In de Verenigde Staten zijn abortus en zelfbeschikking belangrijke punten in de presidentsverkiezingen. Over een andere ingreep hoor je ondertussen bijna niemand: jongensbesnijdenis is er, in tegenstelling tot Nederland, doodnormaal.
De Amerikaanse beroepsvereniging van kinderartsen, de American Academy of Pediatrics, zegt dat ongeveer 64 procent van de nieuwgeboren jongens besneden wordt. De ingreep is al heel lang gebruikelijk in de Verenigde Staten, vertelt Amerikakenner Diederik Brink.
Geen discussie over
"Daar liggen culturele, religieuze, en soms ook sociaal-economische factoren aan ten grondslag. Artsen vertellen ouders dat het niet verplicht is, maar dat het wel de hygiëne en de gezondheid ten goede komt." Ook vertellen artsen in de VS dat het ontstekingen kan voorkomen, zegt Brink.
Hij verbaast zich hoe weinig erover gesproken wordt in Amerika. "Ik heb in al die jaren, en ik doe dit al heel lang, bijna nooit een discussie of enig politiek of maatschappelijk ongenoegen over besnijdenissen gehoord." En dat vindt hij vreemd. "Vooral als je het vergelijkt met de intensiteit van discussies over vaccinaties en abortus."
Bekijk ook
Niet snijden in een gezond lichaam
In Nederland is dat wel anders, weet uroloog Bart van Bezooijen. Hij voert zelf besnijdenissen uit. "De voorhuid is onderdeel van een gezond lichaam, en dokters gaan ervan uit dat het niet hun taak is om daarin te snijden." Bovendien is een niet-medische ingreep niet verzekerd, voegt hij toe.
Van Bezooijen is ook voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Urologie, die niet-medische besnijdenissen sterk afraadt. "Wij raden besnijdenis alleen aan om medische redenen, als er vervelende klachten opspelen."
Spijt
Ook Van Bezooijen haalt de Verenigde Staten aan. "Daar is besnijdenis heel normaal om hygiënische redenen, maar het is ook een cultureel ding. Op een gegeven moment wordt het een gewoonte dat iedereen het laat doen. Er zijn ook mannen die later spijt hebben dat het gebeurd is."
Volgens Brink kun je Amerika en Nederland moeilijk met elkaar vergelijken. "Wij hebben een land dat veel kleiner is en waar de overheid een veel grotere rol speelt in de zorg. Hier worden alle afspraken heel strak gevolgd. In de VS zijn er wel landelijke richtlijnen, maar met een land van bijna 350 miljoen mensen is het toch vaak per staat geregeld."
Ook artsenorganisatie KNMG staat fel tegenover niet-therapeutische circumcisie. In een reactie laten ze weten dat ze jongensbesnijdenis zien als een schending van de integriteit van het lichaam. Ze geven daarnaast aan respect te hebben voor de diepe religieuze, symbolische en culturele gevoelens die mensen hebben voor besnijdenis zonder medische noodzaak. De KNMG roept op tot een dialoog tussen artsenorganisaties, experts en de betreffende religieuze groeperingen om niet-therapeutische circumcisie bij minderjarige jongens op de agenda te zetten en uiteindelijk zoveel mogelijk te beperken.
Autonomie
"Het is eigenlijk best wel gek dat je er niemand over hoort", gaat Brink verder. "Want het is dus een fysieke ingreep die je niet kunt terugdraaien, en waar de persoon zelf nooit echt een keuze in heeft gehad. De besnijdenis gebeurt bij pasgeborenen. Terwijl Amerikanen wel veel waarde hechten aan persoonlijke autonomie, en felle discussies voeren over welke beslissingen je over je eigen lichaam mag nemen."
Hij doelt daarmee ook op discussie over vaccinaties en het huidige debat over het recht op abortus. "Wat dat betreft is het vreemd dat een discussie over besnijdenis nooit naar boven is gekomen. Dat komt misschien ook omdat er geen onderliggend probleem is gesignaleerd. Als blijkt dat als gevolg van heel veel besnijdenissen een toename aan infecties of irritaties volgt, zul je zien dat er wel een beweging ontstaat."
Podcast
De rubriek 'Feit of Fictie?' is nu ook te beluisteren als podcast.
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.