radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
Is Willem Holleeder de opdrachtgever van zes beruchte Amsterdamse onderwereldmoorden?

De waarheid van Willem Holleeder

De waarheid van Willem Holleeder

Ruim drie jaar zit hij nu vast voor het opdracht geven van criminele afrekeningen (2002-2006) in de onderwereld. En nu zijn strafproces echt is begonnen, krijgt de bekendste crimineel van Nederland voor het eerst de kans om in de openbaarheid aan de rechtbank zijn kant van het verhaal te vertellen.

"Ja, ik heb m’n zus Sonja bedreigd, dat had ik niet moeten doen. Maar ik ben geen psychopaat. Ik heb Sonja nooit met ‘n vinger aangeraakt. Tot op de dag van vandaag hou ik nog van haar."

Dit is Holleeder’s waarheid over de belastende verklaringen van z’n zussen Astrid en Sonja als het gaat om wat er is gebeurd met het verdwenen Heineken-losgeld en de moord op z’n bloedgabber Cor van Hout. Aan de hand van enkele citaten van ‘De Neus’:

“Volgens Astrid en Sonja zou ik m’n familie hebben geterroriseerd. Mijn neef Richie zou ik ‘n pistool op het hoofd hebben gezet. Maar ik ben geen beest. Het omgekeerde is waar. Het is een gotspe, wat vooral Astrid allemaal vertelt. Samen met mijn advocaten heb ik alle tapgesprekken van mij en m’n familie uit oude strafdossiers op een rij gezet. U zult zien: wat Astrid zegt klopt niet. Ik heb juist alles voor mijn familie gedaan en Sonja ook voor mij.”

Het is duidelijk: Willem Holleeder en zijn advocaten hebben hun pijlen aan het begin van dit strafproces vooral gericht op de getuigen Astrid en Sonja Holleeder. ‘De Neus’ zegt dat z’n zussen liegen, omdat ze een financieel belang hebben: de criminele erfenis veiligstellen van mede-Heinekenontvoerder Cor van Hout. Sonja Holleeder is de levenspartner van Cor van Hout, tot hij in 2003 wordt geliquideerd voor een Chinees restaurant in Amstelveen. 

De zussen zijn nu de belangrijkste troeven van justitie, maar jarenlang worden ze door de recherche juist gezien als verdachte. In het politieonderzoek Goudsnip, naar het witwassen van het nooit teruggevonden losgeld dat in 1983 werd betaald na de ontvoering van Freddy Heineken en z’n chauffeur Ab Doderer.

Kort gezegd zeggen de zussen in hun verklaringen dat Willem Holleeder zijn bloedgabber Cor van Hout heeft laten vermoorden, omdat hij de bezittingen van Cor af wilde pakken. Maar Holleeder zelf zegt deze week dat het juist z’n eigen zussen waren die op de erfenis van Cor van Hout aasden:

“Cor lag in Amstelveen nog op de grond toen Astrid al een collega-advocaat naar de lijfwacht van Cor stuurde om te vragen waar zijn geld was. Als dat gebeurt, dan ben je er al langer mee bezig. (…) Astrid is zichzelf aan het verrijken. Zij gaat het geld ook niet aan Sonja geven. Astrid is degene die alles bedenkt.”

Aan de rechtbank legt Willem Holleeder deze week gedetailleerd uit wat er precies is gebeurd met het verdwenen Heineken-losgeld. Zijn zussen deden dat eerder al bij de rechter-commissaris. Het gaat allemaal om de acht miljoen gulden aan Heineken-miljoenen die nooit zijn teruggevonden. Holleeder biecht deze week op dat het losgeld niet is verbrand, maar dat hij het samen met Cor van Hout heeft geïnvesteerd in cocaïnetransporten vanuit Zuid-Amerika:

"Het losgeld was genummerd. Daar kun je niks mee. Begrijpt u wat ik bedoel? Als je dat twee, drie keer uitgeeft word je gepakt. Die investeringen in drugshandel vanuit Zuid-Amerika zijn gedaan via een tussenpersoon in Nederland. De winst kwam daarna bij dezelfde tussenpersoon terecht. Die heeft 't aan Robbie Grifhorst gegeven, een goede vriend van Cor van Hout.”

