

Daarbij wordt je ego namelijk flink opgeblazen, vervolgt de psycholoog. "Je hebt het gevoel dat je heel belangrijk bent en dat je geweldig bent. Dat associeer ik eerder met roem."

'Muziek zien en kleuren ruiken'

"De effecten van lsd zijn vrij divers", zegt Pieter Oomen van het Trimbos-Instituut. "Het belangrijkste is dat mensen een flinke verandering kunnen ondergaan in de manier waarop ze de werkelijkheid zien."

"Kleuren kunnen veranderen van intensiteit, stilstaande zaken lijken te bewegen en soms kunnen mensen bijvoorbeeld muziek zien of kleuren ruiken", vertelt Oomen. Daarnaast kunnen gevoelens en gedachtes veranderen. Daardoor kunnen mensen ook in de war raken en ideeën krijgen die niet overeenkomen met de werkelijkheid, gaat hij verder. "Alsof ze achtervolgd worden bijvoorbeeld. Dat kan weer heel beangstigend zijn, waardoor mensen misschien in paniek raken."

Bekijk ook

• 

  Mag roddelpers zomaar alles schrijven? Wederhoor niet verplicht maar wel netjes, zegt media-jurist over aangifte door Gordon

  • 26-07-2023

Surrealistische ervaring

"Beroemdheid infecteert echt je leven", concludeert Pont. "Mensen laten je niet met rust en dringen je leven binnen, online en op straat. Dat wordt zwaar onderschat. En dat is ook anders dan vroeger. Mensen zijn meer online en willen zo'n moment op sociale media delen."

Robbie Williams vergeleek het met lsd omdat het leven voor zijn gevoel surrealistisch was en hij moest leren omgaan met nieuwe gevoelens. Dat is in de kern ook het effect van lsd: je neemt de wereld heel anders waar en je gedachten en gevoelens veranderen.