5 vragen en antwoorden over nieuwe klimaatplannen om Nederland in 2050 klimaatneutraal te maken

Ze zijn er: de extra maatregelen, zodat we klimaatdoelstellingen wél gaan halen. In 2050 moet Nederland klimaatneutraal zijn. Politiek commentator Remko Theulings van EenVandaag legt uit waarom het zo lang duurde en wat de plannen zijn.

1. Wekenlang is er over de maatregelen onderhandeld. Waarover was het kabinet het vooral oneens?

"Er is inderdaad tot gisteravond laat nog onderhandeld door de top van het kabinet. De VVD heeft de discussie vorige week nog verder op scherp gezet, door het te hebben over 'burgertje pesten'. Daarmee bedoelde ze dat in het klimaatbeleid 'pijn' voor de burger een doel op zich lijkt."

"De VVD had het over 'burgertje pesten' nadat was gelekt dat de benzineprijs als gevolg van de klimaatplannen omhoog zouden gaan. De VVD zit ook in een moeilijke positie: zij willen de automobilist sparen, maar ook het bedrijfsleven. Dat kan natuurlijk niet. En tegelijkertijd was er D66 en minister Rob Jetten veel aangelegen om hier uit te komen. En dat samen maakte het dus wel een heel moeizaam proces."

Minister Jetten zegt vandaag over de plannen: "Het zal af en toe knellen en mensen onzeker maken. Daarom zal ik af en toe persconferenties houden. We vragen om een bijdrage van iedereen, maar niemand staat er alleen voor."

2. Minister Jetten (Klimaat en Energie) wilde dit pakket graag hebben, is het een overwinning voor hem en D66?

"Ja, van Jetten en van zijn partij D66. Het klimaatbeleid is zo'n beetje dé reden dat D66 in deze coalitie is gaan zitten. En voor Jetten zelf geldt dat hij al jaren met klimaat bezig is. Voordat hij minister werd, als lid van de Tweede Kamer."

"Toen vanuit de VVD kritiek kwam dat D66 liep te drammen op klimaatgebied, liet hij meteen t-shirts drukken met heel groot 'klimaatdrammer' erop. Dat werd dus een soort geuzennaam. En vanaf vorig jaar mocht hij zelf aan de bak als minister en werd in het regeerakkoord een zeer ambitieuze afspraak gemaakt, namelijk: het richten op 60 procent CO2-reductie, in plaats van de in Europa afgesproken 55 procent. Dus er was hem veel aan gelegen om die afspraak om te zetten in concrete maatregelen, die door de hele coalitie worden gedeeld."

3. Jetten moest onderhandelen, welke punten heeft hij er niet doorgekregen?

"Het is inderdaad geen compleet succesverhaal voor de minister. Want er zijn in dat onderhandelingsproces ook punten afgevallen. Er komt bijvoorbeeld geen vleestaks, geen prijsverhoging van vliegtickets over grote afstanden en ook de snelle elektrificatie van leaseauto's in 2025 is van de baan."

4. Heeft de oppositie al gereageerd op de nieuwe plannen?

"Ja, je ziet op Twitter verschillende reacties voorbijkomen. Bijvoorbeeld JA21-Kamerlid Eppink vindt dat de 'belastingbetaler de klos' is. En aan de linker kant vindt GroenLinks-Kamerlid Kröger het jammer dat het plan van de baan is om alle leaseauto's al in 2025 elektrisch te laten rijden. 'Lekker gewerkt, autolobby', schrijft ze.

5. En hoe gaat het nu verder met deze extra klimaatmaatregelen, wordt daar snel over gedebatteerd in de Tweede Kamer?

"Jetten is blij dat hij dit nu kan presenteren, maar hij is er nog niet. Als de coalitie instemt, keurt de Tweede Kamer zijn plannen goed. Maar daarna wordt het in de Eerste Kamer spannend. Zoals bekend ligt daar een mogelijke meerderheid op links en op rechts."

"De linkse oppositie is kritisch, maar als ze moeten kiezen tussen deze maatregelen en helemaal niks, dan denk ik dat ze eieren voor hun geld kiezen. Want stel dat het kabinet valt en er komt wellicht een rechts kabinet, dan staan ze misschien helemaal met lege handen."