Defensie heeft forse steken laten vallen bij het interne onderzoek naar de misstanden op de kazerne Schaarsbergen. Dat concludeert de Commissie Sociaal Veilige Werkomgeving Defensie in haar tussenrapportage Dossier Schaarsbergen, in handen van EenVandaag.
Kijk en lees ook
De Commissie stelt dat onder andere de samenstelling van de interne commissie die het Huishoudelijk Onderzoek deed niet onafhankelijk was omdat er iemand inzat die de verdachten zou kennen. Ook ontbreken belangrijke stukken in het dossier die door de melders waren aangeleverd en werd onderzoek gestart zonder ondertekend besluit. De datum waarop ondertekend is, werd later zelfs aangepast. De interne commissie vroeg vervolgens niet door op duidelijke aanwijzingen van structureel pestgedrag.
Filmpje incident ‘vinger in de kont’, geen nader onderzoek
De interne commissie heeft geen nader onderzoek gedaan naar het ‘vinger in de kont’-incident ondanks het feit dat er een filmpje van is dat letterlijk overeenkomt met de verklaringen van de melders. Meldingen van structureel gebruik van harddrugs waarbij ook concrete namen werden genoemd, werden niet nader onderzocht. Dit staat haaks op het zero tolerance beleid van Defensie omtrent drugsgebruik. Wel zijn er een aantal maatregelen genomen tegen de betrokkenen bij de misstanden, zoals een tijdelijke schorsing en een negatief ambtsbericht waardoor een militair een tijdlang niet kan klimmen in rang.
Misstanden Schaarsbergen
Drie militairen trokken in 2013 aan de bel over onder andere het dreigen met ‘een vinger in de kont’, het daadwerkelijk krijgen van een vinger in de kont, het met het blote achterste op het gezicht van een nieuweling gaan zitten en het structureel gepest en gekleineerd worden. De zaak kwam naar buiten na een publicatie in de Volkskrant op 2 november 2017. Naar aanleiding werd de Commissie Sociaal Veilige Werkomgeving Defensie opgericht.
Kijk en lees ook
Tientallen meldingen Meldpunt Sociaal Veilige Werkomgeving Defensie
Eind december 2017 werd het meldpunt geopend waar militairen terecht konden met meldingen van misstanden bij Defensie. Hier zijn de afgelopen drie maanden 55 meldingen binnengekomen. De top drie van de meldingen bestaat uit pesten, benadeling na het doen van een melding, (seksuele) intimidatie en (seksueel) geweld. De meeste meldingen komen van de Landmacht, gevolgd door Defensie Algemeen waaronder ondersteunende diensten, en daarna de Luchtmacht.
Grote terughoudendheid te melden, angst als ‘verrader’ gezien te worden
De Commissie concludeert dat er grote terughoudendheid bij militairen is om te melden. Men wil niet als ‘verrader’ gezien worden en melders hebben vrijwel zonder uitzondering, nadeel ondervonden na het doen van een melding. Na het doen van een melding krijg je ‘een kruisje achter je naam’, ben je ‘aangeschoten wild’, is er ‘gedoe met je geweest’ en krijg je een ‘onstabiel carrièreverloop’. Het melden leidt bij velen tot psychische en fysieke klachten, angst en spanningen en langdurig thuis zitten. De regels en gedragscodes bij Defensie blijken in de praktijk soms niet nageleefd te worden. De Commissie Sociaal Veilige Werkomgeving Defensie komt in juli 2018 met haar eindrapportage.
De melders van de misstanden op de kazerne Schaarsbergen reageren op het onderzoek:
"Dit onderzoek bevestigt hetgeen wij al die tijd geroepen hebben. De interne hoorzitting die gebruikelijk is bij Defensie klopt van geen kant. Belangenverstrengeling, het doelbewust achterhouden van informatie, negeren van meldingen van drugsgebruik op de werkvloer, mishandeling, bedreiging. Moedwillig hebben deze mensen dit de kop ingedrukt. Ik hoop dat Defensie in de toekomst melders bevoordeelt en degene die zich schuldig hebben gemaakt aan drugsgebruik, mishandeling van collega’s, aanranding, diefstal of machtsmisbruik op staande voet ontslaat. Zo weet eenieder dat, in ieder geval hetgeen ons land veiligheid moet bieden ook veilig is. En de militairen veilig hen werk kunnen doen."
Tussenrapportage Schaarsbergen
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.