Wat werkt wel en wat niet als het om integratie gaat? Dat is tot nu toe nooit goed onderzocht. Een filantropische stichting van een steenrijke havenfamilie uit Rotterdam brengt daar verandering in.

In de Maasstad volgen wetenschappers van de Erasmus Universiteit de komende vier jaar een groep van 200 Syrische gezinnen die een huis huren van stichting De Verre Bergen.

LEES OOK: Onderzoek: Helft vluchtelingen voelt zich eenzaam

Van de huur betaalt de Verre Bergen intensieve taalcursussen, begeleiding naar werk en hulp om praktische zaken zelf te leren op te lossen. De Erasmus Universiteit onderzoekt of deze aanpak leidt tot een snellere integratie in de Nederlandse samenleving.

Stichting De Verre Bergen werd in 2011 opgericht door de havenfamilie Van der Vorm. Zij investeren onder meer in onderwijs en cultuur in Rotterdam. De steenrijke familie treedt nooit zelf naar buiten over haar activiteiten.

LEES OOK: Groepsgesprek met vluchtelingen: wat vinden zij?

De Syriërs die meedoen aan het project Sitchting Nieuw Thuis Rotterdam wonen ver uit elkaar. Dat is een bewuste keuze om ze sneller in contact te brengen met Nederlanders. ,,We verspreiden gezinnen over heel Rotterdam en brengen ze onder in verschillende buurten, met portiekwoningen uit de jaren zestig, omringd door andere Rotterdammers’’, zegt programmadirecteur Sayida Goedhoop.

Jaco Dagevos, bijzonder hoogleraar immigratie en integratie aan de Erasmus Universiteit, leidt het onderzoek naar het Rotterdamse experiment. “Helpen alle intensieve inspanningen om statushouders sneller te laten integreren in vergelijking met statushouders die geen onderdeel uitmaken van deze groep? We volgen beide groepen vier jaar, omdat integratie een kwestie van langere adem is’’, zegt hij.

De ambities zijn hoog. De Syriërs leren versneld Nederlands. Binnen anderhalf jaar moeten ze taalniveau B1 halen – daarmee kunnen ze een mbo-opleiding doen of werk zoeken op dat niveau.

LEES OOK: 'Asielmigranten in bijstand bedreigen verzorgingsstaat'

De verplichte inburgeringscursus voor andere vluchtelingen duurt drie jaar. Slechts een op de drie inburgeraars uit 2013 slaagde voor dat examen, blijkt uit onderzoek. Na vijftien jaar heeft slechts een op de drie vluchtelingen een baan, wees ander onderzoek uit. Dat komt, zegt  Dagevos, vooral door het ontbreken van Nederlandse diploma’s.’’

Ook in de ons omringende landen gaat het niet veel beter. “Asielvluchtelingen hebben geen werk of werken vaak onder hun niveau’’, aldus Dagevos. Hij put hoop uit het feit dat het met de kinderen van vluchtelingen uit de jaren negentig wel goed gaat in Nederland. “Iraanse kinderen presteren net zo goed als autochtonen’’, zegt hij. “Iraakse en Afghaanse kinderen doen het iets minder, maar scoren ook goed. Je ziet dat de integratie een generatie overslaat.’’

Waarom is er de afgelopen 50 jaar nooit goed onderzocht wat wel of niet werkt bij het inburgeren van asielmigranten? “Echt goed onderzoek naar de effectiviteit is schaars’’, zegt Dagevos. Dat maakt zijn onderzoek bijzonder. Wat hij wel weet: verlies geen tijd en haal snel een Nederlands diploma. Een baan zorgt voor goed integratie. “Wat succes tegenwerkt is een lang verblijf in een AZC, een langdurige vlucht en traumatische ervaringen. Een slechte mentale gezondheid staat inburgering in de weg.’’

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.