'Portemonnee studenten geen prioriteit van dit kabinet': 5 vragen over de basisbeurs aan politiek commentator Joost Vullings

Studenten worden - net als iedereen - geconfronteerd met hoge prijzen, toch daalt de uitwonende basisbeurs met 164 euro. Hoe heeft het nieuwe kabinet het eigenlijk voor met de student? 5 vragen aan politiek duider Joost Vullings.

In steden zoals Breda en Zwolle stijgen de kamerprijzen met 30 procent, collegegeld wordt 10 procent hoger en door inflatie zijn producten in de supermarkt duurder. Toch is de basisbeurs voor uitwonende studenten 164 euro lager dan vorig jaar. Toen was de beurs tijdelijk hoger in verband met de inflatie, maar per 1 september krijgt een uitwonende student weer 302 euro in plaats van 466 op de rekening.

1. Waarom is de basisbeurs 164 euro lager?

"Net als andere groepen werden studenten gecompenseerd voor de sterk gestegen energieprijzen en de hoge inflatie. Die toeslag van 164 vervalt en daarom krijgen studenten te maken met een forse inkomensachteruitgang", vertelt politiek duider Joost Vullings.

In eerste instantie leek het er nog op dat uitwonende studenten er ook dit jaar extra geld bij zouden krijgen. Maar het voorstel van D66 en SP om de inkomenssteun met nog een jaar te verlengen, sneuvelde eerder dit jaar in de Tweede Kamer. Voor studenten die thuis wonen, verandert er niets.

2. Kunnen studenten op steun rekenen van het nieuwe kabinet?

Nee, vertelt Vullings, want het geld is op. "De tijd van uitdelen is voorbij. Ministeries zijn nu bezig om bezuinigingen te voorkomen en weten dat nu naar de minister van Financiën Eelco Heinen stappen met een verzoek om extra geld voor een bepaalde groep volstrekt kansloos is."

Daarbij zijn studenten volgens Vullings niet de eerste groep waar Den Haag op dit moment aan denkt om extra te ondersteunen. "Hard gezegd: de portemonnee van studenten vormt niet de prioriteit van dit kabinet."

3. Is er nog een kans dat de langstudeerboete van de baan gaat?

De wens voor de langstudeerboete hadden de vier coalitiepartijen volgens Vullings 'vreemd genoeg' niet luid en duidelijk in hun verkiezingsprogramma staan. "Er is simpelweg voor gekozen omdat de vier partijen geld nodig hadden voor andere wensen", vertelt hij.

"Denk aan lastenverlichting gericht op de 'hardwerkende Nederlander'. En studenten die 'te lang' over hun studie is nu eenmaal niet een groep waar politici hard voor gaan lopen", zegt Vullings.

4. In het hoofdlijnenakkoord staat: het onderwijs moet toegankelijk zijn. Welke beloften doet het kabinet om dat waar te maken?

"Dat is eerlijk gezegd niet heel duidelijk", zegt de politiek commentator. "Het lijkt erop dat kabinet en coalitiepartijen het onderwijs al toegankelijk vinden. Extra geld voor studenten valt er in ieder geval niet onder."

Het kabinet zet dan wel weer in op de beperking van het aantal buitenlandse studenten. "Dat zorgt er wel voor dat Nederlandse studenten eerder kans maken om te worden toegelaten tot een populaire opleiding."

5. Wat kunnen de studenten van het nieuwe kabinet verwachten?

Vullings: "Toeslag op de basisbeurs verdwijnt, de langstudeerboete wordt weer ingevoerd. Bovendien krijgt het hoger onderwijs ook te maken met bezuinigingen op fondsen voor onderzoek. Dus niet alleen studenten kijken vragend naar het kabinet, dat doen de hogescholen en de universiteiten ook."

Maar onderzoek is belangrijk voor de verdiencapaciteit van ons land, vertelt Vullings. "Dus ik denk dat de lobby om wetenschappelijk onderzoek te ontzien kansrijker is dan de vraag om een hogere basisbeurs", sluit hij af.