Nu Vitesse op het randje van de afgrond staat, rolt het geld via allerlei acties van supporters binnen. "Een mooi gebaar", zegt onderzoeker Job Gulikers. Toch vindt hij dat de KNVB streng moet zijn. "Als je dit laat gaan, welk signaal geef je dan af?"

De teller staat inmiddels al op 1,5 miljoen euro om het noodlijdende Vitesse te redden van een faillissement.

Hoop op grote investeerders

Werkelijk vanuit alle kanten zijn er door supporters acties op touw gezet om de club in leven te houden, vertelt voorzitter van de supportersvereniging Susanne Wichhart. "Het is echt hartverwarmend om te zien, uit het hele land wordt gedoneerd, zelf vanuit het buitenland. Ik begreep zelfs dat supporters van NEC - onze aartsrivaal - geld hebben gegeven. Dat laat zien dat deze club absoluut niet mag verdwijnen. En hoe deze club leeft."

Toch vreest Wichhart dat Vitesse niet alleen met acties en geld van supporters overeind kan blijven. "Ik hoop dat er ook grote investeerders opstaan. Wat de supporters nu allemaal voor elkaar krijgen en op touw zetten, is echt geweldig, maar daar redden we het niet mee. Daarvoor is het bedrag te groot dat we nodig hebben."

Bestuurder roekelozer

Onderzoeker aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) Job Gulikers vindt het mooi dat er zoveel acties worden opgezet door supporters, maar zegt dat er ook een gevaar in schuilt. "Steeds op een moment, zoals nu ook bij Vitesse, als er een club dreigt om te vallen, dan komen er allerlei krachten los", zegt hij.

"En komt iedereen in actie om dit soort voetbalclubs te redden. Het probleem is dat bestuurders van deze clubs dit weten en zich om die reden roekelozer gaan gedragen"

Bron: EenVandaag

'Club wordt toch wel gered'

Want uiteindelijk ligt het financiële risico als de club onderuit gaat niet bij de bestuurders zelf, legt de onderzoeker uit. "Het is niet hun geld, dus op het moment dat het goed gaat met de club zijn ze de gevierde man."

"Maar als het financieel niet goed gaat, dan staat er altijd wel een zakenman klaar om de boel te redden. Ze komen er dus mee weg. Het aantal clubs dat daadwerkelijk failliet is gegaan, is ook maar op één hand te tellen. Er is een soort garantie dat de club toch wel gered wordt als het echt nodig is."

Gokken

Dit zorgt er voor dat veel te veel betaald voetbalclubs boven hun stand leven. Gulikers deed samen met een collega namens de hogeschool onderzoek naar de financiële situatie van clubs in de eredivisie. De resultaten waren tamelijk ontluisterend. Clubs geven structureel veel te veel geld uit. "Eigenlijk is het alleen bij 4 van de 18 clubs uit de eredivisie zo dat ze minder uitgeven, dan er dat er binnenkomt", zegt Gulikers.

"Bij al die andere clubs is dat dus niet zo en nemen bestuurders de gok dat ze die negatieve balans goed kunnen maken met de verkoop van spelers. Dat is dus gewoon gokken. Maar als bijvoorbeeld een speler die je wilt verkopen zijn kruisbanden scheurt, dan loop je dat geld mis. Het is dus heel risicovol."

'Licentiesysteem stelt niet zoveel voor'

Daarom pleit de onderzoeker ervoor dat de KNVB veel harder gaat optreden tegen clubs, zodat ze hun huishoudboekje op orde hebben. Nu zijn de regels 'veel te vrijblijvend' volgens Gulikers. "Het licentiesysteem stelt in Nederland niet zoveel voor. Er kunnen punten in mindering worden gebracht, maar er zijn geen financiële sancties ingebouwd in het systeem."

"Je mag als club bijvoorbeeld er 20 jaar over doen om een negatief eigen vermogen om te buigen. In België staat daar 5 jaar voor. We zijn in Nederland voortdurend bezig een patiënt te genezen die al doodziek is."

