'Tata Steel zal de overgang naar groene waterstof niet overleven', zegt hoogleraar Jan Rotmans

Hoogleraar duurzaamheid Jan Rotmans denkt dat het staalfabriek Tata Steel niet zal lukken om binnen 8 jaar over te schakelen op (groene) waterstof. "Dit is niet realistisch. Er zijn vijf tot zes extra windparken nodig. Die plannen zijn er nog niet eens."

Door over te gaan op groene waterstof kan Tata Steel groen staal maken en zo z'n enorme broeikasuitstoot verminderen. Het bedrijf is op dit moment de grootste CO2-vervuiler van Nederland.

'Nobel streven'

Om groen staal te maken wil Tata Steel de zogeheten DRI-methode gebruiken. Dit houdt in dat de cokes (steenkool met een speciale warmtebehandeling) die nu worden gebruikt, worden vervangen door groene waterstof. Daardoor komt er geen CO2 maar H2O (water) uit de schoorsteen.

Dat is een nobel streven, zegt hoogleraar Rotmans, maar er zijn enorme uitdagingen om dit voor elkaar te krijgen. Zo zijn de kosten voor het veranderingsproces heel hoog. Dat kan het bedrijf volgens de hoogleraar nooit zelf betalen. "Er zullen miljarden subsidie bij moeten. Bovendien is voor groene waterstof ook heel veel groene elektriciteit nodig en die is er simpelweg nog niet in ons land."

Importeren of een pijpleiding

Nederland zal die groene waterstof moeten importeren per schip. Of er moet een enorme pijpleiding worden aangelegd. Beide mogelijkheden kosten veel geld en tijd.

In een land als Zweden ligt dit makkelijker daar zijn ze tientallen jaren geleden begonnen met het winnen van groene elektriciteit. Er staan grote windmolenparken op zee en in rivieren wordt elektriciteit uit waterkracht gewonnen. Volgens Mikael Nordlander van elektriciteitsbedrijf Vattenfall wordt het voor Nederland een uitdaging om alle huishoudens, de transportsector en dan ook nog de industrie te vergroenen. We moesten er eigenlijk gisteren mee beginnen, denkt hij.

Zweedse voorsprong

In Zweden wordt staal gemaakt met groene waterstof. In 2016 zijn Staalfabriek SSAB, mijnbouwbedrijf LKAB en energiebedrijf Vattenfall het HYBRIT-project begonnen.

Inmiddels rolt in deze proeffabriek het eerste groene staal van de band. Tata Steel heeft onlangs ook aangekondigd met de transitie te beginnen. Maar dat is hoogstwaarschijnlijk te laat, volgens Rotmans.

Overgang te laat

De hoogleraar is ervan overtuigd dat groene waterstof bedrijven in ons land gaat helpen om CO2-neutraal en fossielvrij te werken. Maar deze overgang komt voor Tata Steel te laat, verwacht hij.

"Op zich is het een relatief moderne fabriek die goed staal maakt, maar ze moeten aan zoveel eisen voldoen."