Rob Grifhorst (bijnaam: "De Bouwvakker") wordt ook wel gezien als de vijfde Heinekenontvoerder, die nooit werd veroordeeld. Volgens Willem Holleeder heeft Grifhorst (‘een gouwe ei, net als Endstra, zo kom je ze niet vaak tegen’) een sleutelrol gespeeld bij het witwassen van het Heineken-losgeld via de aankoop van gokhallen op de Amsterdamse Wallen, prostitutiepanden in Alkmaar en diverse seksclubs in binnen –en buitenland.

"Kijk, op papier hebben wij (als ontvoerders-red) nooit wat samen gehad. Zo hebben wij nooit gewerkt. We verdeelden de winst die uit de bedrijven kwam die Robbie Grifhorst met het losgeld had opgezet. Nadat Cor en ik ruzie kregen, heb ik op een gegeven moment 11,5 miljoen gulden gehad. 8 miljoen daarvan heb ik bij Willem Endstra geïnvesteerd. De rest heb ik cash bewaard."

Na de ruzie en de daaropvolgende verdeling met Holleeder behoudt Cor van Hout de hoerenkasten aan de Achterdam in Alkmaar. Een goudmijn, omdat het prostitutiepanden zijn die jaarlijks miljoenen opleveren. De zussen beschuldigen Holleeder er nu van dat hij Cor van Hout heeft laten vermoorden om de Achterdam in bezit te krijgen. Maar dat is onzin, zegt Holleeder:

“Ze kennen wel allemaal verhalen in elkaar zetten, maar als ik Cor had doodgeschoten om de Achterdam, dan had ik Sonja niet hoeven adviseren om het te laten zoals het was. Want dat zou ik hebben gedaan.”

-Rechter:  “Maar wat ik niet begrijp: wat maakte het u nu uit wat er met de Achterdam gebeurde? Na de verdeling was dat toch van Cor?"

“Het ging mij om de leugens die Sonja en Astrid hierover vertelden, ook aan de familie van Cor van Hout. Ik bemoeide me verder niet met de Achterdam. En ik kreeg ook niets uit de erfenis van Cor.”

Het zijn woorden van Willem Holleeder die de komende weken ongetwijfeld met klem worden tegengesproken door de zussen. Op maandag 19 februari staat het eerste getuigenverhoor van Sonja Holleeder gepland. In maart moet Astrid in de zwaar beveiligde bunker verschijnen.

Het onderzoek Goudsnip naar de verdwenen Heineken-miljoenen en dus ook de criminele erfenis van Cor van Hout, is inmiddels afgerond. Justitie heeft met meerdere personen een schikking getroffen. Een van hen is Sonja Holleeder, die ruim een miljoen euro boete heeft betaald en zo verdere vervolging heeft afgekocht.

Het proces is de komende maanden te volgen op de speciale Holleeder-site van EenVandaag.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hoe besmettelijk is tuberculose? En andere vragen over tbc beantwoord

Hoe besmettelijk is tuberculose? En andere vragen over tbc beantwoord
Een dokter in Lima (Peru) bekijkt een röntgenfoto van iemand met tuberculose
Bron: AFP

Tuberculose was ooit een dodelijke ziekte in Nederland. Het is tegenwoordig beter behandelbaar en komt hier minder vaak voor. Laatst was er een uitbraak bij een maaltijdleverancier, met tachtig besmette medewerkers. We vroegen wat jullie wilden weten.

Hoogleraar Immunodiagnostiek van mycobacteriële infectieziekten van het Leids Universitair Medisch Centrum Annemieke Geluk geeft antwoord op jullie vragen.

1. Wat is tuberculose en hoe raak je besmet?

"Tuberculose (tbc) wordt veroorzaakt door een speciale mycobacterie", begint Geluk. "Het is een bacterie die wordt overgedragen via de luchtwegen van iemand die de besmettelijke vorm (longtuberculose, red.) van de ziekte heeft. Door te hoesten kan de bacterie worden overgedragen." Maar niet iedereen die besmet raakt, wordt ook ziek. "Het grootste deel van de mensen doodt de bacterie met hun immuunsysteem en ontwikkelt geen tuberculose."