Toekomst betaald voetbal op het spel

Door harder en sneller te straffen als KNVB, kun je daar verandering in brengen, vervolgt Gulikers. "Je zorgt er dan voor dat clubs en hun bestuurders minder risico gaan nemen en beschermt ze op die manier ook tegen henzelf. Want door deze manier van financieel mismanagement staat wel hele toekomst van betaald voetbal op het spel."

Daarom zit er ook volgens hem ook maar één ding op: nu hard optreden tegen Vitesse. "Als je nu niet optreedt, wat voor signaal geef je dan af naar andere clubs? Zo van: het komt wel weer goed. Terwijl de problemen bij Vitesse echt enorm zijn. De KNVB moet voor alle clubs gelijke regels stellen en daar moet ook een beetje afschrikwekkende werking vanuit gaan. Zo doorgaan, dat gaat niet zo langer."

'Mag nooit verdwijnen'

Vanzelfsprekend is niet iedereen het daar mee eens. Susanne, al 30 jaar lang trouw supporter van Vitesse, snapt dat er regels zijn, maar hoopt dat de KNVB toch een beetje coulant kan zijn. "Natuurlijk moet iedere club zich aan de regels houden, maar als je ziet hoeveel emotie er nu los komt."

"Ik hoop dat die mensen die erover gaan, Vitesse niet als een papieren dossier zien. Vitesse hoort gewoon bij Arnhem. En mag nooit verdwijnen. Ik lig er echt wel wakker van. Ik kan me niet voorstellen dat dat gaat gebeuren."

President Donald Trump zette deze maand een Salvadoriaan de VS uit. Dat mocht niet, bleek achteraf. Het Hooggerechtshof eist nu dat de president deze uitzetting terugdraait. Maar Trump weigert. Dit zorgt voor woede in het land, ook bij zijn kiezers.

Trump negeert vaker de uitspraken van rechters, maar nooit eerder een van het Hooggerechtshof. Toch lijkt het alsof zijn houding tegenover het hoogste rechtsorgaan in de Verenigde Staten geen gevolgen zal hebben. En hierdoor rijst de vraag: is de wet nog wel wat waard in de VS? We vroegen het aan Amerika-verslaggever Tom van 't Einde.

1. Wat is er precies gebeurd in de Verenigde Staten?

"Het gaat dus om Kilmar Abrego Garcia die legaal in Amerika verbleef. Hij woonde met zijn vrouw en kinderen in de staat Maryland en is eigenlijk zomaar opgepakt en op het vliegtuig gezet, zonder een proces", legt Van 't Einde uit.

Abrego Garcia werd op bevel van president Donald Trump naar een terreurgevangenis in El Salvador gevlogen. Maar achteraf blijkt dat dit wettelijk niet mag. "En daarvan heeft Trump al gezegd: dat was een fout, hadden we nooit moeten doen", weet Van 't Einde. "En dat is heel bijzonder, dat Trump zelf toegeeft dat hij fout zit. Het is uniek."

2. Wat wordt er gedaan om deze fout recht te zetten?

"Het Hooggerechtshof heeft gezegd dat dit niet klopt", antwoordt de Amerika-verslaggever. Het is dan ook de bedoeling dat Abrego Garcia terugkeert naar de Verenigde Staten. Maar dat is tot nu toe nog niet gebeurd. "Trump weigert dit te doen. Hij zegt dat hij officieel niet bij machte is om deze man terug te halen uit El Salvador." Alleen daar blijkt niets van te kloppen.

"Trump en de Amerikaanse regering betalen voor de gevangenen die ze in deze gevangenis in El Salvador stoppen. Daar gaat zo'n 6 miljoen aan Amerikaans geld naartoe. Ook heeft hij een heel goede band met de president van El Salvador, Nayib Bukele. Die was gister zelfs nog in het Witte Huis. Dus als Trump zegt dat die meneer per direct moet worden teruggevlogen, dan is dat zo geregeld. Maar hij wil dat niet en negeert hier dus ook de uitspraak van het Hooggerechtshof mee. En dat is wel echt uniek."

