Door klimaatverandering wordt bergsport gevaarlijker en vooral onervaren klimmers lopen risico: 'Mont Blanc is geen rondje Veluwe'

Afgelopen zomer werden op de Mont Blanc diverse klimroutes afgesloten. Door klimaatverandering breken gletsjers af en zware steenslag zorgt voor levensgevaarlijke situaties. "Ik ben bang dat er meer rare en onverwachtse ongelukken gaan gebeuren."

Door de warmte worden gletsjers minder stabiel en kunnen ze onverwachts afbreken, zoals begin juli gebeurde in de Italiaanse Dolomieten. Door een lawine van ijs, sneeuw en rotsblokken kwamen elf mensen om het leven in het Marmoladagebergte.

Warme toppen

Boris Textor maakt zich grote zorgen. De berggids beklom vorige zomer 82 bergtoppen boven de 4.000 meter en was geshockeerd door wat hij tegenkwam. "Deze zomer zijn sommige gletsjers wel 2 meter afgenomen in de volle lengte. Dat is wel echt absurd."

Ook de Mer de Glace, een gletsjer op de Mont Blanc, is zich snel aan het terugtrekken. "Dat is heel triest om te zien", zegt Textor. "Door de hitte smelt de gletsjer steeds sneller, en door de gigantische regenbuien komen er stenen los. Op bijna 5.000 meter hoogte werd deze zomer een temperatuur van 11 graden gemeten. Routes moesten worden aangepast omdat er spleten in het ijs waren ontstaan."

Bron: EenVandaag

Extra risico voor 'consumptieklimmers'

Het is volgens de berggids inmiddels zo gevaarlijk op de Mont Blanc dat hij vindt dat er nu eigenlijk te veel mensen de berg op gaan. "De risico's voor klimmers worden steeds groter. Die kun je minimaliseren door ervaring."

Maar in coronatijd is er een nieuwe groep 'consumptieklimmers' bijgekomen, met heel weinig ervaring, vertelt Textor. "Dat in combinatie met klimaatverandering op de berg: ik ben bang dat er meer rare en onverwachtse ongelukken gaan gebeuren."

Fundament verdwijnt

Ook directeur Robin Baks van de Koninklijke Nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging (NKBV) maakt zich zorgen. "Doordat gletsjers verdwijnen, verandert het fundament van de bergen", vertelt hij.

Zelf trekt hij ook graag de bergen in. "2 jaar geleden beklom ik de zuidgraat van de Lagginhorn en op een bepaald stuk op de route moesten we abseilen. Nu is die rotstoren volledig ingestort en wordt het afgeraden deze route te doen."

Berg als attractiepark

Onder bergsporters ziet Baks grote verschillen in kennis en ervaring. "Vooral op de Mont Blanc (de hoogste top van de Alpen, red.) en de Mount Everest (de hoogste berg ter wereld, red.) komen veel onervaren klimmers af", zegt hij. "Zij zien de berg als een attractie in een attractiepark. Daar maken wij ons zorgen over. De Mont Blanc is niet de moeilijkste berg, maar het is ook zeker geen rondje Veluwe."

Net als de Mount Everest is de Mont Blanc een 'bucketlistberg' geworden, volgens Baks. "Mensen komen een lang weekend, en dan moet het ook gebeuren. Dan moet er geklommen worden, of er nu zware steenslag is of niet. Deze onervaren bergsporters overschatten hun vaardigheden en onderschatten de gevaren. Er komen soms rotsblokken naar beneden ter grootte van een koelkast. Dat overleef je niet."

Bron: EenVandaag

Borgsom voor bergsporters

Dat burgemeester Jean-Marc Peillexvan het Franse bergdorpje Saint-Gervais-les-Bains nu een borgsom van 15.000 euro vraagt aan iedereen die de Mont Blanc op wil, begrijpt Baks daarom wel.

"Een bergredding is in Frankrijk nog steeds gratis. Maar als je continu bezig bent met mensen uitvliegen, wordt het erg duur. Deze burgemeester wil niet langer zelf voor de kosten van een redding of begrafenis opdraaien. Er gaan mensen met hele jacuzzi's de berg op. Natuurlijk word je daar als dorpsbewoners boos over. Ik zet alleen wel vraagtekens bij de uitvoerbaarheid. Daarom zie ik het vooral als een noodkreet."

Geen hek om de berg

Een verplicht brevet dan, voordat je de berg op mag? Ook dat vindt Baks geen goed idee. "Dat doen we ook niet met het strand. Er verdrinken jaarlijks tachtig mensen, maar we kunnen geen hekje plaatsen om het strand. Dat is niet te doen, het is praktisch niet uitvoerbaar." Bewustwording, daar gaat het volgens Baks om.

"Leer de bergen kennen, voordat je ze intrekt. Verdiep je in klimaatverandering en in klimtechnieken. En ga niet alleen maar met een gids. Meestal zijn alpinisten heel erg goed voorbereid, het zijn vooral 'hikers' die in de problemen komen." Jaarlijks verongelukken tussen de tien tot vijftien Nederlanders in de bergen.

Bergsport wordt anders

Eind deze eeuw is 90 procent van de gletsers in de Alpen verdwenen, is de voorspelling. Maar Baks weet zeker dat de bergsport blijft. Al zullen volgens hem de activiteiten wel veranderen.

"Daar waar gletsjers verdwijnen verschijnt puin. Een bergsport als rotsklimmen zal populairder worden. Als er een sport is waarbij je je als sporter moet aanpassen aan de omgeving dan is dat wel de bergsport. Dat is ook het aardige, je moet je aanpassen aan de bergen, de berg past zich niet aan aan jou."