675 dagen is speciaal aanklager Robert Mueller met zijn onderzoek naar Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen bezig geweest. Het rapport is klaar, maar nog niet openbaar. Wat gaat er nu gebeuren?

Het is het rapport waar heel Amerika al maanden reikhalzend naar uit kijkt. De grote vraag is of president Trump wist van Russische pogingen om de de Amerikaanse presidentsverkiezingen te beïnvloeden en of hij heeft geprobeerd het onderzoek daarnaar te dwarsbomen.

Het rapport is vrijdag aan het begin van de avond afgeleverd bij het Ministerie van Justitie. Daar is minister Barr het meteen samen met een paar vertrouwelingen gaan lezen om te bepalen wat openbaar gemaakt kan worden en wat niet.

Brief minister van Justitie William Barr
Bron: EenVandaag
De brief van minister van Justitie William Barr waarin hij leden van het congres en de senaat meedeelt dat het onderzoek afgerond is

Dit is wat je kunt verwachten

Eerst het slechte nieuws: alleen de minister van Justitie heeft het rapport en hij hoeft dat in theorie niet openbaar te maken. Hij kan zelf bepalen hoe hij het naar buiten brengt. Zelfs de president heeft geen recht op inzage. Maar de Democraten en een groot aantal Republikeinen eisen dat het hele rapport zo snel mogelijk gepubliceerd wordt. Hoe langer vragen onbeantwoord blijven hoe schadelijker dat is voor het presidentschap van Trump.

Daarom komt waarschijnlijk vandaag al een samenvatting met de belangrijkste bevindingen naar buiten. Het is nog even gissen wat er in het rapport staat, maar wat we al wel weten is dat president Trump zelf niet strafrechtelijk vervolgd wordt. Ook zijn kinderen en schoonzoon - die wel verhoord zijn - hoeven niet meer bang te zijn voor vervolging. Dat heeft een hoge ambtenaar gisteren gezegd tegen een aantal journalisten om speculaties de kop in te drukken.

Wat was de aanleiding voor dit onderzoek?

Al halverwege 2016 krijgt de FBI de eerste aanwijzingen dat Russen de Amerikaanse presidentsverkiezingen proberen te beïnvloeden. Het zijn hooggeplaatste Australische regeringsmedewerkers die hun Amerikaanse collega's er op wijzen dat de Russen in het bezit zijn van gehackte e-mails van de democratische partij. Later worden die e-mails via WikiLeaks openbaar gemaakt.

Pas als Trump president is, komt het in een stroomversnelling terecht. Oorzaak is iets wat de president zelf doet. Hij ontslaat FBI-directeur James Comey. De man die verantwoordelijk is voor het onderzoek naar Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen. Daarmee laadt hij de verdenking op zich dat hij iets te verbergen heeft. De politieke druk neemt toe en speciaal aanklager Robert Mueller wordt aangesteld en krijgt verregaande bevoegdheden om de zaak te onderzoeken.

Geen aanklachten: Is Trump dan onschuldig?

Het is in Amerika niet mogelijk om een zittende president aan te klagen. Daarom vinden de Democraten het ook zo belangrijk dat alles openbaar wordt. Pas dan kunnen ze in het Congres, en later in de Senaat, beslissen of president Trump iets verkeerd heeft gedaan.

Dat is geen juridisch maar een politiek proces. De enige remedie is in het uiterste geval een afzettingsprocedure. Maar zover is het nog lang niet.

Deze mensen zijn al wel aangeklaagd

Wat je bijna zou vergeten is dat er al wel zes personen uit Trumps directe omgeving zijn aangeklaagd. Vijf daarvan zijn ook al daadwerkelijk veroordeeld. De meest opvallende is Paul Manafort, Trumps oud-campagneleider, die veroordeeld is voor belemmering van de rechtsgang, bankfraude en samenzwering tegen het land.

Lees ook

Alle ogen zijn daarnaast gericht op president Trumps oud-advocaat Michael Cohen. Die verklaarde een paar weken geleden nog in het Congres dat hij tijdens de presidentscampagne heeft onderhandeld over de bouw van een Trump Tower in Moskou. Iets wat de president altijd heeft ontkend.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.