Nu Vitesse op het randje van de afgrond staat, rolt het geld via allerlei acties van supporters binnen. "Een mooi gebaar", zegt onderzoeker Job Gulikers. Toch vindt hij dat de KNVB streng moet zijn. "Als je dit laat gaan, welk signaal geef je dan af?"
De teller staat inmiddels al op 1,5 miljoen euro om het noodlijdende Vitesse te redden van een faillissement.
Hoop op grote investeerders
Werkelijk vanuit alle kanten zijn er door supporters acties op touw gezet om de club in leven te houden, vertelt voorzitter van de supportersvereniging Susanne Wichhart. "Het is echt hartverwarmend om te zien, uit het hele land wordt gedoneerd, zelf vanuit het buitenland. Ik begreep zelfs dat supporters van NEC - onze aartsrivaal - geld hebben gegeven. Dat laat zien dat deze club absoluut niet mag verdwijnen. En hoe deze club leeft."
Toch vreest Wichhart dat Vitesse niet alleen met acties en geld van supporters overeind kan blijven. "Ik hoop dat er ook grote investeerders opstaan. Wat de supporters nu allemaal voor elkaar krijgen en op touw zetten, is echt geweldig, maar daar redden we het niet mee. Daarvoor is het bedrag te groot dat we nodig hebben."
Bestuurder roekelozer
Onderzoeker aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) Job Gulikers vindt het mooi dat er zoveel acties worden opgezet door supporters, maar zegt dat er ook een gevaar in schuilt. "Steeds op een moment, zoals nu ook bij Vitesse, als er een club dreigt om te vallen, dan komen er allerlei krachten los", zegt hij.
"En komt iedereen in actie om dit soort voetbalclubs te redden. Het probleem is dat bestuurders van deze clubs dit weten en zich om die reden roekelozer gaan gedragen"
'Club wordt toch wel gered'
Want uiteindelijk ligt het financiële risico als de club onderuit gaat niet bij de bestuurders zelf, legt de onderzoeker uit. "Het is niet hun geld, dus op het moment dat het goed gaat met de club zijn ze de gevierde man."
"Maar als het financieel niet goed gaat, dan staat er altijd wel een zakenman klaar om de boel te redden. Ze komen er dus mee weg. Het aantal clubs dat daadwerkelijk failliet is gegaan, is ook maar op één hand te tellen. Er is een soort garantie dat de club toch wel gered wordt als het echt nodig is."
Gokken
Dit zorgt er voor dat veel te veel betaald voetbalclubs boven hun stand leven. Gulikers deed samen met een collega namens de hogeschool onderzoek naar de financiële situatie van clubs in de eredivisie. De resultaten waren tamelijk ontluisterend. Clubs geven structureel veel te veel geld uit. "Eigenlijk is het alleen bij 4 van de 18 clubs uit de eredivisie zo dat ze minder uitgeven, dan er dat er binnenkomt", zegt Gulikers.
"Bij al die andere clubs is dat dus niet zo en nemen bestuurders de gok dat ze die negatieve balans goed kunnen maken met de verkoop van spelers. Dat is dus gewoon gokken. Maar als bijvoorbeeld een speler die je wilt verkopen zijn kruisbanden scheurt, dan loop je dat geld mis. Het is dus heel risicovol."
'Licentiesysteem stelt niet zoveel voor'
Daarom pleit de onderzoeker ervoor dat de KNVB veel harder gaat optreden tegen clubs, zodat ze hun huishoudboekje op orde hebben. Nu zijn de regels 'veel te vrijblijvend' volgens Gulikers. "Het licentiesysteem stelt in Nederland niet zoveel voor. Er kunnen punten in mindering worden gebracht, maar er zijn geen financiële sancties ingebouwd in het systeem."
"Je mag als club bijvoorbeeld er 20 jaar over doen om een negatief eigen vermogen om te buigen. In België staat daar 5 jaar voor. We zijn in Nederland voortdurend bezig een patiënt te genezen die al doodziek is."
Toekomst betaald voetbal op het spel
Door harder en sneller te straffen als KNVB, kun je daar verandering in brengen, vervolgt Gulikers. "Je zorgt er dan voor dat clubs en hun bestuurders minder risico gaan nemen en beschermt ze op die manier ook tegen henzelf. Want door deze manier van financieel mismanagement staat wel hele toekomst van betaald voetbal op het spel."
Daarom zit er ook volgens hem ook maar één ding op: nu hard optreden tegen Vitesse. "Als je nu niet optreedt, wat voor signaal geef je dan af naar andere clubs? Zo van: het komt wel weer goed. Terwijl de problemen bij Vitesse echt enorm zijn. De KNVB moet voor alle clubs gelijke regels stellen en daar moet ook een beetje afschrikwekkende werking vanuit gaan. Zo doorgaan, dat gaat niet zo langer."
'Mag nooit verdwijnen'
Vanzelfsprekend is niet iedereen het daar mee eens. Susanne, al 30 jaar lang trouw supporter van Vitesse, snapt dat er regels zijn, maar hoopt dat de KNVB toch een beetje coulant kan zijn. "Natuurlijk moet iedere club zich aan de regels houden, maar als je ziet hoeveel emotie er nu los komt."
"Ik hoop dat die mensen die erover gaan, Vitesse niet als een papieren dossier zien. Vitesse hoort gewoon bij Arnhem. En mag nooit verdwijnen. Ik lig er echt wel wakker van. Ik kan me niet voorstellen dat dat gaat gebeuren."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.