Burgemeester Schiermonnikoog over containerramp: 'We hebben nog tonnen tegoed van de rederij'

Het eiland van burgemeester Ineke van Gent werd begin dit jaar overspoeld met rotzooi, afkomstig van containerschip MSC Zoe. Ineke van Gent blikt terug op deze periode: "Met boosheid schiet je niet zo veel op. Stap voor stap gaan we dit veranderen."

"Het was een beetje surrealistisch. Ik kwam het strand op, het was nog niet helemaal licht en ik zag die enorme rotzooi liggen. Kilometers lang. In eerste instantie geloofde ik het helemaal niet. Er waren auto's, kruiwagens en mensen. Die waren gewoon aan het jutten", vertelt Ineke van Gent. De burgemeester kan zich de ochtend aan het begin van 2019 nog goed herinneren.

Tienduizenden zeeppompjes

Op haar werkkamer staan twee krukjes van het strand. Van Gent pakt een zakje uit een bureaula en stalt de inhoud uit, ook afkomstig van het strand. "Hier, van die halffabrikaat zeeppompjes, tienduizenden daarvan waren aangespoeld. Het zand zit er nog in. Hier, plastic handvatten voor dozen, ik weet niet hoeveel. En hier plastic wegwerp-operatiekleding. Tienduizenden pakketten..." Ze toont een zakje met minuscule plastic korreltjes.

Terugkijkend op de ramp is Van Gent trots dat zoveel mensen meehielpen met opruimen. "Ik ben officieel de strandvonder, dus je moet wat je vindt bij mij melden. Maar handhaven is natuurlijk niet te doen. Ik maakte me wel zorgen om gevaarlijke stoffen. Ik heb een check gedaan daarop, maar verder heb ik het laten gebeuren. De meeste spullen waren waardeloos door het zoute water. Overigens zijn er heel veel schoenen gesorteerd, schoongemaakt en naar de kledingbank gebracht. Dus er zijn ook goede dingen mee gebeurd."

'Nog tonnen te innen'

De rederij van het schip heeft een half jaar na de ramp toegezegd om 3 miljoen euro schadevergoeding uit te keren. "Ze hebben voor een deel betaald: de berging van de containers," vertelt Van Gent. "Maar de Waddeneilanden hebben dingen voorgeschoten: mensen die hier werkten, buitendiensten die ander werk hebben laten liggen, militairen die hier verbleven en aten. Die rekeningen zijn nog niet betaald. We hebben nog tonnen te innen."

"Ik ben van de strijdbaarheid. Het strand is opgeruimd, maar nog niet schoon. We hebben die plastic bolletjes nog." Geld loskrijgen van een van de grootste scheepsbedrijven ter wereld, dat beschikt over goede advocaten, kan een kwestie van lange adem zijn. "Met boosheid schiet je niet zo veel op," zegt Van Gent. "We moeten beter met dit gebied omgaan. Dat is misschien de oud-politica in mij, dat ik denk: stap voor stap gaan we dit veranderen."

GPS-trackers op containers

"Ik zeg niet dat we het containervervoer moeten gaan stoppen, maar we moeten wel nadenken. Wil je nutteloze goederen nog van hot naar her vervoeren in een gebied dat kwetsbaar is als het misgaat? Worden containers wel goed vastgemaakt? Kiest men wel de goeie route? Een lage route, dicht langs de eilanden, is minder diep waardoor er meer risico is dat het schip de bodem aantikt, waardoor eerder ongelukken kunnen gebeuren", legt Van Gent uit.

"En áls er dan iets gebeurt, is het vreemd dat vrachtbrieven niet openbaar zijn. Containers zijn niet gechipt, zodat je niet weet wat er in zit. We moeten eerder weten wat er in die containers zit en welke risico's we lopen wanneer het misgaat. En je zou ook aan GPS-trackers kunnen denken, want van de ramp met de MSC Zoe zijn tientallen containers nog steeds niet gevonden."

Ineke van Gent vertelt in de ZomerKever over de turbulente periode op 'haar' eiland Schiermonnikoog.