De stemming is opperbest in het Witte Huis nu het Mueller-onderzoek is afgerond. Volgens president Trump staat nu eindelijk vast dat hij niets fout heeft gedaan. Maar niets is minder waar, zegt oud-Congreslid Elizabeth Holtzman.
Ze ziet zoveel overeenkomsten tussen toen en nu, dat ze van mening is dat de kou nog niet lang niet uit de lucht is voor Trump. "Sommige dingen die president Trump heeft gedaan zijn exact hetzelfde als wat Nixon destijds heeft gedaan. Ik had niet gedacht dat we ooit weer op dit punt zouden komen, maar het is toch echt zo", vertelt Holtzman vanuit haar kantoor in hartje New York. Ze is inmiddels 77 jaar en nog altijd actief als advocaat.
'Trump begeeft zich op Watergate-terrein'
Holtzman is niet zo maar iemand in de Amerikaanse politiek. Ze schreef geschiedenis in 1972 door als jongste vrouw ooit verkozen te worden in het Congres. Een record dat bovendien 42 jaar lang achter haar naam is blijven staan. Maar het bleef niet bij dat wapenfeit alleen: ze stond aan de wieg van de afzettingsprocedure tegen toenmalig president Richard Nixon tijdens Watergate.
Belemmering van de rechtsgang
Juist het antwoord op deze belangrijke vraag: 'Is de president schuldig aan het belemmeren van de rechtsgang?', laat speciaal aanklager Mueller in het midden. Mueller zegt in zijn rapport dat hij niet kan concluderen of de president een misdrijf heeft gepleegd, maar hij pleit hem ook niet vrij.
"Er zijn bewijzen gevonden die zowel voor als tegen Trump pleiten, maar het is de vraag of de handelingen en bedoelingen van de president gezien kunnen worden als belemmering. Mueller noemt het "een moeilijke wettelijke kwestie."
Ontslag bewindspersonen verontrustend
Het ontslaan van bewindspersonen vindt Holtzman vooral verontrustend. "De president ontslaat de directeur van de FBI omdat hij betrokken is bij het onderzoek naar de Russische inmenging. Nixon ontsloeg Archibald Cox om precies dezelfde reden."
Achibald Cox was de aanklager die president Nixon wilde dwingen de geluidsbanden af te staan waarop belastende informatie over Watergate stond. Nixon weigerde dit. Omdat Cox voet bij stuk hield besloot Nixon dat hij moest worden ontslagen.
Watergate in het kort
In het holst van de nacht op 17 juni 1972 worden vijf mannen gearresteerd tijdens een inbraakpoging in het hoofdkantoor van de Democraten in Washington D.C. Het zogenaamde Watergate gebouw. Vermoedelijk was het doel van deze inbraak het plaatsen van afluisterapparatuur. Journalisten Bob Woodward en Carl Bernstein van The Washington Post brengen de zaak uiteindelijk aan het licht en onthullen de betrokkenheid van Nixon.
Belemmering rechtsgang Watergate-affaire
Als lid van het House Judiciary Committee zette Holtzman de zogenaamde impeachment in gang. Voor Nixon betekende dit uiteindelijk het begin van het einde. Hij kon steeds minder rekenen op politieke steun en uiteindelijk diende hij zijn ontslag in op 9 augustus 1974, nog voor het tot een officiële afzettingsprocedure kwam. De beschuldigingen tegen Nixon draaiden allemaal om de belemmering van de rechtsgang tijdens het Watergate-schandaal.
Bedreiging voor de democratie
Het woord impeachment viel regelmatig in de eerste twee jaar van het presidentschap van Trump. Iets wat Holtzman graag anders had gezien. "Vanaf het moment dat Trump is gekozen begonnen velen al over een afzettingsprocedure. Ik denk omdat veel mensen moeite hebben met zijn manier van politiek bedrijven en dat hij niet geschikt zou zijn als president."
Maar je kunt niet iemand afzetten gewoon omdat hij je niet bevalt, benadrukt Holtzman. "Het is echt een uiterst middel in het geval dat de president een bedreiging vormt voor de democratie en zichzelf boven de wet stelt."
Je kunt niet iemand afzetten gewoon omdat hij je niet bevalt
Oud-congreslid Elizabeth Holtzman
Nog geen smoking gun
Op dit moment is het onderzoek van speciaal aanklager Mueller officieel afgerond. De minister van justitie Wiliam Barr heeft het Congres een samenvatting gestuurd met de belangrijkste conclusies.
De Democraten hebben al laten weten dat zij daar geen genoegen mee nemen. Zij willen het hele rapport inzien. Of dat ook echt gaat gebeuren, is nu aan de minister. Holtzman: "Op dit moment zie je dat er heel veel rook is. Maar gaat er nog bewijs komen dat er ook echt vuur is? Misschien is er wel echt brand geweest, maar het is afwachten of het bewijs er komt."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.