De plannen van provincies om natuur te herstellen en het stikstofprobleem aan te pakken, kunnen voorlopig de ijskast in. Het kabinet stopt namelijk met het Nationaal Programma Landelijk Gebied. In Gelderland wordt er wisselend gereageerd op het nieuws.
Fractievoorzitter Freek Rebel van de ChristenUnie in Gelderland is enorm geschrokken van de beslissing van het kabinet. "We zagen eerder al dat een heel groot deel van het budget geschrapt is. Dat werd al spannend."
'Niemand mee geholpen'
Rebel is de afgelopen tijd ook bezig geweest met de stikstofplannen voor de provincie Gelderland. "Wij zijn geregeld in gesprek en er leeft heel veel onzekerheid. Ik kan me ook voorstellen dat het nu lijkt alsof de plannen van tafel zijn. Daarmee zou er ruimte zijn, maar het feit is dat dat niet zo is."
"Uiteindelijk blijven die doelstellingen overeind staan en die moeten we dus halen", legt hij uit. "Het blijft heel onzeker. Sterker nog, de verwachting is dat het alleen maar langer duurt om doelen te halen en daar is echt niemand mee geholpen."
Gesprekken stoppen
"Waar wij ons echt zorgen over maken zijn de mensen die betrokken zijn, die geraakt worden en die nog langer in onzekerheid gaan zitten", vertelt de fractievoorzitter. Hij snapt daarom ook niet waarom het kabinet deze stap neemt.
Volgens hem zijn er de laatste jaren allerlei gesprekken gevoerd in de gebieden waar het over gaat. "Als dat nu gestopt wordt, dan is het heel lastig om mensen weer aan tafel te krijgen om echt die doelen op termijn toch te gaan halen."
Samen per gebied gekeken
"Er is heel veel moeite ingestoken", vertelt Rebel. "Eerst in de plannen om gezamenlijk met alle belanghebbende natuurorganisaties, boeren, bewoners, allerlei collectieven bij elkaar te gaan zitten." Daarna in hoe ze, per gebied, oplossingen kunnen bedenken. "Daar is heel veel tijd, energie en geld ingestoken."
Als dat nu allemaal niet nodig was, zou dat volgens de fractievoorzitter zonde zijn van de tijd en energie. "Maar vooral van het 'commitment' door al die belanghebbenden. Er is heel veel 'commitment' gegeven. Als we nu weer opnieuw moeten gaan beginnen, is het heel lastig om die beweging weer op gang te krijgen."
Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG).
De stikstofplannen van het vorige kabinet, het zogeheten Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG), wilde blijvende oplossingen maken voor het stikstofprobleem, waterkwaliteit en het klimaat. Hier was 24,3 miljard euro voor vrijgemaakt.
Het plan legde een grote focus op gebiedsgerichte aanpakken, maatregelen werden in de provincie per gebied onderzocht. Dat om voor elk gebied een eigen aanpak te bedenken en uit te voeren met betrokken organisaties zoals boeren, burgers en gemeenten.
'We willen ook huizen bouwen'
Harold Zoet, gedeputeerde bij de provincie Gelderland namens de BBB, hoopt vooral dat het kabinet snel met nieuwe plannen komt. "Het meest belangrijke is hoe we op een efficiënte manier de wettelijke opgaves ook gaan halen", vertelt hij. "Dan heb ik het over de waterkwaliteit en dan heb ik het over stikstof."
Volgens Zoet wil zijn partij de natuur in Gelderland verbeteren, maar ook de economie stimuleren. "We willen ook huizen bouwen." Het oude plan bood daar geen ruimte voor. Hij hoopt daarom dat het kabinet zowel ruimte voor de economie als de natuur kan vinden.
Niet rouwig over plan
De gedeputeerde is daarom ook niet rouwig om het schrappen van het huidige plan. "Ik ben heel erg benieuwd wat dan wel de oplossing gaat zijn. Ik hoop dat die ook praktisch uitvoerbaar is en dat we de snelheid erin kunnen houden."
Maar net zoals Rebel heeft Zoet jarenlang gewerkt aan de stikstofplannen voor de provincie, dat werk kan nu de prullenbak in. "Dat is heel frustrerend voor mijn medewerkers. Maar desondanks ben ik hoopvol over wat er mogelijk gaat gebeuren."
Gelderland kan het niet alleen
Fractievoorzitter Rebel ziet het huidige kabinet niet snel met een oplossing komen. "Ik ben echt oprecht heel nieuwsgierig wat de minister en het kabinet voor plannen gaan delen. Maar mijn advies zou zijn: laat het land niet langer in spanning en vertel dat eerst voordat je die oude schoenen weggooit."
Wat volgens hem in ieder geval zeker is: Gelderland kan het niet alleen. "We hebben daar het Rijk voor nodig. Gelderland is juist ook de sleutel voor de oplossing", vertelt hij. Omdat de Veluwe het grootste Natura 2000-gebied is en er veel landbouw in de provincie zit. "Uiteindelijk is dat ook de sleutel om het hele land van het slot af te krijgen."
Onrealistisch verzoek
Vanmiddag werd er in een debat in de Tweede Kamer gesproken over het schrappen van de provinciale plannen voor natuurbeleid. Minister Femke Wiersma van Landbouw (BBB) gaf aan dat het nieuwe kabinet zich aan de gestelde doelen gaat houden om de natuur te beschermen, maar dat er duidelijke financiële keuzes gemaakt moeten worden. De 58 miljard euro die de provincies vroegen voor de uitvoering van het NPLG, zijn volgens haar niet realistisch.
Wiersma gaf verder aan dat er een nieuw beleid komt, maar daarover wordt pas meer bekend op Prinsjesdag. Ook liet ze weten dat de plannen van de provincies niet de prullenbak in hoeven. Zij kunnen volgens de minister gewoon aan de slag met de 2 miljard euro die de overheid al aan de provincies heeft overgemaakt. Na de presentatie van het nieuwe regeerprogramma gaat Wiersma in gesprek met bestuurders uit de provincie om het beleid uit te voeren.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.