Volgens het RIVM krijgt slecht 1 op de 10 mensen die besmet zijn uiteindelijk tuberculose. Dit kan na een paar maanden gebeuren, maar soms pas jaren later. De kans om ziek te worden is het grootst in de eerste 2 jaar na besmetting. Wanneer iemand de bacterie bij zich draagt zonder ziek te worden, heet dat een tuberculose-infectie. In dat geval is die persoon niet besmettelijk voor anderen.

Daarom is het volgens Geluk belangrijk om het onderscheid te maken tussen latente en actieve tuberculose. "Bij latente tuberculose draagt iemand de bacterie bij zich, maar is niet ziek en heeft geen symptomen. Het immuunsysteem houdt de bacterie onder controle. Bij actieve tuberculose is iemand wél ziek en heeft de bacterie zich vermenigvuldigd in het lichaam. Deze mensen kunnen ook besmettelijk zijn."

Annemieke Geluk
Bron: Eigen beeld
Annemieke Geluk

2. Hoe kan het dat tachtig medewerkers van een bedrijf ineens besmet zijn geraakt? Kan dat door één besmettelijke bron?

"Ja, dat kan", zegt Geluk. De hoogleraar is niet voldoende op de hoogte van dit specifieke geval om te zeggen wie 'patiënt één' is, maar tuberculose wordt via de luchtwegen overgedragen. Mensen die nauw contact hebben met een besmettelijk persoon lopen risico om besmet te raken. "Dat kunnen huisgenoten zijn, maar ook collega's met wie je intensief samenwerkt in dezelfde ruimte. Dat verklaart waarom het zich binnen een bedrijf heeft kunnen verspreiden."

"Daarnaast speelt het mee dat je na besmetting niet gelijk ziek hoeft te worden. We leven tegenwoordig in een samenleving waarin veel mensen reizen." Zo kan iemand besmet raken en jarenlang zonder klachten rondlopen. Maar door veranderende omstandigheden, zoals een verzwakt immuunsysteem, kan die persoon alsnog actieve tuberculose ontwikkelen en besmettelijk worden. "Patiënt één van deze uitbraak hoeft dus niet in Nederland geïnfecteerd te zijn."

info

Wat zijn de klachten/symptomen bij tuberculose?

  • lange tijd hoesten (bij tuberculose in de longen) en slijm bij het hoesten*
  • 's nachts erg zweten
  • afvallen
  • geen zin in eten
  • moe
  • koorts
  • moeilijker ademhalen

*Iemand die langere tijd tuberculose heeft, kan bloed ophoesten

Bron: RIVM

3. Bij welke groepen komt tuberculose vaker voor?

"Tbc komt vaker voor bij mensen met een verzwakt immuunsysteem", zegt Geluk. "Bij het grootste deel van de mensen schakelt het lichaam de bacterie zelf uit, zonder ziek te worden. Maar als je afweersysteem minder goed werkt, kan de kans op tuberculose groter zijn." Dit geldt bijvoorbeeld voor mensen met een HIV-infectie, waarbij bepaalde immuuncellen ontbreken in het lichaam. Net als mensen die medicijnen gebruiken die het immuunsysteem onderdrukken, zoals bij een orgaantransplantatie.

"Mensen met een chronische aandoening hebben, zoals diabetes, en wonen in een gebied waar tuberculose veel voorkomt lijken een iets verhoogd risico te hebben om de ziekte te ontwikkelen. Hoe dat precies werkt, wordt nog onderzocht", voegt Geluk toe.

Tuberculose is een met armoede geassocieerde ziekte "De ziekte komt vooral voor in landen zoals India, Indonesië, gebieden in Zuid-Amerika en Afrika", zegt Geluk. Zo kunnen mensen die jarenlang ondervoed zijn een verzwakte afweer hebben en een grotere kans lopen om ziek te worden.

4. Wordt er in Nederland nog steeds getest op tuberculose, zoals vroeger op scholen?

"Nee, dat gebeurt niet meer", antwoordt Geluk. "Vroeger werd er veel meer getest omdat tuberculose toen vaker voorkwam." Op de website van het Tuberculosefonds staat dat er toen grootschalige röntgenscreenings werden ingevoerd bij onder andere studenten, leerkrachten en zorgpersoneel om de ziekte vroegtijdig op te sporen.

