Toenemende werkdruk, vergrijzing en personeelstekorten: het is de realiteit voor veel huisartsen. De wachttijd voor niet-urgente klachten loopt inmiddels vaak op tot 2 weken. Dokters waarschuwen dat patiënten niet meer de zorg krijgen die ze gewend zijn.
Ook huisartsen Anneke Pahlplatz en Esther de Braal merken in hun praktijk in Almere dagelijks de gevolgen van de drukte. "Soms lever je andere zorg dan je zou willen. Dat begint met de wachttijden. Mensen moeten 2 of 3 weken wachten, vroeger was dat 2 of 3 dagen", vertelt Pahlplatz.
Langer dan 2 dagen wachten
Huisartsen hebben een richtlijn met elkaar afgesproken om mensen binnen 2 dagen te helpen, maar in de praktijk lukt dat vaak niet. EenVandaag ondervroeg 15.000 leden van het Opiniepanel die het afgelopen halfjaar probeerden om een afspraak bij de huisarts te maken. Bijna de helft (46 procent) kon binnen 2 dagen terecht: op de dag dat ze belden of een dag later.
De andere helft (48 procent) moest langer wachten. 19 procent kon 2 dagen later langskomen, voor 3 op de 10 (29 procent) duurde het 3 dagen of langer voordat ze bij de huisarts terecht konden. Bij sommigen omdat het niet spoedeisend was of de patiënt zelf niet eerder kon, bij anderen omdat de huisarts niet eerder beschikbaar was. 10 procent moest zelfs langer dan een week wachten.
Drukte bij doktersassistent
De drukte is het beste te zien bij de doktersassistenten. "Er bellen voor mijn gevoel steeds meer patiënten, soms een paar honderd", zegt Fabienne Dropvat, die verantwoordelijk is voor het inplannen van de afspraken. "We zitten met vier mensen aan de telefoon en toch lukt het niet om iedereen op dat moment te woord te staan."
De doktersassistenten werken door de grote drukte soms weken vooruit voor niet-spoedeisende zaken, legt ze uit. "En doordat we veel aan de telefoon moeten zitten, loopt de praktijkruimte ook weer vertraging op."
Kwaliteit van zorg onder druk
Huisarts Pahlplatz benadrukt dat niet alleen de langere wachttijden een probleem zijn, maar dat ook de kwaliteit van de zorg onder druk staat. "Huisbezoeken bij mensen na een operatie of een bevalling, overleg met collega's over kwetsbare ouderen", somt ze de taken op waar nu minder tijd voor is. "Dat doet wat met de kwaliteit."
"Dat is waar je met elkaar naartoe gaat", vreest De Braal. "Wij zien spoed als het belangrijkste wat accuut geholpen moet worden, maar die definitie is anders dan de definitie van spoed die veel patiënten hebben."
Tekorten en vergrijzing
Zoals bij veel praktijken in Nederland zijn er in Almere verschillende oorzaken voor de drukte: door een tekort aan huisartsen is het moeilijk om de roosters rond te krijgen. En daar komt de vergrijzing nog eens bij. "We moeten meer zorg leveren met minder dokters", zegt directeur WIllem Regout.
De gevolgen daarvan zien we nu terug in wachttijden die steeds langer worden. Een patiënt verwacht dat hij of zij altijd met zorgvragen terecht kan bij de huisarts. Dat verwacht de dokter ook en is ook het ook streven. Maar je ziet nu dat patiënten soms wat langer op hun beurt moeten wachten", aldus Regout.
De zorg verandert snel
Dit is pas het begin van de ontwikkeling, de gevolgen van de vergrijzing zullen groter worden, waarschuwt hij. "Als we willen blijven werken op de manier waarop we voorheen deden, dan is dat niet te doen. De zorg is aan het veranderen en we gaan niet terug naar hoe die een aantal jaar geleden was."
Volgens hem zijn er al wel een aantal stappen gezet, zoals de introductie van het digitale consulten en hulpverlening. Het is nu aan de politiek en de zorgverzekeraars om ervoor te zorgen dat de regels en financiering beter aansluiten op de snelle veranderingen in de zorg, vindt Regout. "Je ziet in de praktijk dat dat altijd een beetje achterloopt."
Over het onderzoek
Het onderzoek is gehouden op 19 en 20 oktober 2022. Aan het onderzoek over verschillende onderwerpen deden in totaal 25.102 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Hieronder zijn 14.885 deelnemers die het afgelopen half jaar geprobeerd hebben om een afspraak te maken met de huisarts.
Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit meer dan 80.000 leden.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.