De oorlog in Oekraïne heeft niet alleen grote impact op land, ook op zee zijn de gevolgen te zien. Het wordt steeds moeilijker om personeel uit Oekraïne en Rusland af te lossen. En dat zit het internationale vrachtverkeer dwars.

Het aflossen is lastig omdat veel Oekraïners en Russen niet meer terug naar huis kunnen. Maar dat is niet het enige probleem. Eerder was de levering van producten vertraagd door de coronacrisis, maar nu ook door de gevolgen van de oorlog op zee.

Vaker problemen

Voorzitter Marcel van den Broek ziet steeds meer obstakels ontstaan voor zeevarenden. "De betaling is een probleem als rekeningen geblokkeerd worden. Dat is overigens niet helemaal nieuw, ten tijde van de crisis op de Krim had de zeevaart daar ook al mee te maken."

"Er zijn toen manieren gevonden om er omheen te werken, maar er waren ook werkgevers die geen personeel in dienst nemen die op de Krim woonden", vertelt hij. Maar een probleem wat er steeds meer zit aan te komen is de aflossing."

Bekijk ook

Naar huis om uit te rusten

Zo zit een zeevarende een aantal maanden aan boord en gaat dan naar huis om uit te rusten en zijn familie te zien, zegt Van den Broek. Dat kan voor veel Oekraïners niet meer. "Die kunnen sowieso niet meer rechtstreeks naar huis. Dat moet dan via buurlanden als Polen, als dat al lukt."

"En terug is ook een probleem, vanwege de dienstplicht die in het land is afgekondigd", zegt hij. "Dat zorgt voor vertraging en dat gaat een probleem opleveren. Dat betreft trouwens niet alleen Russen en Oekraïners, maar ook bijvoorbeeld een Nederlandse stuurman die afgelost zou worden door een Oekraïner die niet kan komen."

Afgehuurde accommodaties

Die vertraging kan leiden tot een langere tocht voor spullen die onderweg zijn naar winkels. Een tocht die door corona en schaarste in containers sowieso al niet al te snel verloopt de laatste jaren. Maar volgens Van den Broek wordt er van alles aan gedaan dat tegen te gaan, al is het grootste aandachtspunt daarbij nu het welzijn van de zeevarenden zelf.

"Van alle kanten wordt er gewerkt aan maatregelen die het leed enigszins kunnen verzachten", vertelt hij. "Er zijn bijvoorbeeld rederijen die accommodaties afgehuurd hebben in de landen rondom Oekraïne, waardoor de zeevarenden gewoon kunnen worden afgelost. Ze gaan dan niet terug naar hun huis, maar naar Polen waar ze verenigd kunnen worden met hun familie."

Bekijk ook

Een derde officiers Oekraïens of Russisch

Uit cijfers van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) blijkt dat zo'n 14,5 procent van het totale zeevarend personeel de Russische of Oekraïense nationaliteit heeft. Zonder hen wordt het steeds lastiger op zee. Een deel van die 14,5 procent werkt onder Nederlandse vlag, vertelt KVNR-directeur Annet Koster.

"Maar liefst een derde van de officiers aan boord van Nederlands gevlagde schepen hebben de Russische of Oekraïense nationaliteit. Wij vinden de oorlog net als iedereen verschrikkelijk, en maken ons als organisatie zorgen om de veiligheid van ons personeel en hun families."

Lening van Oekraïense collega

Aan boord, waar Russen en Oekraïners vaak samen werken, is de sfeer volgens de KVNR en Nautilus International nog goed. Van den Broek hoort tot nu toe vooral positieve verhalen van zijn leden. "Tot onze opluchting is over het algemeen de tendens dat het juist voor meer solidariteit zorgt aan boord. Ik hoorde pasgeleden een verhaal van een Rus, die niet meer bij z'n salaris kon omdat z'n bankrekening was geblokkeerd. Die kreeg een lening van een Oekraïense collega."

KVNR-directeur Koster maakt zich wel zorgen over hoe dat zal gaan als de oorlog langer duurt. "Dan durf ik mijn hand er niet voor in het vuur te steken dat het nog goed zal gaan."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.