De vier coalitiepartijen hebben topambtenaar Dick Schoof naar voren geschoven als beoogd premier. Ondanks zijn lange staat van dienst in verschillende prominente functies, heeft een grote groep (50 procent) geen idee wie hij is.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder zo'n 13.000 leden van het Opiniepanel, na de bekendmaking van Dick Schoof als premierskandidaat.
'Er staat wel iemand'
Op dit moment is de 67-jarige Schoof de hoogste ambtenaar op het ministerie van Justitie en Veiligheid. Daarvoor was hij de baas van de inlichtingendienst AIVD, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en directeur van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Door zijn staat van dienst heeft 44 procent er wel vertrouwen in dat hij een goede premier zou zijn. "Geen idee of hij de politieke realiteit aankan, maar in andere functies was hij solide, gedegen en heeft veel ervaring", zegt een VVD-kiezer. Andere coalitiekiezers noemen vooral zijn uitstraling als positief. "Er staat wel iemand", aldus een PVV'er.
Oud-PvdA'er
Er klinkt ook kritiek. Schoof was tot 5 jaar geleden lid van de PvdA en daarom twijfelt deze GroenLinks-PvdA-kiezer: "Als je lid was van de PvdA en achter die standpunten stond, kan je niet achter de plannen van deze coalitie staan". Een andere kiezer van dezelfde partij: "Hij heeft in eerdere functies absolute lak gehad aan mensenrechten als privacy."
Deze D66'er geeft Schoof voorlopig het voordeel van de twijfel. "Het lijkt me geen makkelijke opdracht, samenwerken met deze vier partijleiders. Het blijft overigens raar dat Wilders blijft hengelen in de bestuurderspartij PvdA." Informateurs Kim Putters en Ronald Plasterk zijn ook lid van de PvdA.
'Wie is dat ook alweer'
Toen de naam van Dick Schoof vanmiddag bekend werd gemaakt, moesten veel panelleden wel even nadenken. De helft (50 procent) kent hem niet, 11 procent kent hem 'alleen van naam'. Dat hoeft geen probleem te zijn, legt deze BBB-kiezer uit: "Ik ken hem niet, maar dat betekent ook dat hij mogelijk niet zo mediagevoelig of ijdel is. Ik verwacht dat hij intelligent en integer is, gezien zijn cv, dus mogelijk een goede premier."
Vier op de tien (39 procent) weten wel wie hij is, en wat hij hiervoor heeft gedaan. Van hen heeft een meerderheid (60 procent) er vertrouwen in dat hij een goede premier zal zijn. Ruim 7 op de 10 kiezers van PVV, VVD, NSC en BBB die hem kennen, denken dat hij een goede premier zal zijn.
Andere kandidaten
Schoof krijgt vlak na de aankondiging ongeveer evenveel vertrouwen als eerdere premierskandidaten. Bij de presentatie van het hoofdlijnenakkoord, twee weken geleden, was oud-informateur Ronald Plasterk nog in beeld als beoogd premier, en iets populairder dan Schoof: bijna de helft (48 procent) had er toen vertrouwen in dat hij het goed zou doen.
Andere namen als Kim Putters (42 procent), Johan Remkes (33 procent) en Mona Keijzer (29 procent) konden op iets minder steun rekenen dan Dick Schoof nu krijgt.
Begin juli nieuw kabinet
Het is de bedoeling dat Dick Schoof het extraparlementaire kabinet gaat leiden dat PVV, VVD, NSC en BBB willen vormen. De komende weken wordt er gezocht naar de rest van de ministers en staatssecretarissen en dan zou er begin juli een nieuw kabinet moeten zijn. Die ploeg moet dan het hoofdlijnenakkoord verder uit gaan werken.
Overigens hebben weinig mensen er vertrouwen in dat een kabinet tussen deze vier partijen de rit uit gaat zitten. Direct nadat de partijen er vorige week uit waren op de inhoud, was een meerderheid (61 procent) ervan overtuigd dat het kabinet vroegtijdig gaat vallen.
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden op 28 mei 2024, nadat bekend werd dat Dick Schoof de nieuwe premierskandidaat wordt. In totaal deden 12.715 mensen mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.