Zijn ziekenhuiscijfers nog leidend voor coronabeleid? 'Lijkt erop alsof overheid wil uitzingen tot vaccins meer effect krijgen'

De besmettingen stijgen, maar dat is nog niet direct te zien in het aantal ziekenhuisopnames, waar eerst op gekoerst werd. Welke factoren zijn dan nu bepalend voor het coronabeleid van ons demissionaire kabinet?

Volgens demissionair minister De Jonge zorgt het vaccinatiebeleid voor een verandering: "Het aantal besmettingen en het aantal ziekenhuisopnames en de vaccinatiegraad verhoudt zich op een nieuwe manier tot elkaar, en hoe zich dat exact tot elkaar verhoudt zullen we echt met elkaar moeten leren," zei hij vandaag tijdens een persmoment over de coronapandemie.

'Lastige afweging'

"In ieder geval zien we gelukkig dat er niet een vergelijkbaar aantal ziekenhuisopnames voortkomt uit die hoge besmettingsaantallen", zegt De Jonge. Betekent dat dan dat die ziekenhuiscijfers niet meer leidend zijn voor het coronabeleid van ons demissionaire kabinet?

Viroloog en OMT-lid Marion Koopmans ziet het tegengaan van overbelasting van de zorg nog steeds als cruciaal in de aanpak van het coronavirus. "Maar we hebben op dit moment te maken met een hele lastige afweging. Je ziet geen directe koppeling meer tussen de snel stijgende cijfers en de opnames. De opnames stijgen wel, ook bij ouderen, dus we vinden dat je echt nog heel voorzichtig moet zijn."

Flink omlaag

Daarbij is het belangrijk dat we de basismaatregelen zoals afstand houden en handen wassen niet vergeten, zegt Koopmans. "Richting de zomer was becijferd dat je met behoud van maatregelen, een zomer kunt hebben waarin je behoorlijk wat kunt doen zonder dat je grotere aantallen gevallen ging krijgen."

"Maar met de te snelle opstart 2 weken geleden zijn we een stuk teruggezet en moeten de cijfers eerst flink omlaag om op de zelfde uitgangspositie terug te komen."

Is het nu beheersbaar?

Daarbij blijft lastig dat er ook nu nog weinig kennis over het virus en de verschillende varianten is. "Tegen de tijd dat je genoeg weet, ben je te laat. Je moet werken met inschattingen."

"De inschatting is dat de vaccins beschermen tegen ernstige ziekten door de deltavariant, maar minder tegen de infectie en verspreiding. Daardoor wordt dit virus minder geremd dan waar rekening mee was gehouden. En krijg je een snellere golf dan je had gewild deze zomer. De vraag is: is dat met de maatregelen zoals ze er zijn naar een beheersbaar niveau te krijgen? Dat is wat we nu moeten gaan afwachten."

'Uitzingen'

Wetenschapsjournalist Jop de Vrieze volgde het beleid de afgelopen tijd en krijgt eerder het idee dat de bewindslieden deze golf gewoon willen 'uitzingen'.

"Je ziet nu een soort plateau in het aantal besmettingen, de vraag is of het op redelijk korte termijn echt omlaag gaat. Het lijkt er meer op dat ze nu proberen uit te zingen tot aan het moment dat de vaccins meer effect krijgen. Er was eigenlijk gehoopt dat we daar nu al waren."

Maatregelen loslaten

Zowel Koopmans als De Vrieze houden hun hart vast bij Freedom Day, dat vandaag in Engeland wordt gevierd. Daarbij worden in één klap zowat alle maatregelen losgelaten.

Koopmans: "Ze maken daar eigenlijk de keuze om het los te laten, nadat gedaan is wat er te doen was. In Nederland hebben we met het OMT geadviseerd om te wachten en die discussie pas te voeren als iedereen die dat wil gevaccineerd kan zijn. Om welk percentage dat dan gaat weten we niet precies, maar de insteek is dat mensen het hebben moeten kunnen doen. Tot die tijd moeten we de basismaatregelen echt in stand houden."

'Cru'

Ook De Vrieze ziet nog geen duidelijke stip op de horizon. "Het klinkt cru, maar we hebben als Nederland eigenlijk gezegd dat we genoeg plek moeten houden op de ic voor mensen die zich niet willen laten vaccineren. We hebben geen vaccinatieplicht, ook niet indirect. Welke groep er overblijft en wat dat kan gaan doen in het najaar is de vraag."