De Gezondheidsraad luidt vandaag de noodklok over lood in waterleidingen. Lood in leidingen is schadelijk voor onze gezondheid en daarom adviseert de raad het kabinet, om op te roepen deze leidingen in woonhuizen te vervangen.
"Stop met het drinken van kraanwater uit loden leidingen", luidt het advies. Lood in drinkwater is namelijk nog schadelijker dan voorheen werd gedacht. Buitenshuis vindt je geen waterleidingen van lood meer, maar in oude woonhuizen nog wel.
Nieren, bloeddruk en hersenontwikkeling
Een te hoge concentratie van het lood in water kan schadelijk zijn voor de nieren, de bloeddruk en de ontwikkelingen van hersenen. "Wat dus schadelijk kan zijn voor kinderen", legt voorzitter van de Gezondheidsraad, Pim van Gool, uit.
Van Gool schat dat 100.000 tot 200.000 huizen in Nederland nog beschikken over een leiding van lood. Een grove schatting, waaruit blijkt dat er nog veel onduidelijkheid is.
'Heel erg van geschrokken'
In Amsterdam-Noord, bij het Texelplein is onrust ontstaan over de noodklok die de Gezondheidsraad vandaag luidt. Jolanda van Laarhoven, een bewoner van de buurt, heeft nog nooit problemen gehad met haar loden leiding. "Niet wetende dat het zo slecht was." Tot ze half oktober een brief kreeg van de woningstichting. "Er stond in dat de leiding lood losliet. Daar ben ik heel erg van geschrokken. Het is toch je eerste levensbehoefte, water", vertelt Van Laarhoven.
Als mevrouw Van Laarhoven hoort hoeveel lood er in haar water zit, schrikt ze nog erger. "Ik hoorde dat het 8 tot 10 keer meer is, dan de toegestane waarde. Dat is toch verschrikkelijk." Van Laarhoven drinkt het water al 50 jaar en ook haar kinderen hebben het water gedronken. Ze drinkt nu water uit een flesje.
'Vervanging kan jaren duren'
"Mijn man dronk altijd zo snel z'n koffie op, dat ik zei: 'heb jij een lode pijp?', maar nu besef ik hem", grapt ze. "Maar ik laat nu mijn kinderen, als ze komen logeren, zelfs hun tanden er niet meer mee poetsen." De woningcorporatie geeft aan de leidingen te willen vervangen. "Maar ze schrijven ook dat dat nog wel jaren kan duren, voor je aan de beurt bent."
Van Laarhoven huurt de woning bij woningcorporatie Ymere. Chris Pettersson is regiomanager bij woningcorporatie Ymere. Hij snapt de zorgen. "We zijn de situatie in kaart aan het brengen."
Lees ook
'Wij wisten niet dat het hoger was dan de norm'
"Dat zal niet in een of twee maanden allemaal geregeld zijn. We zijn er al jaren mee bezig, om die leidingen te vervangen. Als een bewoner verhuist, of aan het renoveren is." Nu Pettersson laatst de nieuwste metingen zag, zorgt hij dat Ymere dit proces versnelt. "Wij wisten niet dat het loodgehalte hoger was dan de norm", duidt Pettersson.
Jolanda Van Laarhoven uit Amsterdam-Noord denkt dat het water schadelijk is voor het IQ van kinderen. "Daar zijn sterke aanwijzing voor. Een kleine slag om de arm daarbij: er zijn allemaal verbanden die daarvoor gevonden zijn, maar wettig en overtuigend bewijs is daar niet voor", legt Pim van Gool van de Gezondheidsraad uit.
Zwangere vrouwen al tijden gewaarschuwd
Maar, als je kijkt naar proeven met dieren, is het wel heel aannemelijk dat het schadelijk is voor de hersenontwikkeling. "Ik formulier dat voorzichtig, omdat je altijd voorzichtig moet zijn met vertalingen uit proefdieronderzoek", zegt Van Gool.
Zwangere vrouwen worden al tijden door verpleegkundige gewaarschuwd om niet uit loden leiding te drinken. Waarom de Gezondheidsraad dan nu pas met dit nieuws komt? "Wij zeggen dit ook al langer en in principe is onze boodschap van eerder niet veranderd." Petterson van de woningcorporatie Ymere organiseert vanmiddag een bewonersbijeenkomst, om bewoners te informeren.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.