Na de Tweede Wereldoorlog werd antibiotica beschikbaar waarmee de infectie behandeld kon worden, en dankzij betere gezondheidszorg is tuberculose steeds zeldzamer geworden in Nederland. "Daarom wordt er niet meer standaard getest, behalve bij specifieke uitbraken, zoals nu in bij de maaltijdleverancier", zegt Geluk.

Bekijk ook

5. Is tuberculose te genezen?

"Ja, tuberculose is te genezen", zegt Geluk. "Met antibiotica kan de actieve vorm van tuberculose behandeld worden." Maar ze benadrukt dat dit wel tijd kost. De behandeling duurt een aantal maanden en het is heel belangrijk dat mensen de antibiotica consequent blijven innemen.

"Helaas zien we ook resistente bacteriestammen", legt Geluk uit. "Sommige bacteriën zijn ongevoelig voor één antibioticum, maar er zijn ook multiresistente vormen die tegen meerdere antibiotica bestand zijn." Dit maakt de behandeling lastiger en voor de patiënt zwaarder.

info

EenVandaag Vraagt

In dit artikel zijn antwoorden verwerkt op vragen die zijn ingestuurd via EenVandaag Vraagt. Met EenVandaag Vraagt heb je invloed op wat we maken. Wil je meedoen? Download dan de Peiling-app van EenVandaag, ga dan naar 'Instellingen' en zet je notificaties voor EenVandaag Vraagt aan. Je vindt de vragen en antwoorden terug bij 'Doe mee'. De Peiling-app van EenVandaag is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.

6. Wordt er in Nederland nog standaard gevaccineerd tegen tuberculose?

"In landen waar tuberculose veel voorkomt, zoals India, Indonesië en delen van Afrika, krijgen pasgeboren baby's de BCG-vaccinatie (het vaccin tegen tuberculose, red.). Vroeger werd men in Nederland ook gevaccineerd tegen tuberculose. Maar nu is dat niet meer standaard."

Het BCG-vaccin biedt vooral bescherming aan jonge kinderen tegen ernstige vormen van tuberculose. Maar als je ouder wordt, neemt de effectiviteit van het vaccin af. Daarom wordt wereldwijd gezocht naar betere alternatieven. "Er lopen al jarenlang onderzoeken naar nieuwe vaccins tegen tuberculose, maar tot nu toe is er geen alternatief dat beter werkt dan BCG. Het vaccin is meer dan 100 jaar oud en biedt onvoldoende bescherming aan volwassenen."

Toch wordt het BCG-vaccin in Nederland nog wel aangeboden aan specifieke groepen. Volgens de GGD krijgen baby's en kinderen jonger dan 12 jaar een gratis vaccinatie als een van hun ouders uit een land komt waar veel tuberculose voorkomt. Ook mensen die voor langere tijd in een risicovol land werken, bijvoorbeeld in de gezondheidszorg, kunnen zich laten vaccineren.

De bescherming van het BCG-vaccin houdt ongeveer 10 tot 15 jaar aan en neemt daarna geleidelijk af, volgens het RIVM.

Bekijk ook

7. Hoe wordt tuberculose vastgesteld?

Om te testen of iemand tuberculose heeft, wordt vaak eerst een zogenaamde Mantoux-test gedaan. "Dit is een diagnostische test in de huid die aangeeft of je besmet bent met de bacterie", zegt Geluk. "Een positieve Mantoux-test betekent niet dat iemand de ziekte tuberculose heeft, maar dat die persoon ooit besmet is geweest met de bacterie. Het immuunsysteem kan de bacterie onder controle houden of opruimen waardoor diegene nooit ziek wordt."

Sterker nog, de Mantoux-test is niet altijd even betrouwbaar. "Mensen die ooit een BCG-vaccinatie hebben gehad, kunnen ook positief testen", zegt Geluk. "Dat noemen we een vals-positieve reactie." Daarom wordt er vaak een aanvullende bloedtest gedaan, die wel specifiek is voor infectie met de tuberculose bacterie.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken
Kinderen tijdens een zwemles
Bron: ANP

Nu de overheid 2,3 miljard gaat bezuinigen op het gemeentefonds, wordt ook steeds meer duidelijk dat inwoners dit het meest gaan voelen in hun portemonnee. Bij een vijfde van de gemeentes gaat de onroerendezaakbelasting met meer dan tien procent omhoog

Gemeenten hopen zo een gat te dichten in de begroting om de bezuinigingen van aankomend en volgend jaar alvast op te vangen. Dit blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis.

