De Franse presidentsverkiezingen gaan officieel tussen 11 kandidaten, maar de 6 zogenoemde petits candidates komen vooralsnog niet ver in de peilingen. Daarom de 5 belangrijkste kandidaten op een rijtje, in willekeurige volgorde.
Marine Le Pen: Extreemrechts voor iedereen
Haar vader Jean Marie Le Pen legde de basis voor de partij. Maar door uitspraken over de holocaust en banden met neonazi’s, bleef het Front National onder hem een rechts-extremistische partij die nooit een meerderheid van de Fransen achter zich zou krijgen. Dochter Marine dwong haar vader naar de achtergrond en wist de partij om te vormen tot een veel bredere populistische beweging, met veel trouwe vaste aanhangers en een professionele ervaren partijorganisatie.
Met haar boodschap weet ze op vakkundige wijze bijna iedereen die het moeilijk heeft in Frankrijk iets te bieden en het gevoel te geven dat ze hun frustraties begrijpt met een anti-elitaire boodschap. Ze is fel maar wordt nooit echt boos. Ze waakt ervoor zich té fel uit te laten over moslims en hield zich ook afzijdig van protesten tegen het homohuwelijk in tegenstelling tot haar nichtje Marion Maréchal Le Pen (ook van het FN). Zo houdt ze het FN ook acceptabel voor groepen als homo’s en immigranten.
Ze belooft de grenzen weer dicht te gooien, het akkoord van Schengen af te schaffen de Franse franc terug te brengen, meer geld naar de overheid, minder naar Europa, uit de NAVO te stappen en nog wat meer zaken die een aardschok - zo niet het begin van het einde - betekenen voor Europa. Maar ze geeft Fransen het gevoel dat zij ze ze hun tradities, hun waarden en hun land wil ‘teruggeven’.
Emmanuel Macron: Nieuwe ster
Was bankier bij Rothschild en stopte daarmee toen hij genoeg geld had om zich ‘onafhankelijk’ te wijden aan zijn grote passie: de politiek. Was beschermeling van Francois Hollande maar verliet net op tijd de Parti Socialiste om als leider van zijn eigen beweging ‘En Marche’ mee te doen aan de presidentsverkiezingen.
Als enige kandidaat is hij uitgesproken pro-Europa, de toekomst van en de kracht van Frankrijk ligt wat hem betreft nog steeds in het Europese project. Frankrijk kan volgens hem niet terug naar de tijden van de Gaulle die het land een eigen grootmacht wilde laten zijn. Economisch wil hij het land hervormen richting Duitsland door de rol van de almachtige Franse staat in de economie terug te dringen.
Hervormen dus - het pensioensysteem bijvoorbeeld. Maar de pensioenleeftijd houdt ook deze ‘moderne’ politicus op 62. Hij heeft charisma en uitstraling, maar nog geen echte zware tests doorstaan. Tijdens de debatten kwam hij af en toe moeilijk op gang.
Zijn organisatie En Marche is in record tempo uit de grond gestampt. Zijn vaak jonge medestanders stralen uit dat Macron eindelijk iets anders biedt dan de traditionele politiek. Maar voor de ‘Français moyen’ is het misschien iets moelijker om in deze nieuwe ster - die naar dezelfde school ging als Hollande, Sarkozy, Mitterand , Chirac en Giscard d’Estaing - iets totaal nieuws te zien.
Benoît Hamon: Man op links
Was de verrassende en nog onbekende kandidaat van de Parti Socialiste toen hij won van de gedoodverfde favoriet Manuel Valls. Hij stapte op als minister van Onderwijs in het kabinet van Valls toen hij vond dat er 2014 te streng bezuinigd werd. Heeft het over zaken als een basisinkomen, een kortere werkweek en belasting op robots.
Hij wil minder bezuinigen meer overheid, en heeft het over het ‘tijdelijk’ privatiseren en opnieuw oppeppen van de Franse industrie. Opvallend genoeg roept Manuel Valls nu al dat zijn stem naar de onafhankelijke Macron zou gaan. Een judaskus voor zowel Hamon als Macron, die juist afstand wil houden van de Parti Socialiste die hij verliet. Inmiddels staat Hamon in de peilingen zelfs achter de ex-trotskist Mélenchon.
Jean-Luc Mélenchon: Linkser dan links
Was vijfendertig jaar lang lid van de Parti Socialiste en stapte daar uit om een eigen beweging te starten ‘Het Frankrijk dat niet buigt’. Is een beetje de Jan Marijnissen van Frankrijk, als een uitgesproken persoon en een sterk debater.
Wil honderd miljard euro investeren in de Franse economie, de Franse industrie opnieuw nationaliseren. Het minimumloon met 15 procent omhoog, en de pensioen leeftijd verlagen naar 60. In het debat met 11 kandidaten op het commerciële BFMTV werd hij door het publiek tot winnaar uitgeroepen, vanwege zijn humor en zijn eigenzinnigheid. In de peilingen is hij Hamon al voorbij en nadert hij af en toe zelfs Fillon.
In de Wall Street Journal werd zelfs geopperd dat een eindstrijd tussen de extreem linkse Mélenchon en de extreem rechtse Marine Le Pen tot de in theorie tot de mogelijkheden behoort.
François Fillon: Et alors?
Toen aan de republikeinse kandidaat François Fillon werd voorgehouden dat hij giften in de vorm van maatpakken had geaccepteerd voor een bedrag van bijna een halve ton in euro’s, was zijn eerste reactie: ‘et alors?’ (wat dan nog?). Het tekent de onverstoorbare Fillon, die het in de verkiezing van de republikeinen won van kandidaten als Alain Juppé.
Maar na die overwinning gaat het bijna alleen maar over schandalen, onthuld door onder andere het weekblad Le Canard Enchainé. Zijn vrouw en kinderen stonden allemaal bij hem op de loonlijst als politiek assistent zonder daar aantoonbaar werk voor te doen. ‘Niets aan de hand’, vindt Fillon zolang hij niet is veroordeeld.
Pogingen van de partij om hem alsnog te vervangen wist hij met succes af te slaan door zijn eigen aanhang te mobiliseren. Hij ziet de ‘affaires’ als een complot van justitie en de pers om hem onderuit te halen. ‘Ik sta er nog’, zei Fillon tijdens het debat bij BFMTV. Maar veel meer goed nieuws is er niet voor Fillon, die klassiek conservatieve standpunten inneemt, het land wil hervormen en in Margaret Thatcher een voorbeeld ziet.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.