3. Waarom kiest Trump ervoor om deze uitspraak te negeren?

Volgens Van 't Einde heeft dit vooral te maken met dat Trump meer macht wil hebben dan hij daadwerkelijk heeft. "Hij wil kijken hoe ver zijn macht echt reikt. Als president wil hij veel meer macht hebben dan hij eigenlijk heeft vanuit zijn ambt, dus probeert hij dit op zoveel mogelijk vlakken uit te breiden en te kijken óf er wordt ingegrepen."

"En als hij hier vrijspel krijgt dan geeft hem dat ook weer ruimte op andere gebieden", denkt de verslaggever. "Dus het is eigenlijk gewoon een spel dat hij speelt."

4. Zijn andere Republikeinen het eens met Trumps?

"Hij wil dat iedereen loyaal is aan hem, dat niemand iets tegen hem durft in te gaan", zegt Van 't Einde. En dat geldt ook voor zijn partijgenoten. Wie hem tegenspreekt raakt vaak zijn of haar baan in de politiek kwijt. Mochten ze het niet eens zijn met de president, zullen ze dat dus niet makkelijk uiten.

"Vroeger waren er mensen die zich durfden uit te spreken tegen Trump zijn plannen, maar die zijn nu allemaal weg. Zij zijn allemaal bang voor hem. Zijn minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio bijvoorbeeld, die was vroeger heel kritisch maar die is nu bang om een onvertogen woord over Trump uit te spreken." Wat Trump doet is volgens de Amerika-verslaggever dan ook 'pure intimidatie'.

5. Wat betekent dit voor de democratie in de VS?

Als er niemand ingrijpt, kan dit volgens de verslaggever grote gevolgen hebben voor burgers van de Verenigde Staten. "Hij kan dan alle wetten in de wind gaan slaan. En als hij er zin in heeft kan hij ook Amerikaanse staatsburgers het land uitzetten of deporteren naar een andere gevangenis, zonder enig proces."

De Amerikaanse president heeft eerder al laten weten hier best voor open te staan, weet Van 't Einde. "Het kan dus elke Amerikaan die een politieke tegenstander van Trump is overkomen. Het is nu nog niet zover, maar dat is wel wat er op het spel staat."

6. Is er hier al iets van te merken in de maatschappij?

Volgens Van 't Einde wel. Hij noemt als voorbeeld Donald Trumps eis aan de prestigieuze Amerikaanse universiteit Harvard. "Daar wil hij bepalen wat voor lessen ze geven, ze mogen geen diversiteitsbeleid meer hebben en pro-Palestijnse demonstraties moeten worden verboden."

Harvard weigert dit tot nu toe te doen. Als tegenreactie heeft de regering maandag 2,2 miljard dollar aan overheidsgeld voor de universiteit bevroren. Dit komt neer op zo'n 1,9 miljard euro. "De democratie is dus zeker in gevaar."

7. Is er iemand die Trump kan tegenhouden?

Dat kan nog weleens moeilijk worden, denkt Van 't Einde. Ook noemt hij het gedrag van Trump tegenover het Hooggerechtshof gek: "Het bestaat nota bene voor een heel groot deel uit conservatieve rechters. En drie van de zes heeft hij zelf benoemd. Dus een meerderheid staat helemaal aan Trump zijn kant." Maar zelfs daar wil de president dus niet naar luisteren. "De 'checks and balances', zoals dat zo mooi heet, die in een democratie zijn verweven die werken straks misschien dus niet meer."

8. Wat betekent dit voor het bondgenootschap tussen Europa en Amerika?

"Die vriendschap zijn we natuurlijk sowieso aan het verliezen", antwoordt Van 't Einde. "Amerika heeft zich altijd opgesteld als voorbeeld van hoe je een democratie kan inrichten. Ze hebben zichzelf ook jarenlang verkocht aan de rest van de wereld, maar die tijd is wel voorbij."

Maar bondgenoten zijn we nog wel en dat zullen we voorlopig nog blijven, voorspelt hij. "Europa is ook heel opportunistisch. Als we geld kunnen verdienen, dan zijn we ook bondgenoten met dictators en autocraten. Dus stel dat het echt die kant opgaat met de Verenigde Staten, dan kunnen we dat nog prima blijven."