Compenseren

"Sommige gemeenten geven aan die verhoging te willen compenseren met bijvoorbeeld een iets lagere riool- of afvalstoffenheffing", zegt woordvoerder van Vereniging Eigen Huis Hans André de la Porte. "Maar die ozb is niet na één jaar weg en gaat er op lange termijn dus echt wel inhakken, ondanks die compensatie."

De woonlasten zullen dus voor veel mensen oplopen. Daarbij bestaat er ook een misvatting over wat woningeigenaren financieel aan zouden kunnen zegt De la Porte. "Huiseigenaar zijn zegt helemaal niets over je bankrekening. Als je bijvoorbeeld een klein pensioen hebt, dan is een aanslag van meer dan duizend euro heel veel. Zeker als je bedenkt dat in sommige gemeenten er wel 200 euro bij komt dit jaar."

info

Wat is ozb?

De onroerendezaakbelasting (ozb) is een belasting die huiseigenaren en bedrijven aan de gemeente betalen. Hoe duurder je huis of pand, hoe hoger de ozb. Gemeenten gebruiken dit geld voor bijvoorbeeld wegen, straatverlichting en afval. Of de woonlasten in jouw gemeenten stijgen, kun je hier bekijken.

Bekijk ook

Geen bibliotheek

Een andere optie om de cijfers voor gemeenten niet in het rood te laten lopen, is het schrappen van publieke voorzieningen. Dat zijn bijvoorbeeld bibliotheken, de buurtbus, sportfaciliteiten, of ontmoetingsplekken voor jongeren.

Miriam de Boer heeft een aantal jaar geleden zo'n ontmoetingsplek in Wormerveer opgezet. Iedere dag kunnen jongeren daar in de middag terecht om te poolen, spelletjes te spelen, met elkaar muziek te luisteren of om met één van de vrijwilligers te praten over problemen thuis of op school.

Onduidelijke toekomst

Maar de toekomst van deze plek is nu onduidelijk.

"Dit jaar en al helemaal volgend jaar gaat financieel heel spannend worden. Ondanks dat mensen bij de gemeente Zaanstad hebben gezegd dat wat wij doen heel belangrijk is én niet heel duur."

Bekijk ook

Brandbrief VVD

Het maken van dit soort keuzes is moeilijk geeft ook wethouder in Zaanstad Stephanie Onclin aan. Zij verstuurde samen met 46 andere VVD-wethouders afgelopen weekend een brandbrief aan de landelijke VVD.

De wethouders uiten hierin hun zorgen over de dreigende bezuinigingen voor gemeenten in 2026, ook wel het 'ravijnjaar' genoemd. Ze stellen dat het door deze bezuinigingen niet langer lukt 'om te staan voor onze inwoners en ondernemers', waardoor het werken hen onmogelijk wordt gemaakt.

Keuzes maken

"Twee derde van onze taken worden bepaald door wettelijke regelingen. Eigenlijk krijgen we daar al te weinig geld voor. Maar dat betekent dat er maar een klein stukje overblijft waar wij echt zelf keuzes kunnen maken", zegt wethouder Onclin.

Ze gaat verder: "En dat is juist het stukje wat inwoners écht belangrijk vinden: de openbare ruimte, veiligheid, sport."

Bekijk ook

Hulp voor jongeren of toch het zwembad?

Maar ook het zwembad valt onder de publieke voorzieningen waarop bezuinigd kan worden. De gemeente Zaanstad heeft nu drie zwembaden. "Maar", zegt de wethouder, "als we teruggaan naar twee, dan kan de wachtlijst voor de zwemles van je kind alleen maar verder toenemen."

Of de ontmoetingsplek voor jongeren van Miriam de Boer open kan blijven is een voorbeeld van hoe moeilijk de keuzes zijn die gemeenten moeten maken.

Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant