Boerin Marieke vindt stikstofrapport Remkes hoopvol, maar ze blijft sceptisch: 'Onveiligheidsgevoel nog niet weg'

"Hij slaat de spijker op zijn kop", zegt boerin Marieke over het stikstofrapport van Johan Remkes. De stikstofbemiddelaar heeft het volgens Marieke bij het rechte eind wanneer hij het zwalkende overheidsbeleid noemt. "Daar kun je niet op ondernemen."

"Er is een totaal gevoel van onveiligheid gecreëerd de afgelopen 3 jaar", zegt de boerin, die met haar man een gemengd boerenbedrijf runt. Dat gevoel heeft Remkes nog niet kunnen wegnemen. "Maar ik vind het wel heel goed dat hij naar de boeren geluisterd heeft en echt reflecteert."

Sceptisch

"Remkes wil dat er integraal gekeken wordt, niet alleen naar boeren en stikstof", zegt Marieke van Beers. Dat geeft haar hoop dat ook partijen als supermarkten en industrieën verantwoordelijk worden voor de stikstofproblematiek.

De boerin is benieuwd hoe dat gaat uitwerken. "Het zijn mooie woorden, maar we zijn toch sceptisch geworden." Daarmee doelt de boerin op voormalig Landbouwminister Carola Schouten die de boeren in 2019 op het Malieveld beloofde nooit te gaan uitkopen.

Uitkoop boeren

Dat Remkes de mogelijkheid openlaat dat boeren alsnog kunnen worden opgekocht, vindt Marieke zorgelijk. "Dat geeft een groot gevoel van onveiligheid. Ook op boeren die niet direct dat risico lopen. Je weet nooit of de plannen ineens anders worden."

"Ik hoop dat er nog meer perspectief komt. Ik wil zelf graag omschakelen met ons boerenbedrijf. Onze afzet moet dan wel beschermd worden, want hoe het nu is, kom je financieel aan de grond als je dat doet."

Wil graag verduurzamen

Zenuwachtig was ze woensdagmiddag, voorafgaand aan de presentatie van Remkes. De bemiddelaar presenteerde zijn ideeën om uit de vastgelopen stikstofcrisis te komen.

Zelf ondervindt Marieke ook de gevolgen van die crisis. Ze wil graag verduurzamen, maar ziet dat de banken en regels weerstand bieden, omdat verduurzaming niet genoeg geld oplevert. "Het is nu te onzeker om naar scharrelvarkens of biologisch te gaan, dat redden we niet."

Spijt

Marieke en haar man hebben spijt van de stal die ze in de afgelopen jaren nieuw hebben laten bouwen. "We willen graag omschakelen van gangbaar werken, naar meer scharrel of biologisch. Dat kan wel alleen maar als je als boer een bepaalde opbrengst krijgt."

Ze ziet ze de situatie somber in. "We hadden die investering van die nieuwe stal nooit moeten doen."

Stap duurzaamheid 'gevaarlijk'

"We willen graag veranderen, maar de stap naar duurzaamheid is gevaarlijk. We hebben onze nek uitgestoken met die nieuwe stal, maar het kan ons de kop kosten. Mijn man werkt meer dan 80 uur in de week. Ik zie niet hoe we dit overleven, zoals we het nu doen."

Marieke hoopt dan ook op een overheid die gaat regelen dat je als boer wel kan rondkomen zodra die op kleinere schaal gaat boeren. De kosten van het produceren van voedsel zullen dan natuurlijk wat stijgen, dus ze moeten er meer voor krijgen, vindt ze. Maar dat is nu niet het geval.

Hoop op verbetering

Op de gemengde boerderij van Marieke en haar man lopen een paar koeien, ze hebben akkerbouw en de hoofdtak is varkens. Uitkoop is voor hen niet een directe dreiging. "We zitten een kleine 10 kilometer van de natuur vandaan, maar we voelen wel de angst van de andere boeren."

Je weet nooit of je ineens wel in aanmerking komt voor uitkoop, zegt ze. "Het is op dit moment een bende in de politiek, je kan niet van de overheid op aan. Ik hoop heel erg dat dat hersteld gaat worden."

'Eerst zien, dan geloven'

Ze hoopt dat er met deze presentatie van Remkes genoeg water bij de wijn is gedaan. "We zijn als agrarische sector gehoord, dat is al wat waard."

Voor de rest blijven zij en haar man even sceptisch als daarvoor. "Eerst zien, dan geloven."