De opvang van Oekraïners in Nederland loopt spaak. Er is acuut meer geld nodig. De twaalf Commissarissen van de Koning en een delegatie van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten houden daarom donderdagochtend spoedberaad met asielminister Faber (PVV).

Gemeenten kunnen de voortdurende en oplopende vraag naar opvanglocaties voor Oekraïners niet bijbenen. Daardoor worden Oekraïense gezinnen die net in Nederland aankomen vaak van het kastje naar de muur gestuurd, van de ene gemeente naar de andere. In het uiterste geval kan het Rode Kruis een hotelovernachting aanbieden aan gezinnen, ouderen of zieke mensen.

121.000 Oekraïners in Nederland

Inmiddels hebben ruim 121.000 Oekraïners zich geregistreerd bij Nederlandse gemeenten. Dat is het hoogste aantal sinds de invasie van Rusland in Oekraïne in februari 2022. Het 'record' wordt van maand tot maand verbroken, mede omdat er bijna geen uitstroom is.

De afspraak donderdag tussen alle Commissarissen van de Koning en de minister is heel kort tevoren gepland. Om de volle agenda's te omzeilen, gaat het om een online overleg. Al om half negen 's ochtends begint de bespreking.

Geen helder plan

"Hier in Utrecht zitten we helemaal vol. We hebben het laatste bed deze week moeten vergeven", zegt Rachel Streefland. Zij is wethouder in Utrecht en verantwoordelijk voor de portefeuilles Asiel en Integratie.

"Er is nergens meer plek. Het grote vraagstuk is nu dat we of bestaande locaties moeten verlengen of nieuwe locaties moeten vinden. En er komt geen enkele helderheid hoe we dat moeten doen. We zijn bang dat het gaat leiden tot mensen op straat."

'Wegkijken kan echt niet meer'

Streefland is ook bestuurslid van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en zit donderdag bij het spoedoverleg met de asielminister. De provincies en de gemeenten willen dat minister Faber op korte termijn helderheid geeft over de financiering van nieuwe locaties of die verlengd moeten worden.

"Wegkijken kan echt niet meer. We moeten voorkomen dat mensen op straat komen, terwijl het echt vaak om vrouwen en kinderen gaat. We hebben ons te verhouden tot de Europese wetgeving dat mensen moeten worden opgevangen als mensen in oorlog zijn."

Tientallen vluchtelingen per week

Regiomanager Midden-Nederland van het Rode Kruis Cora Gerritsen, ziet wat het betekent dat gemeenten geen ruimte meer hebben. "We ontvangen enkele tientallen mensen uit Oekraïne elke week. Sinds de Jaarbeurs is gesloten in augustus vorig jaar en omdat ze niet bij gemeenten terecht kunnen, komen ze als laatste kans bij het Rode Kruis, ook hier in Utrecht."

"En dan lopen ze hier binnen met koffers, met een kind op de arm, oud, jong, of ziek. Op die manier komen ze hier aan en dan hopen ze nog ergens een plekje te vinden."

Laatste hoop

"We luisteren naar hun verhaal, waar ze vandaan komen, wat ze hebben meegemaakt onderweg, we laten ze even bijkomen", gaat Gerritsen verder. "En we kijken dan of we een plekje voor ze kunnen vinden. Inmiddels zijn ze dan al bij een gemeente geweest, bij verschillende gemeenten soms, en daar is het niet gelukt."

"En daar horen ze: er is geen plek meer in Nederland. En dan bellen we met de Veiligheidsregio's of locaties in het land, die wij goed kennen, of er wellicht tóch nog plek is. We willen met z'n allen graag dat er via gemeentes plekken gevonden worden. Maar het lukt gewoon niet meer. En dan is het Rode Kruis voor deze mensen de laatste strohalm."

'Er is nog steeds geweld'

Waarom er nu, 3 jaar na het uitbreken van de oorlog, nog steeds mensen uit Oekraïne naar Nederland komen? "Er is nog steeds geweld", antwoordt de regiomanager.

"We hebben afgelopen weekend gezien wat er in Soemy gebeurd is. En dat is op verschillende plekken in Oekraïne nog steeds aan de gang. Mensen beslissen nog steeds om hun land te verlaten en komen dus ook naar Nederland."